Transfemorale amputatie in 14 stappen

4 minuten

Het hoofddoel van een transfemorale amputatie is dat de stomp goed en zonder complicaties geneest, zodat de patiënt in de kortst mogelijke tijd en met de hoogste kwaliteit van leven naar zijn normale leven kan terugkeren.

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 09 augustus, 2022

Een transfemorale amputatie is een chirurgische procedure om het been te amputeren ter hoogte van het dijbeen. Tussen 50% en 65% van dit soort niet-traumatische amputaties zijn te wijten aan complicaties bij diabetes mellitus.

Een transfemorale amputatie wordt uitgevoerd wanneer eerdere behandeling om het probleem op te lossen zijn mislukt. Dit vereist een proces van acceptatie en het formuleren van een duidelijk doelen voor de patiënten:

het beschermen van hun gezondheid.
het waarborgen van de hoogst mogelijke kwaliteit van leven.

Op basis van het bovenstaande is het doel dus vrij simpel. De arts wil een goed genezen, stabiele stomp creëren waarop zo snel mogelijk een prothese kan worden bevestigd. Het uiteindelijke doel is dat de patiënt terugkeert naar zijn normale leven.

Algemene principes van een amputatie

Over het algemeen kan men amputaties onderverdelen in grote en kleine amputaties. Transfemorale amputatie zijn grote amputaties, omdat ze een groot gebied bestrijken. Ongeacht hun classificatie zijn alle amputaties echter complexe procedures.

In alle gevallen moet men bovendien voldoen aan een aantal basisprincipes. Deze principes zullen we hieronder nader toelichten.

De arts zal altijd een antibioticabehandeling voorschrijven in om een eerdere infectie te beheersen of als preventieve maatregel.
De hemostase, het proces om het bloeden te stoppen, moet zeer rigoureus zijn. Als blauwe plekken optreden, is dit een teken van necrose of infectie.
Er mag geen spanning staan op de punten waar de huidranden samenkomen. Om dit te voorkomen, moeten artsen voorzichtig omgaan met de zachte weefsels.
Er moet een zo optimaal mogelijke verhouding zijn tussen bot en huid en spier-peeslengte. Dit voorkomt spanning en zorgt voor een goede botbedekking.
Het uitvoeren van tractie van zenuwbanen is belangrijk om het ontstaan van mogelijke neurinomen in het litteken te voorkomen.
Hetzelfde geldt ook voor het gewrichtskraakbeen en de pezen.
Botschilfers in de wond en scherpe richels moeten worden voorkomen.
De chirurgische wond moet herhaaldelijk gewassen worden met een zoutoplossing of ontsmettingsmiddel voordat deze wordt gesloten.

Lees verder voor meer informatie:
Breedspectrum antibiotica, wat zijn dat?

Indicaties en contra-indicaties voor een transfemorale amputatie

Artsen voeren een transfemorale amputatie uit wanneer er sprake is van levensbedreigende complicatie aan het been die niet kan genezen.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij ernstige schade aan de bloedvaten waardoor een slechte doorbloeding is ontstaan.
Een transfemorale amputatie kan ook noodzakelijk zijn bij verbrijzeling van het onderbeen na een ongeval.
Deze procedure is niet aanbevolen voor patiënten met gangreen (ook necrose of weefselsterfte genoemd) of een dijbeen-infectie.

Het kniegewricht gaat verloren bij een transfemorale amputatie. Om complicaties met de prothese die de patiënt zal gebruiken te voorkomen, is het belangrijk dat de stomp een goede lengte heeft.

Dit artikel is misschien interessant voor jou:
Hoe verzorg je een diabetische voet thuis

De uitvoering van een transfemorale amputatie

Het doel van alle amputaties is tweeledig. Het gaat er allereerst om dat het medisch team de gezondheid van de patiënt goed beschermt. Daarnaast proberen zij de kwaliteit van leven van de patiënt hiermee te verbeteren wanneer andere behandelingen hebben gefaald.

Uiteraard is het uitvoeren van een dergelijke amputaties een voorbehouden handeling die alleen uitgevoerd mag en kan worden door medische specialisten. We willen je een idee te geven hoe deze ingreep in zijn werk gaat. Daarom geven we hieronder de stappen weer die nodig zijn om een transfemorale amputatie uit te voeren.

De 14 stappen

De ingreep begint met de patiënt onder narcose te brengen en in rugligging te leggen.
Vervolgens wordt een vismondincisie afgetekend.
Daarna snijdt de chirurg de huid door met een koude scalpel.
Het onderhuidse weefsel wordt ingesneden met een elektrische scalpel tot de aponeurose. Dit is het membraan dat de spieren bedekt en aan het bot bevestigt. Er moet hierbij voldoende weefsel overblijven om een goede stomp van te vormen.
Vervolgens zal de arts de oppervlakkige dijslagader en de diepe slagader van de dij evenals de heupzenuw identificeren, isoleren en doorsnijden.
Men omringt dan het dijbeen om de bloeddoorstroming af te sluiten.
Daarna worden de weefsels die aan het dijbeen zijn bevestigd van elkaar gescheiden. Vervolgens gebruikt de arts een speciaal apparaat dat is ontworpen om ervoor te zorgen dat er voldoende zacht weefsel is om de botstomp te bedekken.
Dan wordt het dijbeen onder een hoek van 90° doorgezaagd. Ondertussen spoelt men het gebied continue met een zoutoplossing.
Nadat het been geamputeerd is zal men het geamputeerde deel afvoeren en zal de arts de botrand bijwerken met een vijl.
De arts zal dan botwas aanbrengen op het snijvlak en dit stevig op het overgebleven bot drukken.
De stomp wordt vervolgens gehecht met niet-absorbeerbare, steriele chirurgische hechtingen. Eerst zal men de diepere spiergroepen aan elkaar hechten om het botoppervlak te bedekken.
Vervolgens zal de arts de oppervlakkige aponeurose hechten.
Het onderhuidse weefsel hecht men af met absorbeerbare, synthetische hechtingen.
Ten slotte hecht de chirurg de huid met een zijden hechtdraad met behulp van de verticale matrassteek en omwikkeld men de stomp met verband.