Acute ernstige astma: symptomen en behandeling

Acute ernstige astma is een veel voorkomende reden om met spoed naar de eerste hulp te worden gebracht. Kinderen en tieners hebben voor deze aandoening het vaakst medische aandacht nodig.

Alle astmapatiënten lopen het risico om in hun leven een acute ernstige astma-aanval te krijgen. Deze aanvallen kunnen zelfs fataal zijn. Dat is de reden waarom naar het ziekenhuis gaan en de juiste spoedeisende zorg krijgen fundamentele onderdelen zijn van de zorg bij astma.

Een acute ernstige astma-aanval is een veel voorkomende reden om naar het ziekenhuis te gaan. Geloof het of niet, maar kinderen en tieners hebben het vaakst medische aandacht nodig. Het komt daarnaast iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Wat is astma?

Astma is een chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen. Bij astma hebben patiënten moeite met ademhalen en andere ademhalingsproblemen. Astma komt vooral voor in de bronchiën en bronchioli van de luchtwegen. Door deze structuren stroomt lucht in en uit de longen. Wat er bij astma gebeurt is dat:

• de wanden van deze structuren ontsteken en opzetten.
• Daarnaast produceren ze minder slijm dan normaal.
• Ook trekken de spieren die de wanden van de bronchiën omgeven zich samen. De bronchiën worden daardoor samengeknepen en dat maakt het ademhalen moeilijk.

Sommige astmapatiënten hebben ook problemen met de neus en sinussen. Dit wordt dan rhinosinusitis genoemd. Hier kan je een Engels wetenschappelijk artikel over rhinosinusitis lezen.

Er zijn verschillende triggers voor een astma-aanval. Ze kunnen bijvoorbeeld ontstaan door ontstekingen, contractie van gladde spieren of beide. Allergenen, luchtvervuiling en luchtweginfecties zijn de belangrijkste triggers.

Wat zijn de symptomen van acute ernstige astma?

Over het algemeen zijn de symptomen bij elke persoon met astma verschillend. Enkele van de meest voorkomende symptomen van acute ernstige astma zijn echter:

• Ernstige ademhalingsproblemen.
• Ook kan er sprake zijn van benauwdheid of pijn in de borst.
• Hoesten of piepende ademhaling tijdens het ademen.
• Moeilijk uitademen.
• Vaak reageren deze symptomen ook niet op een snelwerkende inhalator.

Behandeling van acute ernstige astma

Een aanval van acute ernstige astma is een medisch noodgeval die je snel moet beoordelen en behandelen. De evaluatie hiervan bestaat dan uit de volgende twee stappen:

• Een statische evaluatie, die de ernst van de astma aanval bepaalt.
• Een dynamische evaluatie, die de respons op de behandeling evalueert.

De intensiteit van de behandeling hangt namelijk af van hoe ernstig de aanval is. Wat de behandeling ook is, ze hebben dezelfde doelen. Deze doelen zijn namelijk:

• Bestrijden van de lage zuurstofniveaus in het lichaam (hypoxie) door zuurstof toe te dienen.
• Verlichten van de luchtwegobstructie door luchtwegverwijders in te ademen.
• Verminderen van ontstekingen en voorkomen van terugval door corticosteroïden te geven.

Zuurstof

Artsen kunnen de te lage zuurstofniveaus (Spaanse link) bestrijden. Over het algemeen dienen ze dit de patiënt toe met behulp van een zuurstofmasker of een slangetje in de neus waar zuurstof uit komt.

Snelwerkende inhalatoren: bèta-agonisten

Deze medicijnen zijn de beste medicijnen om aanvallen van acute ernstige astma te behandelen. In feite beginnen ze al na ongeveer 5 minuten te werken. Ze werken ook ongeveer 6 uur en hebben zeer weinig bijwerkingen.

Door bèta-agonisten te inhaleren, werken ze sneller en hebben ze minder bijwerkingen bij toediening via een injectie. Artsen injecteren het alleen als het geneesmiddel niet via inademing werkt.

Anticholinergica

De belangrijkste reden om dit type behandeling voor aanvallen van acute ernstige astma te gebruiken is de toename van de vagale tonus in de luchtwegen. Dit heeft het beste effect wanneer je een herhaalde en hoge doses gebruikt. Het draagt namelijk bij aan:

• minder ziekenhuisopnames.
• verhoogde longfuncties.
• in de hand houden van de kosten voor de behandeling.

Steroïden

Tot slot zijn steroïden belangrijk om de meeste gevallen van astma-aanvallen te behandelen. Deze medicijnen verminderen ontstekingen. Studies laten hierbij onder andere het volgende zien:

• Deze medicijnen hebben 6 tot 24 uur nodig om te werken.
• Er zijn ook niet veel verschillen tussen orale of intraveneuze toediening.
• In feite is er geen verband tussen dosis en effect. Het biedt dan ook geen voordelen om hoge doses te gebruiken.