9 filosofieboeken die je moet lezen
Filosofie is de discipline die vragen stelt bij en nadenkt over alles, van alledaagse verschijnselen en feiten, tot diepere kwesties, zoals de oorzaken en principes van de werkelijkheid. Zo hebben de binnen deze tak van kennis voortgebrachte werken en filosofieboeken sinds het begin van de geschiedenis van het denken bijgedragen tot het begrijpen van zowel de mens als de wereld om hem heen.
Het lezen van enkele van deze werken zal ongetwijfeld bijdragen tot het bevorderen van een kritischer en soepeler denken; een noodzakelijke zaak in deze tijd, waarin directheid en de “automatische piloot” als leidraad voor ons handelen de overhand hebben.
Daarom volgen hier enkele onmisbare filosofieboeken. Ze zijn gemakkelijk te lezen en daarnaast goed verteerbaar. Deze boeken zullen je in staat stellen om na te denken over en vragen te stellen bij relevante aspecten van de wereld van vandaag.
9 filosofieboeken die je moet lezen
1. De Tao Te Ching van Lao Tse
De Tao Te Ching is een klassieke tekst waarvan het auteurschap wordt toegeschreven aan Lao Tse, een van de meest relevante filosofen van de Chinese beschaving. Men schat dat deze grote denker leefde tussen de vierde eeuw v. Chr. en de zesde eeuw v. Chr. De publicatiedatum van het werk is dan ook onbekend.
De titel van de tekst vertaalt als “Weg van de Deugd” en de inhoud bestaat uit poëtische beelden en aforismen over het Chinese filosofische en religieuze systeem. De leer ervan ligt in het leven in harmonie met de wet van het universum, de dingen hun natuurlijke loop laten nemen, zonder ergens aan gehecht te zijn.
Deze tekst is bedoeld om een leven lang te lezen, te herlezen en aan te werken, want hij weerspiegelt een diepere, wijzere en nauwkeurigere filosofie dan enig ander boek dat ooit geschreven werd.
We denken dat je dit artikel misschien wel leuk vindt:
De verschillen tussen de filosofieën van Aristoteles en Plato
2. Plato’s dialogen
Plato (ca. 427-347 v. Chr.) is een van de klassieke filosofen wiens gedachten de hele geschiedenis zijn doorgegaan. Zijn dialogen bevatten beschouwingen over allerlei onderwerpen, zoals liefde, rechtvaardigheid, deugdzaamheid, en leven na de dood. Tot de meest populaire behoren: Menon, Banket, Phaedrus en Parmenides.
Plato’s werken vormen een goed begin voor iedereen die met filosofisch werk wil beginnen, omdat deze auteur niet alleen het begin van het westerse denken vertegenwoordigt, maar ook interessante beschouwingen maakte over kwesties die nog steeds actueel zijn.
3. Leviathan van Thomas Hobbes
Gepubliceerd in 1651 is dit een van de belangrijkste filosofische werken om de westerse politiek te benaderen. Hierin begint de auteur met het bestuderen van de mens in zichzelf om hem vervolgens in de maatschappij te bestuderen.
Voor Thomas Hobbes is de natuur van de mens egoïstisch, competitief, en altijd bang voor de gewelddadige dood. Daarom leven de mensen in hun natuurlijke staat in een anarchistische toestand. Een oorlog van allen tegen allen om te overleven. Hierbij is geen duidelijk onderscheid tussen rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid.
Maar wat is het dat de mens in staat stelt uit die toestand te geraken? Een machtige soeverein (de staat). Een Leviathan (mythisch wezen) waarvan de regering de instemming heeft van de meerderheid van de individuen, die er een deel van hun rechten aan afstaan, met de garantie dat ze veiligheid en bescherming ontvangen.
4. Immanuel Kant’s Kritiek van de zuivere rede
Dit is een van Immanuel Kant’s belangrijkste werken, gepubliceerd in 1781. Hierin denkt de auteur na over de aard van de menselijke kennis. Hij ontwikkelt daarbij een nieuwe theorie, die twee schijnbaar tegengestelde standpunten probeert te verenigen: het rationalisme en het empirisme.
De auteur concludeert dat kennis het resultaat is van de wisselwerking tussen verstand en zintuiglijkheid (de zintuigen). Op deze manier beïnvloedde hij de ideeën van latere hedendaagse filosofen. In feite worden zijn ideeën vandaag de dag nog steeds besproken en bestudeerd.
5. Aldus Sprak Zarathustra van Friedrich Nietzsche
Dit is een van Nietzsche’s bekendste filosofieboeken, gepubliceerd in 1885. Het bevat beschouwingen over de verhouding van de maatschappij tot God, waarbij gesteld wordt dat “God dood is.”
Met dit idee ontdoet Nietzsche de moderne mens van de illusie van het bestaan van een superieur wezen dat de wereld zin geeft. Betekenis moet nu door de mens zelf gecreëerd worden. Daarom laat hij in zijn boek de kluizenaar Zarathustra (genoemd naar een Perzische profeet) van zijn berg afdalen om de mens zijn leringen aan te kondigen.
Deze leringen waren duidelijk: geloof niet zonder vragen te stellen, denk zelf na, zoek je eigen weg, volg mij niet. Achter hen schuilt het idee van de superman. Dit is een entiteit die iedereen als referentie kan gebruiken om middelmatigheid, goedgelovigheid en goedkope moraal te overwinnen.
Dat geldt ook voor het over de eigen schaduw heen te groeien, om nieuwe waarden en zelfs een nieuwe wereld te scheppen. In deze zin vervangt de superman het idee van God.
6. Do Androids Dream of Electric Sheep? door Philip K. Dick
Het is een sciencefictionroman, van het subgenre cyberpunk, gepubliceerd in 1968 door de schrijver Philip K. Dick. Hoewel het geen boek is dat als zodanig een filosofische theorie bevat, nodigt de inhoud uit tot nadenken over: de grens tussen het kunstmatige en het natuurlijke, de decadentie van leven en maatschappij, en daarnaast de ethische problemen van Kunstmatige Intelligentie.
De relevantie van dit werk is zo groot geweest dat het door regisseur, scenarioschrijver en producent Ridley Scott bewerkt werd in de film Blade Runner uit 1982. De plot is zelfs bewerkt tot stripboeken en een toneelstuk.
7. Het tweede geslacht door Simone de Beauvoir
Het tweede geslacht werd in 1949 geschreven en gepubliceerd door de briljante Simone de Beauvoir, en wordt beschouwd als een van de belangrijkste boeken van de 20e eeuw. De Franse filosofe reflecteert daarin over de rol van de vrouw in de hedendaagse wereld en ook over de rol die het vrouwelijk geslacht door de geschiedenis heen gespeeld heeft.
Het is een van de fundamentele werken van het feminisme (Spaanse link), en is ingekaderd binnen een existentialistische en verlichte filosofie. Daarom verdedigt het een egalitaire opvatting van de mens, waarin het verschil tussen de seksen niets verandert aan hun radicale gelijkwaardigheid van toestand.
De belangrijkste theorie van het werk is dat “vrouw,” of meer precies wat we onder vrouw verstaan, een cultureel product is. Dis is een sociale constructie dat is gebaseerd op het geslachtelijke lichaam van vrouwen. Daarom is de belangrijkste taak van vrouwen hun eigen identiteit te heroveren op basis van hun eigen criteria.
Misschien vind je dit ook interessant:
Geld sparen met behulp van de oosterse filosofie
8. De vertroostingen van de filosofie door Alain de Botton
Het is een van de meest eigentijdse filosofieboeken. Het werd namelijk in 2000 gepubliceerd door de filosoof Alain de Botton. In dit werk probeert de auteur aan te tonen dat filosofie een uitstekend hulpmiddel is voor zowel dagelijkse troost als motivatie. Daarom wordt het beschouwd als een gids om alledaagse problemen op te lossen en een beter leven te leiden.
In dit geval gebruikt Alain de Botton de filosofie van enkele westerse denkers om verschillende levensomstandigheden het hoofd te bieden. Dat waren onder andere Socrates, Epicurus, Seneca, Montaigne, Schopenhauer en Nietzsche. Ongetwijfeld is dit een essentieel werk voor iedereen die filosofie op het dagelijks leven wil toepassen.
9. Elogio de la duda door Victoria Camps
We besluiten de lijst van filosofieboeken met een relatief recent exemplaar. In Praise of Doubt verscheen in 2016. Het is een tekst die het belang benadrukt van twijfel vandaag de dag, waar post-waarheid en onmiddellijkheid de hoofdrol spelen op alle gebieden van het leven (sociaal, politiek, persoonlijk, enz.).
Daartoe doorloopt de auteur de wisselvalligheden van twijfel in de loop van de geschiedenis van het denken en benadrukt dat het belangrijk is te leren twijfelen. Dit impliceert het in twijfel trekken van alles wat gegeven is, het in twijfel trekken van het onbetwijfelbare… Want daar gaat het in wezen om in de filosofie.
Enkele slotgedachten over deze filosofieboeken
Een lijst maken van essentiële filosofieboeken is geen gemakkelijke opgave, want veel relevante titels zullen altijd weggelaten worden. Maar als je je aangetrokken voelt tot filosofie en nog steeds niet weet waar je moet beginnen, zijn de suggesties die we zojuist gegeven hebben ideaal om filosofische reflectie en kritisch denken te cultiveren.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Lao Tse. Tao Te Ching. España: Editorial Alianza; 2017.
- Hobbes T. Leviatán. España: Editorial Alianza; 2018.
- Kant I. Critica de la Razón Pura. Madrid: Editorial Alfaguara; 2016.
- Nietzsche F. Así habló Zaratustra. España: Editorial Alianza; 2011.
- Dick P. ¿Sueñan los androides con ovejas eléctricas?. España: Minotauro; 2020.
- Beauvoir S. El segundo sexo. España: Editorial Cátedra: 2017.
- Botton A. Las consolaciones de la filosofía. Madrid: Editorial Santillana; 2002.
- Camps V. Elogio de la duda. 6ta Ed. Barcelona: Editorial arpa; 2016.
