Wat is selectief mutisme en wat is de oorzaak?

Selectief mutisme is een aandoening die kinderen kan treffen. Er zijn verschillende oorzaken voor deze aandoening. Lees dit artikel om erachter te komen wat ze zijn.

Selectief mutisme is opgenomen in de diagnostische en statistische handleiding DSM-5 van psychische stoornissen. De definitie is: “een kind dat meestal over voldoende communicatieve vaardigheden beschikt, maar alleen in een bepaalde omgeving communiceert.”

De belangrijkste karakterisering van deze aandoening is dat het kind weigert te spreken in bepaalde omgevingen of situaties. Ze kunnen bijvoorbeeld spreken wanneer ze in de buurt zijn van familie, maar ze spreken niet op school of bij vreemden.

Waarom gebeurt dit? Wat zorgt ervoor dat een kind in bepaalde contexten stil wordt en niets zegt? In dit artikel leer je enkele van de redenen waarom dit probleem kan ontstaan.

Selectief mutisme bij kinderen

Selectief mutisme komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes. Het komt op jonge leeftijd voor en verdient speciale aandacht, omdat het tot veel leed kan leiden.

Iemand die bang is voor spinnen zal weg te rennen of schreeuwen als hij of zij een spin ziet. Op dezelfde manier kan een kind dat lijdt aan selectief mutisme niet anders dan stil zijn. De reden is dat selectief mutisme waarschijnlijk te maken heeft met angst. Dit is echter nog niet helemaal duidelijk, daar er maar weinig gevallen zijn.

Iván Carabaño, een kinderarts van het 12th of October University Hospital in Madrid, wijst erop dat selectief mutisme een soort angststoornis is die kan worden geërfd. Het kan worden vergeleken met extreme verlegenheid.

Mutisme wordt alleen als aandoening beschouwd als het langer dan een maand aanhoudt. Volgens Carabaño kan mutisme soms zelfs nog steeds aanwezig bij volwassenen, wat ernstige problemen kan veroorzaken.

Mutisme dat zich uitstrekt tot de volwassenheid kan beperkingen en barrières creëren op verschillende niveaus zoals bij het ontmoeten van anderen als bij het proberen een baan te krijgen bijvoorbeeld.

Factoren die kinderen er vatbaar voor maken

Selectief mutisme: een gids voor detectie, evaluatie en vroege interventie op school is een gids ontwikkeld door de Gedragsmodule van het Centro de Recursos de Educación Especial  van Navarra (CREENA). Deze gids bespreekt enkele van de factoren die een kind vatbaar kunnen maken voor deze aandoening:

• Persoonlijkheidskenmerken: kinderen zijn meer vatbaar voor deze aandoening als ze erg verlegen of teruggetrokken zijn.
• Leerstoornissen: enkele voorbeelden kunnen bijvoorbeeld stotteren, enige vertraging in taal, spraak of een gebrek aan sociale vaardigheden zijn.
• Familieomgeving: als er thuis een situatie van vermijding is en de opvoedingsstijl van een of beide ouders overbezorgd of autoritair is, dan zou het kind selectief mutisme kunnen ontwikkelen.
• Schoolomgeving: een autoritaire of neerbuigende leraar die voorstander is van ongezonde concurrentie en een kind soms voor schut zet, kan ook de kans vergroten dat het kind selectief mutisme ontwikkelt.

Je moet ook altijd rekening houden met mogelijke traumatische gebeurtenissen waardoor iemand aan deze aandoening kan leiden. Als je vermoedt dat je kind er last van heeft, dan moet je een specialist bezoeken.

Als een kind zich in een situatie bevindt waarin hij niet wil praten moet je het kind nooit straffen, niet tegen hem schelden of hem niet geloven. Je moet begrip tonen en je kind met liefde behandelen. Moedig je kind aan om met kinderen die ze niet kennen te communiceren en help hem zijn vriendschappen te versterken.