Wat is atopische dermatitis precies?

Atopische dermatitis is een huidaandoening die de laatste jaren steeds vaker voorkomt. Een vijfde van alle kinderen heeft er momenteel last van. Hoewel het vaak kinderen treft, kan het zich op elke leeftijd manifesteren.
Wat is atopische dermatitis precies?
Leonardo Biolatto

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Leonardo Biolatto.

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 05 november, 2022

Atopische dermatitis, ook wel eczeem genoemd, is een huidaandoening die roodheid en jeuk veroorzaakt. Het komt vaker bij kinderen voor. Het kan zich echter op elke leeftijd manifesteren. Het is over het algemeen chronisch, maar kan voor bepaalde periodes verdwijnen en dan terugkomen.

Momenteel zijn experts van mening dat deze ziekte ongeveer 20% van de kinderen wereldwijd treft. Hoewel het iets vaker voorkomt in de ontwikkelde landen van het noordelijk halfrond, komt het overal ter wereld voor. Tussen 3 en 5% van de kinderen met atopische dermatitis blijft er last van hebben tot ze volwassen zijn.

De incidentie van deze ziekte neemt ook toe. Dit komt door de effecten van milieuvervuiling en ongezonde gewoonten. Zo kunnen constante stress en slechte slaap het erger maken. Hoewel experts nog geen remedie voor deze ziekte hebben ontdekt, zijn er verschillende lopende onderzoeken.

Wat is atopische dermatitis?

Vrouw is aan het krabben

Atopische dermatitis is een huidziekte die roodheid en jeuk op verschillende delen van de huid veroorzaakt. Het is bovendien een veelvoorkomende oorzaak van overmatige droogheid.

Atopische dermatitis is een aandoening die zich als roodheid van de huid en met jeuk manifesteert. Atopische huid wordt door haar droogheid gekenmerkt. Dit leidt tot schilfering en irritatie en veroorzaakt symptomen zoals hinderlijke jeuk.

Soms leidt het tot het verschijnen van kleine waterige bultjes. Volgens de Spaanse pediatrische vereniging kan atopische dermatitis (Spaanse link) in drie groepen worden ingedeeld:

  • Baby of peuter. Dit begint zich op de leeftijd van vijf maanden te manifesteren. Het komt voornamelijk voor in het gezicht, behalve bij de mond, neus en het gebied rond de ogen. Soms verschijnt het ook op de hoofdhuid, oren en achterkant van de handen. Het veroorzaakt constante jeuk.
  • Kindertijd. Dit is een type atopische dermatitis die ongeveer op tweejarige leeftijd begint en tot zeven jaar of tot de puberteit kan duren. Hoewel het meestal op de ellebogen en knieën voorkomt, kan het overal op het lichaam voorkomen.
  • Volwassenheid. Dit type atopische dermatitis manifesteert zich na de puberteit en wordt gekenmerkt door plaques op de huid, meestal met schaafwonden. Het heeft ook vooral invloed op de rug van de handen, de huid van de buiging van de polsen, de benen en de voeten.

Misschien ook interessant om te lezen:
6 huismiddeltjes om contactdermatitis te behandelen

Oorzaken

De wetenschap heeft de oorzaken van deze ziekte niet vastgesteld. Toch weten we dat verschillende factoren het begin of de verergering ervan kunnen beïnvloeden. Deze factoren zijn onder andere:

  • Genetica. Tot dusver zijn experts van mening dat genetische oorzaak (Engelse link) de belangrijkste oorzaak van atopische dermatitis is. De kinderen van ouders met hooikoorts hebben namelijk meer kans om de aandoening te ontwikkelen.
  • Leeftijd moeder. Hoe ouder de moeder op het moment van de bevalling, hoe groter de kans dat hun kind atopische dermatitis krijgt.
  • Omgeving. De ziekte komt het meest voor in vervuilde steden met koud weer. Het komt ook vaker voor op stoffige plaatsen of waar mensen roken.

Daarnaast  weten experts dat stress en slapeloosheid de ziekte kunnen veroorzaken. Zweet lijkt het ook te beïnvloeden, evenals het gebruik van nylon of wollen kledingstukken. Deze ziekte komt vaak voor bij mensen met voedselallergieën of andere soorten allergieën.

Symptomen en diagnose

Vrouw krabt aan eczeem

De symptomen van atopische dermatitis zijn huidlaesies met een korstachtig en rood uiterlijk. De ernst verschilt van patiënt tot patiënt. Het belangrijkste symptoom van atopische dermatitis zijn huidlaesies.

Ze hebben een korstige en rode uitstraling. Ze gaan ook met zeer intense en langdurige jeuk gepaard. Dit leidt vaak tot emotionele problemen vanwege hoe hinderlijk de jeuk is.

Bij zuigelingen zijn de laesies vesiculair en exsudatief. Bij kinderen zien de laesies er droog, leerachtig en dik uit. Ook bij volwassenen zijn de laesies leerachtig en hyper- of gehypopigmenteerd. Met andere woorden, ze hebben weinig of te veel kleur.

Degenen die langdurig aan deze ziekte lijden, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van staar tussen de leeftijd van 20 en 30 jaar. Deskundigen weten nog steeds niet waarom. Ze hebben ook meer kans om eczeem herpeticum te ontwikkelen als ze het herpes simplex-virus oplopen.

Een medische professional kan de ziekte meestal diagnosticeren door simpelweg naar de huid van de patiënt te kijken. Een huidonderzoek en analyse van de medische geschiedenis volstaan meestal. Soms doen medische professionals enkele tests met patches. Laboratoriumtests zijn echter zelden vereist.

Ervaar je symptomen van deze aandoening? Zo ja, ga dan zo snel mogelijk naar een dermatoloog. Deze professional is namelijk verantwoordelijk voor de juiste diagnose en behandeling.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Garnacho-Saucedo, G., Salido-Vallejo, R., & Moreno-Giménez, J. C. (2013). Actualización en dermatitis atópica. Propuesta de algoritmo de actuación. Actas Dermo-Sifiliográficas, 104(1), 4-16.
  • Al-Shobaili HA, Ahmed AA, Alnomair N, Alobead ZA, Rasheed Z. Molecular Genetic of Atopic dermatitis: An Update. Int J Health Sci (Qassim). 2016;10(1):96–120.
  • Barnes KC. An update on the genetics of atopic dermatitis: scratching the surface in 2009. J Allergy Clin Immunol. 2010;125(1):16–31. doi:10.1016/j.jaci.2009.11.008
  • Thomsen SF. Atopic dermatitis: natural history, diagnosis, and treatment. ISRN Allergy. 2014;2014:354250. Published 2014 Apr 2. doi:10.1155/2014/354250
  • Kolb L, Ferrer-Bruker SJ. Atopic Dermatitis. [Updated 2019 Feb 22]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2019 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448071/
  • Kapur S, Watson W, Carr S. Atopic dermatitis. Allergy Asthma Clin Immunol. 2018;14(Suppl 2):52. Published 2018 Sep 12. doi:10.1186/s13223-018-0281-6
  • Wen, H.-J., Chen, P.-C., Chiang, T.-L., Lin, S.-J., Chuang, Y.-L., y Guo, Y.-L. (2009) Predecir el riesgo de dermatitis atópica infantil temprana por factores hereditarios y ambientales. British Journal of Dermatology, 161 (5), 1166-1172. https://doi.org/10.1111/j.1365-2133.2009.09412.x.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.