Subarachnoïdale en subdurale bloedingen
De dura mater en arachnoïde zijn twee van de drie hersenvliezen die mensen hebben. Hersenvliezen zijn de structuren die het centrale zenuwstelsel bekleden. Subarachnoïdale en subdurale bloedingen verwijzen naar bloedingen die in deze twee delen voorkomen.
De hersenvliezen
De schedel en de wervelkolom beschermen de hersenen en het ruggenmerg. Ze hebben echter ook een ander beschermingssysteem: de hersenvliezen. In feite helpen deze ook bij de zenuwontwikkeling.
Zoals het NIH Cancer Dictionary uitlegt: ‘Hersenvliezen zijn de drie lagen weefsel die de hersenen en het ruggenmerg bedekken en beschermen.‘
We hebben drie van deze lagen namelijk:
- Dura mater
- Arachnoïdes
- Zacht hersenvlies of pia mater
De buitenste en dikste, de dura mater, wordt door de epidurale ruimte van het bot gescheiden. In de schedel bestaat deze ruimte niet, omdat de dura aan het bot is bevestigd. Het bestaat echter wel in het ruggenmerg waar zich de aderen en het vet bevinden.
Onder de dura bevindt zich het arachnoïdes, gescheiden door de subdurale ruimte. Deze ruimte wordt pas echt zichtbaar wanneer er een bloeding ontstaat en het bloed de twee hersenvliezen scheidt.
De arachnoïdes strekt zich door deze ruimte naar de pia mater uit. De subarachnoïde ruimte bevat hersenvocht. In feite dempt het drukveranderingen van plotselinge klappen of bewegingen.
Tot slot kleeft de pia mater aan het zenuwweefsel, zelfs in de groeven. Bovendien zijn wetenschappers nog steeds aan het uitzoeken of het ook in het weefsel gaat.
Subarachnoïdale en subdurale bloedingen
Bij subarachnoïdale en subdurale bloedingen is het eerste dat er gebeurt dat er bloed uit de bloedvaten stroomt. Deze vaten bevinden zich in de ruimte tussen de hersenvliezen.
Dit bloed beschadigt het hersenweefsel. Afhankelijk van het type bloeding hebben ze echter verschillende effecten en hebben ze ook verschillende behandelingen nodig.
Subdurale bloedingen
Subdurale bloedingen zijn bloedingen waarbij bloed zich in de ruimte tussen de dura en arachnoïdes verzamelt. Dit bloed komt meestal uit de aders na een trauma. Er zijn echter drie soorten hematomen, waarbij de naam gebaseerd is op de tijd die nodig is om te verschijnen:
- Acuut subduraal hematoom
- Subacuut subduraal hematoom
- Chronisch subduraal hematoom
Acuut subduraal hematoom
Dit type verschijnt het snelst. Het is meestal aan ernstig trauma te wijten waarbij de aderen scheuren die van de hersenschors naar de hersenvliezen gaan. Wie dit heeft, raakt meestal onmiddellijk in coma. Bovendien werken sommige delen van de hersenen niet meer. Enkele voorbeelden:
- Hemiparese: halfzijdige problemen met bewegen. Dit komt eigenlijk, omdat het letsel is ontstaan in het deel van de hersenen dat motorische vaardigheden aanstuurt.
- Mydriase: hierbij worden de pupillen groter. Dit komt, omdat het letsel zich in het gebied bevindt dat de spier van de iris regelt.
Subacuut subduraal hematoom
Dit verschijnt langzamer en is meestal minder ernstig. Dit komt, omdat er minder bloed uit de bloedvaten loopt. Bovendien begint het bloed ook te stollen. Het wordt echter ook door trauma veroorzaakt.
Over het algemeen verliest de persoon het bewustzijn en herstelt vervolgens. Daarna zal de persoon zich gedurende meerdere dagen beneveld voelen en problemen hebben met focussen.
Chronisch subduraal hematoom
Dit is een gevolg van meerdere verwondingen die in de loop van de tijd zijn ontstaan. Deze verwondingen hebben namelijk steeds kleine bloeduitstortingen veroorzaakt.
Als het bloed vervolgens niet wordt gereabsorbeerd, dan ontstaat er een hematoom. Dit komt zelfs veel voor bij ouderen. Het eerste symptoom is meestal hoofdpijn en later kunnen er veranderingen in gedrag en stemming optreden.
Deze veranderingen treden beetje bij beetje op. Bovendien beginnen mensen met dit probleem meer te slapen, hebben ze moeite met denken en ervaren ze andere symptomen.
Lees ook:
7 tips om een aneurysma te voorkomen
Subarachnoïdale bloedingen
Subarachnoïdale bloedingen zijn bloedingen waarbij bloed tussen de arachnoïdes en de pia mater ophoopt. Het bloed komt meestal uit slagaders en kan veel verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende is een aneurysma, waarbij een bloedvat scheurt.
Aneurysma’s kunnen voordat ze scheuren hoofdpijn of zelfs epileptische aanvallen geven. Meestal gebeurt dit bij mensen van tussen de 40 en 60 jaar oud en zijn ze met onder andere de volgende symptomen verbonden:
- braken
- moeite met denken
- intense hoofdpijn
- pijn of ongemak door licht
Ongeveer 48 uur later verschijnen problemen, omdat de hersenvliezen geïrriteerd raken en ook de nek verstijft. Bovendien kan men oogproblemen ervaren, zoals verlamming van oogbewegingen.
Subarachnoïdale bloedingen veroorzaken tot 60% van de gevallen gevolgen. Bovendien zal 40% van de overlevenden op een of andere manier permanent van anderen afhankelijk zijn.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Ximénez-Carrillo Rico, A., & Vivancos Mora, J. (2015). Hemorragia subaracnoidea. Medicine (Spain). https://doi.org/10.1016/S0304-5412(15)30004-4
- Asadi, H. (2017). Aneurysmal subarachnoid hemorrhage (aSAH). In Interventional Radiology for Medical Students. https://doi.org/10.1007/978-3-319-53853-2_23
- Raya, A. K., & Diringer, M. N. (2014). Treatment of subarachnoid hemorrhage. Critical Care Clinics. https://doi.org/10.1016/j.ccc.2014.06.004
- Macdonald, R. L. (2017). Subarachnoid Hemorrhage. In Handbook of Neuroemergency Clinical Trials: Second Edition. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-804064-5.00002-3
- Marder, C. P., Narla, V., Fink, J. R., & Tozer Fink, K. R. (2014). Subarachnoid hemorrhage: Beyond aneurysms. American Journal of Roentgenology. https://doi.org/10.2214/AJR.12.9749