Commerciële babyvoeding kan volgens rapporten zware metalen bevatten

Commerciële babyvoeding kan volgens een aantal rapporten zware metalen bevatten. We geven je alle informatie die je nodig hebt om te weten waar je op moet letten bij het uitzoeken van eten voor je kleintje.

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Maria Patricia Pinero Corredor.

Laatste update: 09 augustus, 2022

Er is tegenwoordig een breed scala aan commerciële babyvoedingsproducten verkrijgbaar. Een nieuw rapport van het House Committee of Oversight and Reform heeft echter onthuld dat in sommige landen een aantal van deze producten hoge niveaus van giftige, zware metalen bevatten.

De betrokken elementen zijn lood, arseen, cadmium en kwik. Deze kunnen via de omgeving, het water of de bodem waar de grondstoffen voor de producten groeien in het voedsel terechtkomen.

Een op de vijf geanalyseerde soorten babyvoeding bevat meer dan 10 keer de limiet van 1 deel per miljard lood. Die waarde is vastgesteld als maatregel voor de volksgezondheid. Volgens het rapport brengen deze metalen de hersenfunctie en neurologische ontwikkeling van kinderen op de lange termijn in gevaar.

Wat zegt het EDF-rapport over babyvoeding?

Een rapport uit 2017 van het Environmental Defense Fund bekeek de gegevens van de Total Diet Study van de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) van 2003 tot 2013 (Engelse link).

De TDS heeft sinds de jaren zeventig zware metalen in voedingsmiddelen gevonden. Sinds 2003 bleek 20% van de babyvoeding detecteerbare hoeveelheden lood te bevatten. Het rapport schatte dat meer dan 1 miljoen kinderen de door de FDA vastgestelde limiet voor loodconsumptie overschreden.

Om die reden introduceerde het onderzoek in 2014 een nieuwe, veel gevoeligere analysemethode. Het doel was om zeer lage waarden van zware metalen in babyvoeding op te sporen. Als gevolg hiervan vonden ze een hoger percentage producten die zware metalen bevatten. Dat was 29,3%, vergeleken met slechts 12,7% vóór 2014.

• Twee jaar later vond de analyse een significante daling van de loodwaarden in vruchtensappen voor baby’s zoals appel- en druivensap.
• In 2017 was de trend hetzelfde, slechts 11% van de sappen bleek besmet te zijn.
• 93% van voedingsmiddelen zoals zoete aardappelen, wortelen, koekjes en rijstcrackers vertoonden echter een hoog loodgehalte.

Het laatst verschenen rapport van het Amerikaanse Congres bevat op dit gebied helaas schokkende nieuwe gegevens. De bevindingen zijn op een onderzoek gebaseerd (Engelse link) dat in 2019 door non-profitorganisaties zoals Healthy Babies Bright Futures is uitgevoerd.

Uit dit Amerikaanse onderzoek bleek dat van de 168 soorten commerciële babyvoeding er 160 met zware metalen waren besmet. Om deze reden achtte het Congres het noodzakelijk om voor commerciële fabrikanten van babyvoeding strengere normen vast te stellen en deze streng te reguleren.

Welke metalen zijn in het onderzoek aangetroffen?

Uit het laatste onderzoek naar de besmetting van babyvoeding bleek dat van de 168 geteste voedingsmiddelen voor baby’s:

• 95% van de commerciële producten besmet was met lood.
• 75% van alle babyvoeding bevatte cadmium.
• 73% bevatte arseen.
• 32% van de commerciële producten was met kwik besmet.
• 25% bevatte een mengsel van de vier giftige metalen.

Wat zijn de voedingsmiddelen die het meest met zware metalen besmet zijn?

De auteurs van de studie uit 2019 zijn Jane Houlihan en Charlotte Brody. Ze merkten op dat zelfs de kleinste hoeveelheden giftige metalen  in babyvoeding ernstige problemen voor de gezondheid van een kind kunnen veroorzaken.

De producten met het grootste risico op schade waren commerciële babyvoeding met zoete aardappelpuree, rijstproducten, vruchtensappen en zoete snacks. Dit komt overeen met het FDA-rapport van 2016 (Engelse link) waarin werd vastgesteld dat 33 van de 39 geteste voedingsmiddelen zware metalen bevatten.

Op rijst gebaseerde voedingsmiddelen, zoals kindergranen en snacks, stonden op de eerste plaats als de meest giftige producten. Ze bevatten veel anorganisch arseen en bevatten vaak sporen van alle vier de giftige metalen.

Hoe kunnen zware metalen in babyvoeding de ontwikkeling beïnvloeden?

Het door het Congres gepresenteerde rapport benadrukt dat kleine hoeveelheden zware metalen in voedsel de hersenontwikkeling kunnen veranderen en het IQ van een kind kunnen verlagen. Dit heeft voor elke maaltijd gevolgen en ook voor  alle tussendoortjes.

Het rapport maakt bovendien duidelijk dat blootstelling aan deze giftige metalen tot een daling van de toekomstige economische productiviteit kan leiden. Consumptie van deze stoffen betekent ook een verhoogd risico op asociaal en crimineel gedrag in de toekomst.

Volgens Thomas Matte (Spaanse link) kunnen zelfs kleine hoeveelheden lood in voedsel voor baby’s en kinderen tot een slechte cognitieve ontwikkeling, gedragsstoornissen en een kleiner lichaam leiden.

Zodra de schade is opgetreden, kan deze niet worden behandeld of ongedaan worden gemaakt. Enkele vroege symptomen van loodvergiftiging zijn onder andere:

• Prikkelbaarheid
• Buikpijn
• Nervositeit
• Slechte eetlust
• Hoofdpijn
• Concentratieproblemen

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt dat langdurige blootstelling aan arseen huidletsels (Engelse link) en ontwikkelingsproblemen kan veroorzaken. Daarnaast kan het leiden tot neurotoxiciteit en lage scores op intellectuele tests.

Bovendien waarschuwt een groep artsen (Spaanse link) dat de toxische effecten van cadmium duidelijker waar te nemen zijn in de botten en nieren, waarbij mensen met een laag ijzergehalte kwetsbaarder zijn.

Een andere studie gepubliceerd in het tijdschrift Hospital Nutrition stelt (Spaanse link) dat kwik de ontwikkeling van het zenuwstelsel bij foetussen beïnvloedt. Het kan ook de cognitieve functie, het reproductievermogen en de cardiovasculaire risico’s bij pasgeborenen veranderen.

Hoe kun je babyvoeding die zware metalen bevat vermijden?

Door meer over dit onderwerp te weten kun je het risico van blootstelling aan zware metalen die in babyvoeding kunnen zitten verminderen. Hieronder volgen enkele aanbevelingen om te overwegen bij het kiezen van producten die je aan kleine kinderen geeft:

• Controleer de etiketten goed. Het etiket geeft details over de belangrijkste ingrediënten van het product, wat je kan helpen om het risico te bepalen of het product zware metalen bevat.
• Geef je kind natuurlijk voedsel en ga voor afwisseling. Kinderen hebben een uitgebalanceerd dieet nodig met een grote verscheidenheid aan groenten en fruit, volkoren granen en vlees/vis.
• Varieer met de producten die koolhydraten bevatten die je je kind geeft. Zilvervliesrijst is goed, maar ook granen zoals haver, quinoa, gerst en couscous zijn goede en gezonde opties.
• Controleer je watervoorziening. Oude leidingen kunnen zware metalen bevatten die vervolgens in het water terecht komen.
• Vervang sap door fruit. Stukken fruit of gepureerde vruchten zijn veiliger dan sap. Een aantal sappen bevatten veel zware metalen die het lichaam gemakkelijker opneemt.
• Maak je eigen babyvoeding. Dit is niet alleen voordeliger, maar vermijdt ook de mogelijkheid van besmetting die bij het verwerken en verpakken kan optreden.
• Introduceer gezonde vis in het menu. Een aantal vissen zijn een bron van kwik en andere zware metalen. Probeer daarom zwaardvis en tonijn te vermijden. Zalm, kabeljauw, en witvis zoals koolvis zijn gezondere opties.

Details rapport

Het rapport uit 2017 bevatte behoorlijk wat zorgwekkende informatie over het loodgehalte in babyvoeding. Uit analyse van 2164 monsters van commerciële babyvoeding bleek bijvoorbeeld dat het loodgehalte ten opzichte van voorgaande jaren was gestegen:

• 20% van alle monsters bevatte lood, vergeleken met 14% bij andere voedingsmiddelen.
• Van 8 soorten babyvoeding bevatten meer dan 40% van de monsters lood.
• Druivensap voor baby’s bevatte in vergelijking met andere sappen de hoogste waarden voor lood.
• Zoete aardappel- en wortelpuree, koekjes voor baby’s en rijstcrackers bevatten ook grote hoeveelheden lood.

Totdat er in de babyvoeding-verwerkende industrie meer regelgeving van toepassing is, is het waarschijnlijk dus beter om thuis vers voedsel te bereiden. Dit vermindert de blootstelling van je baby aan giftige metalen en je kunt kiezen welke producten je ze geeft.