Alles over een uitstrijkje bij de gynaecoloog

Er zijn veel verschillende tests die vrouwen bij de gynaecoloog kunnen laten doen om verschillende ziekten uit te sluiten. Uitstrijkjes zijn een van de meestvoorkomende tests. Wat houdt een uitstrijkje in? Lees er meer over in dit artikel!

Een uitstrijkje of Pap-test is een routinematige medische test die baarmoederhalskanker bij vrouwen kan detecteren. Artsen gebruiken het uitstrijkje ook om andere problemen met het voortplantingssysteem op te sporen. De naam van deze test is afkomstig van Georgios Papanicolaou, een van de pioniers bij de diagnose van dit soort kanker.

Sommige mensen noemen deze test ‘vaginale cytologie’, ‘exfoliatieve cytologie’ of gewoon een ‘Pap’. Het doel van deze test is om mogelijke abnormale cellen in de baarmoederhals te detecteren die kanker kunnen worden. Het gaat erom deze precancereuze cellen vroegtijdig te lokaliseren en te behandelen om te voorkomen dat kanker ontstaat.

Andere veelvoorkomende ziekten die uitstrijkjes kunnen vinden zijn ontstekingen of infecties. Hoe vaak en vanaf wanneer moeten vrouwen deze tests ondergaan?

Wat is een uitstrijkje?

Gynaecologen voeren de uitstrijkjes uit. Normaal gesproken kun je dit bij je gynaecoloog in de praktijk laten doen of in een ander gezondheidscentrum, zoals de huisarts. Er is niet veel specifieke apparatuur nodig en het is zo gedaan. De procedure kan wat ongemak veroorzaken, maar het is niet pijnlijk.

Meestal doen artsen deze test samen met een bekken-onderzoek. Vervolgens voeren artsen meestal een algemene controle uit om de conditie van je baarmoeder, vagina en eierstokken te controleren. Om desgewenst de binnenkant van deze zone te zien, kan de arts een speculum in de vagina van de patiënt aanbrengen.

Na de visuele inspectie verwijdert de gynaecoloog een weefselmonster uit de baarmoederhals. Hij doet dit met een schraper of cervicale borstel.

Vervolgens plaatst hij het monster op een klein glazen plaatje en stuurt het naar een laboratorium voor analyse door specialisten. Na een paar dagen zal het laboratorium de resultaten hebben en moet de patiënt met de praktijk bellen of terug naar de arts om de resultaten te horen.

Wanneer moeten vrouwen beginnen met hun eerste uitstrijkje?

Specialisten hebben lange tijd gedebatteerd over wanneer vrouwen hun eerste uitstrijkje zouden moeten krijgen. Een paar jaar geleden adviseerden ze adolescenten om hun eerste uitstrijkje op de leeftijd van 16 of 18 jaar te laten doen.

Op dit moment denken artsen echter niet dat gezonde tieners die niet seksueel actief zijn en die geen symptomen hebben een uitstrijkje of bekken-onderzoek hoeven te krijgen. De leeftijd die de meeste artsen aanbevelen om met deze tests te beginnen is 21 jaar.

Wanneer je seksueel actief wordt, is het tijd om regelmatig naar de gynaecoloog te gaan. Als je echter symptomen hebt en denkt dat er sprake is van een probleem, ga dan eerder naar je gynaecoloog.

Seksueel actief zijn brengt een verhoogd risico op het krijgen van Humaan Papillomavirus (HPV) met zich mee. In sommige gevallen kan dit leiden tot kanker. Het verhoogt ook je risico op andere soorten virussen en seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s).

Hoe vaak zou je deze tests moeten hebben?

Tot voor kort bevalen artsen aan dat je deze test eenmaal per vijf jaar laat doen. Hoe dan ook, je gynaecoloog zal bepalen hoe vaak je moet worden getest. Het hangt namelijk allemaal af van je eigen specifieke situatie.

De frequentie hangt ook af van het feit of je een familie- of persoonlijke geschiedenis hebt. Als je geen medische geschiedenis of symptomen hebt en de resultaten gedurende drie jaar negatief zijn, kan je arts de tijd tussen de tests verlengen.

Er zijn artsen die momenteel pleiten dat vrouwen tussen de 21 en 29 jaar ten minste om de drie jaar getest moeten worden. Vrouwen tussen de 30 en 65 jaar kunnen het onderzoek echter om vijf jaar laten doen. Of vaker noodzakelijk is is afhankelijk van hun specifieke situatie.

Na de leeftijd van 65 jaar worden er geen routinematige periodieke onderzoeken meer gedaan. Misschien heb je ze echter nog wel nodig als je risicofactoren hebt zoals HIV, een zwak immuunsysteem of als je eerder voor dit soort problemen bent behandeld.