Wat zijn triggerpoints en hoe behandel je ze?

Triggerpoints of spierknopen maken deel uit van wat bekend staat als myofasciaal pijnsyndroom, een syndroom dat steeds vaker voorkomt. In extreme gevallen kan dit tot arbeidsongeschiktheid leiden.

Geschreven en geverifieerd door de dokter Karina Valeria Atchian.

Laatste update: 16 september, 2022

Spierpijn is een veelvoorkomende klacht van volwassenen. Dit blijkt zowel tijdens doktersafspraken als tijdens bezoeken aan de eerste hulp. Vandaag kijken we naar het myofasciaal pijnsyndroom, leggen we uit wat triggerpoints zijn en bespreken we mogelijke behandelingsopties.

De spieren binnen ons skelet vertegenwoordigen bijna 50% van het gewicht van een volwassene. Daarom is het geen verrassing dat spierpijn een veelvoorkomende oorzaak van ongemak is. Triggerpoints zijn fundamenteel als het gaat om het verklaren van het myofasciaal pijnsyndroom. Deze punten verwijzen naar specifieke pijnlijke gebieden in de spieren.

Wat zijn triggerpoints?

Een triggerpoint is een kleine hypergeïrriteerde plek in de spier. Met andere woorden, het is een klein gebied in vergelijking met de rest van de spier en het doet vooral pijn onder druk.

Myofasciaal syndroom is daarom een reeks van spierpijn die wordt veroorzaakt door triggerpoints en hun stimulatie. Met andere woorden, we kunnen dit syndroom niet beschouwen zonder te identificeren waar deze plekken zich bevinden en waar ze op reageren.

Bij myofasciaal syndroom kan men bij het onderzoek van de spier een specifieke, locatie-specifieke pijn waarnemen, die deel uitmaakt van een grotere voelbare band. Deze band heeft de neiging om gespannen te zijn, bijna als een contractuur van spiervezels.

Daarom verwijst de term ‘triggerpoint’ naar dit specifieke pijngebied. Deskundigen hebben minstens 255 triggerpoints ontdekt die zijn verdeeld over de verschillende spieren in het lichaam. Er is geen enkel deel van het lichaam die is vrijgesteld van het hebben van deze triggerpoints.

Patiënten wijzen doorgaans zelf de locatie van dit kleine gebied dat pijn doet of onder druk staat aan. Ze kunnen ook spontaan pijn ervaren. Niemand kent iemands lichaam beter dan hijzelf, en dit is een van de belangrijkste principes bij het benaderen van chronische pijn.

Wat zijn de symptomen van triggerpoints?

Triggerpoints bevinden zich over het hele lichaam en in bijna alle spieren. Er zijn echter gebieden in het lichaam die vatbaarder zijn voor het ontwikkelen van myofasciale pijn.

Hiertoe behoren de volgende:

• Spieren van de nek.
• Schoudergordel: het gebied van de trapeziusspier.
• Bekkengordel: het bekkengebied.
• Masticerende spieren.

De symptomen van het stimuleren van een triggerpoint zijn voornamelijk pijn en spiercontracturen. De spierspanning neemt toe en de vezels worden strakker, wat de totale lengte van de aangetaste spier verkort.

Dit leidt tot zwakte en een afname van kracht, evenals minder tolerantie voor belasting. Degenen die aan het myofasciaal syndroom lijden, klagen erover dat ze bijvoorbeeld geen gymoefeningen kunnen doen. Ze kunnen het ook moeilijk vinden om lange wandelingen af te maken.

Wanneer een triggerpoint actief is, is de pijn spontaan. Je hoeft er geen druk op uit te oefenen om symptomen te veroorzaken. Aan de andere kant zijn slapende triggerpoints degenen die alleen reageren in het geval van externe stimuli.

Als het myofasciaal syndroom de spieren in iemands gezicht aantast, veroorzaakt het symptomen die verband houden met het gehoorsysteem. Denk bijvoorbeeld aan duizeligheid, gebrek aan evenwicht en zoemen in het oor. In ernstigere gevallen kan het zelfs leiden tot spontaan flauwvallen en braken.

Hoe triggerpoints te behandelen

Gelukkig kunnen triggerpoints op natuurlijke wijze verdwijnen zonder dat er enige behandeling nodig is. Om ervoor te zorgen dat dit gebeurt, is het echter belangrijk om goed te rusten en ervoor te zorgen dat de onderliggende oorzaak niet blijft bestaan. Ze gaan natuurlijk niet altijd vanzelf weg en in deze gevallen is er een behandeling nodig.

Er bestaan verschillende technieken om ze te elimineren. Sommige hiervan zijn invasief en andere zijn gebaseerd op algemene maatregelen. Onder de niet-invasieve opties bevinden zich de volgende:

• Acupressuur.
• Massagetherapie, ontspannende massage.
• Post isometrische ontspanning.
• Cryotherapie of koudetherapie (de toepassing van koude temperaturen).

Ernstige gevallen vereisen mogelijk meer ingrijpende en invasieve maatregelen. Bijvoorbeeld droge naaldpunctie, elektrotherapie of infiltratie. Het gebruik van ultrasound kan ook positieve resultaten opleveren.

Verder heeft het gebruik van prolotherapie (Spaanse link) ook terrein gewonnen bij de behandeling van dit soort pijn. Deze optie bestaat uit het rechtstreeks aanbrengen van injecties in aangetaste pezen en weefsels. Het belangrijkste doel hiervan is om de verloren mobiliteit te herstellen.

Myofasciaal syndroom is chronisch en vereist monitoring

Gezien de lange lijst met mogelijke differentiële diagnoses, is het belangrijk om vroeg een arts te raadplegen als je triggerpoints opmerkt. Hij of zij kan aangeven welke stappen patiënten moeten nemen. Ondertussen moeten patiënten de gewoonten en gedragingen aanpassen die onjuiste houdingen in stand houden.

Hoewel het waar is dat een triggerpoint vanzelf verdwijnt, is het belangrijk om myofasciale pijn te behandelen om te voorkomen dat het chronisch wordt. Daarom is het altijd het beste om zo snel mogelijk een arts te raadplegen.