Een vlek op de long: de belangrijkste oorzaken en behandeling
Een röntgenfoto van de borstkas is de meest gebruikte beeldvormingstechniek bij longziekten. Dit onderzoek is heel nuttig om verschillende diagnoses van het ademhalingsstelsel te bevestigen. En deze bevestiging is mogelijk dankzij de visualisatie van verschillende patronen, die eigenlijk de uitdrukking zijn van de optredende veranderingen. Daaronder valt ook een vlek op de long.
De structuren in de thorax hebben verschillende dichtheden, waardoor door het invallen van röntgenstraling beelden ontstaan die kenmerkend zijn voor deze dichtheden. Dit vormt een normale röntgenfoto van de borstkas.
In de populaire terminologie wordt de visualisatie van een witachtige figuur een vlek op de long genoemd, terwijl de technische term een pulmonale knobbel is. De klinische term die gebruikt wordt hangt echter af van de kenmerken die de troebelheid vertoont, die het gevolg is van een verhoogde dichtheid door een bepaalde pathologie.
De meestvoorkomende oorzaken van een vlek op de long
Infectieuze processen zijn een van de belangrijkste oorzaken van een verhoogde dichtheid op de röntgenfoto van de borstkas. De plaats en de kenmerken van een vlek op de long moeten altijd correleren met de klinische verschijnselen van de patiënt.
Soms kunnen beeldvormende bevindingen echter op een specifieke ziekteverwekker wijzen, zodat tijdig een effectieve behandeling kan worden ingesteld.
Longontsteking en bronchopneumonie
Infectie van het longweefsel vormt een longontsteking, maar als ook de kanalen (bronchi) die de lucht in de longen laten stromen aangetast zijn, spreekt men van bronchopneumonie.
De oorzaken van deze infectie van de lagere luchtwegen zijn virussen, bacteriën en zelfs schimmels. Deze plek in de long is slecht begrensd en vormt een beeld dat bekend staat als een consolidatiehaard.
Bij een kenmerkende diagnose van longontsteking of bronchopneumonie, waarbij de röntgenfoto de klinische bevindingen bevestigt, moet een antibioticakuur worden voorgeschreven. De keuze van het middel hangt af van de leeftijd, de geografische ligging en de vermoedelijke ziekte van de patiënt.
De toedieningswegen hangen samen met de toestand van de patiënten. Over het algemeen wordt de intraveneuze route gekozen tijdens de eerste dagen.
Longontsteking wordt meestal in het begin met intraveneuze middelen behandeld, en daarna met orale therapie.
Pulmonale tuberculose
Een oude ziekte die nog lang niet uitgeroeid is uit de wereld is tuberculose. Klinische verschijnselen zijn onder andere de volgende:
- Nachtelijk zweten
- Gewichtsverlies
- Ophoesten van bloed
Op een röntgenfoto is een vlek op de long te zien. Hoewel het beeld van consolidatie op elke plaats van de thorax kan verschijnen, zijn de bovenste gedeelten van de longen een frequente plaats.
Het diagnostisch vermoeden moet bevestigd worden met bacteriologisch onderzoek en een sputumkweek. Vanwege de klinische verschijnselen is het nodig elk neoplastisch proces uit te sluiten.
De behandeling van tuberculose bestaat uit een kuur van langdurig gebruikte geneesmiddelen, dus de follow-up van de gevallen is essentieel om de ziekte te kunnen genezen.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in dit artikel:
Wat zijn de sequelae na een longontsteking?
Longabces
De ophoping van purulente stoffen in een holte die in de longen gevormd is, betekent dat het om een longabces gaat, dat een ernstige complicatie is van een infectieus proces. De veroorzakende micro-organismen leiden tot weefselvernietiging met necrose tot gevolg. Klinische verschijnselen zijn o.a. de volgende:
- Koorts.
- Pijn op de borst.
- Gewichtsverlies.
- Hoest met purulente en vies ruikende uitvloeiing.
De diagnostische verdenking moet correleren met verschillende risicofactoren, zoals leeftijd, alcoholisme, roken, en afscheidingen uit de mondholte. Op de röntgenfoto van de borstkas is een vlek in de longen te zien , gevormd door een wittig beeld, waarin van binnen een donker patroon te zien is.
De behandeling vereist ziekenhuisopname voor de toediening van intraveneuze antibiotica. Af en toe is drainage van het abces nodig.
Pathologieën van het mediastinum: andere mogelijke oorzaken van een vlek op de long
Een röntgenfoto van de borstkas is niet alleen nuttig voor het beoordelen van aandoeningen van de luchtwegen. Tussen de twee longen ligt een heel belangrijk gebied: het mediastinum.
Dit gebied bevat alle structuren van de thorax, met uitzondering van de longen. Daarom leidt elke betrokkenheid van een van deze elementen tot het ontstaan van een vertekend beeld op de röntgenfoto van de borstkas.
Tumoren en massa’s in het mediastinum
Het verlies van de normale kenmerken van de structuren die op de röntgenfoto van de borstkas tussen de twee longen overlappen, maakt het nodig het mediastinum zorgvuldig te evalueren.
Deze veranderingen zijn soms een toevallige bevinding, want de ziekte die ze veroorzaakt heeft kan geen symptomen geven. Toch is de studie van de radiografische bevindingen essentieel, want ze kunnen op een ernstig proces wijzen.
Een vlek op de long in de mediastinale ruimte kan zowel een onbeduidende aandoening voorstellen als het vroege bewijs zijn van een extrapulmonale neoplasma (Engelse link). Meestal treedt de verhoogde dichtheid slechts aan één kant van de borstkas op, waardoor de structuren op de röntgenfoto niet te zien zijn of verschoven worden.
Bij een afwijkend beeld wordt een nieuw beeld gevraagd met de patiënt zijwaarts gepositioneerd (laterale projectie).
Op deze manier kan de vlek op de long vanuit twee perspectieven worden waargenomen. Het grote nut van deze studies ligt in het feit dat het mediastinum verdeeld is in anatomische compartimenten, waarin de verschillende structuren ingesnoerd zijn.
Daarom kunnen de beelden dienen als leidraad om de plaats van de tumormassa te bepalen. Toch is een tomografie het ideale onderzoek om zowel de plaats als het aangetaste weefsel aan te wijzen.
Veranderingen van de bloedvaten
Naast massa’s en tumoren is een andere oorzaak van een vlek op de long het bestaan van bloedvaten die een andere vorm hebben dan normaal. Arterioveneuze malformaties zijn een van deze veranderingen, die vaak onopgemerkt blijven omdat ze geen symptomen geven en hun frequentie laag is.
Bij de aanwezigheid van een afwijkend vaatpatroon is het echter nodig de patiënt zorgvuldig te evalueren. Bevestiging van structurele veranderingen in de bloedvaten gebeurt met contrastmiddelonderzoek, zoals angioresonantie. De behandeling omvat arteriografie met embolisatie en, in bijzondere gevallen, chirurgie.
Lees ook dit artikel:
Werkzaamheid van vaccin tegen longontsteking bij ouderen
Longtumoren worden altijd overwogen
Intrapulmonale tumoren geven ook witachtige schaduwen op de röntgenfoto van de borstkas. Longkanker is in verschillende landen een van de belangrijkste oorzaken van oncologische sterfte.
Een vlek op de long, zonder duidelijke oorzaak, moet dus onderzocht worden, rekening houdend met de risicofactoren van de patiënt, zoals leeftijd en rookgewoonten.
Vroege verdenking leidt tot minder sterfte, dankzij de opsporing van kanker in een vroeg stadium. Zo kan tijdig een behandeling worden ingesteld met een grotere kans op succes dan bij neoplasie in een gevorderd stadium.
Niet alle longtumoren zijn echter kwaadaardig, zodat een grondige evaluatie diagnostische fouten vermijdt. Zowel door onnodig alarm te slaan als door het missen van een vroege laesie met een betere prognose.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Vargas, J.; Radiología de Tórax; Cátedra de Diagnóstico por Imágenes UNNE 33 – 59;
- Coronado, G.; Prieto, M.; Hincapié, J.; Principales Patrones Radiológicos en la Placa Simple de Tórax: Una Visión Radiológica y Macroscópica; Sociedad Española de Radiología Médica; 2014.
- Albi, G.; Semiología Básica en Radiología de Tórax; Pediatría Integral; 16 (2): 170.e1 – 170.e10; 2012.
- Gil, R.; Fernández, P.; Sabbach, E.; Diagnóstico Clínico-Radiológico de la Neumonía del Adulto Adquirida en la Comunidad; Revista Chilena de Infectología; 22 (Supl 1); S26 – S31; 2005.
- Miranda, G.; Díaz, J.; Arancibia, P.; Antolini, M.; Díaz, C.; Vidal, A.; Manifestaciones Radiológicas de la Tuberculosis Pulmonar; Revista Chilena de Radiología; 10 (4); 2004.
- Camacho, A.; Moreno, J.; Acosta, G.; Elizondo, A.; Comportamiento Clínico, Radiológico y Microbiológico de Pacientes Adultos con Absceso Pulmonar en un Hospital de Enseñanza; Neumología y Cirugía de Tórax; 66 (4): 156 – 160; 2007.
- Ibarra, C.; Kelly, J.; Fernández, M.; Guía Diagnóstico-Terapéutica: Tumores y Masas del Mediastino; Revista del Instituto Nacional de Enfermedades Respiratorias; 14 (1); 2001.
- Salisbury, J.; Piñeyro, L.; Makformaciones Arteriovenosas Pulmonares. Aproximación a una Patología poco Frecuente a partir de Tres Casos Clínicos; Archivos de Medicina Interna; 33 (2); 2011.
- Martín, A.; De la Cruz, Ó.; Pérez, G.; Complicaciones de la Neumonía Adquirida en la Comunidad: Derrame Pleural, Neumonía Necrotizante, Absceso Pulmonar y Pioneumotórax; Asociación Española de Pediatría; 2017.