Polycysteus ovariumsyndroom en de rol van voeding
Het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) is de meestvoorkomende oorzaak van onvruchtbaarheid bij vrouwen. Deskundigen schatten dat 1 op de 10 vrouwen in de vruchtbare leeftijd eraan lijdt.
Letten op je voeding bij het polycysteus ovariumsyndroom is van fundamenteel belang, aangezien vrouwen die eraan lijden normaal gesproken een resistentie tegen insuline ontwikkelen.
Deze ziekte verkeerd behandelen kan op middellange en lange termijn tot complicaties leiden, vooral metabole complicaties. Je voeding kan echter een keerpunt worden bij het bepalen van een prognose over de evolutie van deze ziekte.
Lijd jij aan deze aandoening? Wil je weten hoe je jouw dieet kunt aanpassen? Hoewel het van fundamenteel belang is dat je je tot een voedingsdeskundige wendt om hulp te krijgen, geven we in dit artikel enkele algemene aanbevelingen om je dieet te verbeteren. Breng ze in de praktijk!
Polycysteus ovariumsyndroom en dieet
Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) is een veelvoorkomende aandoening die wordt veroorzaakt door een onbalans in de reproductieve hormonen. Deze hormonale onbalans veroorzaakt vervolgens problemen in de eierstokken.
De eierstokken zijn verantwoordelijk voor het produceren van eitjes, die elke maand loskomen als onderdeel van een gezonde menstruatiecyclus. Als een vrouw PCOS heeft, kan het zijn dat het eitje zich niet ontwikkelt of loslaat tijdens de eisprong, zoals het hoort.
Polycysteus ovariumsyndroom kan amenorroe of onregelmatige menstruatiecycli veroorzaken. Onregelmatige menstruatie kan op zijn beurt onvruchtbaarheid en de ontwikkeling van cysten op de eierstokken veroorzaken.
Wat veroorzaakt het?
De exacte oorzaken van polycysteus ovariumsyndroom zijn onbekend. De meeste experts denken dat het meerdere oorzaken heeft, waaronder genetische factoren. Enkele van de meest bekende oorzaken zijn:
Hoge niveaus androgenen
Androgenen worden ook wel ‘mannelijke hormonen’ genoemd. Alle vrouwen produceren echter kleine hoeveelheden androgenen. Vrouwen met PCOS hebben hogere androgeenspiegels dan normaal.
Dit kan voorkomen dat een eitje tijdens elke menstruatiecyclus loskomt van de eierstok. Daarnaast kan het overmatig lichaamshaar en hormonale acne veroorzaken.
Verhoogde insulinespiegels
Insulineresistentie treedt op wanneer cellen niet normaal op dit hormoon reageren. Als gevolg hiervan zijn de bloedinsulinespiegels hoger dan normaal.
Volgens onderzoek gepubliceerd in het tijdschrift CES Medicina (Spaanse link), ervaren veel vrouwen met PCOS insulineresistentie, vooral vrouwen met obesitas of overgewicht.
Patiënten met deze aandoening hebben vaak ongezonde eetgewoonten, zijn niet lichamelijk actief en hebben een voorgeschiedenis van diabetes. Na verloop van tijd kan de insulineresistentie leiden tot diabetes type 2.
Lees ook eens:
Pijn aan de eierstokken: een groter probleem?
Dieetbehandeling bij het polycysteus ovariumsyndroom
Dieet kan een uiterst belangrijke factor zijn bij het beheersen van PCOS-symptomen. Zoals we al eerder zeiden, hebben zwaarlijvige vrouwen namelijk een grotere kans om het te ontwikkelen, dus het behouden van een gezond gewicht is een belangrijke preventieve factor.
Het verliezen van zelfs 5% van het lichaamsgewicht zou problemen als insulineresistentie, hogere androgeenspiegels en slecht functioneren van het voortplantingssysteem al kunnen verbeteren.
In een onderzoek gepubliceerd in de Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics (Engelse link) over voeding en polycysteus ovariumsyndroom, adviseren experts patiënten met overgewicht om af te vallen om de ernst van deze aandoening te verminderen.
Het gewichtsverlies is belangrijker dan het dieet zelf, zolang het maar gezond is. Het blijkt echter dat een koolhydraatarm dieet meer voordelen biedt, zowel voor gewichtsverlies als voor het reguleren van de bloedsuikerspiegel.
Maar het zijn niet alleen vrouwen met overgewicht die op hun dieet moeten letten. Vrouwen met een normaal gewicht die PCOS hebben, hebben ook hogere insulinespiegels in het bloed dan vrouwen zonder dit syndroom. Om deze reden moeten alle vrouwen met deze aandoening letten op de glycemische index van de voeding die ze eten.
Daarom is het goed om op een dieet met een lage glycemische index te focussen. Dat wil zeggen, een dieet zonder zoetigheden of suiker, en dat weinig granen en brood bevat. In plaats daarvan adviseren experts een dieet op basis van:
- Fruit en groenten.
- Gedroogd fruit en zaden.
- Peulvruchten.
- Zuivel en eieren.
- Mager vlees en vis.
Verder stelt een onderzoek (Engelse link) in het tijdschrift Medical Hypotheses dat intermitterend vasten de insulineresistentie vermindert, andere symptomen van PCOS helpt te verlichten en de hormoonspiegels verbetert.
Aanvullende vitamines
Bepaalde vitaminesupplementen kunnen de symptomen van deze aandoening ook helpen verbeteren.
Inositol
Vrouwen met PCOS hebben meestal een tekort aan het enzym epimerase, dat nodig is om de juiste niveaus van een stof, D-chiro-inositol genaamd, te hebben. Omdat deze afwijking de glucose- en insulinespiegel in het bloed verhoogt, is een supplement met D-chiro-inositol een goede optie.
In een onderzoek gepubliceerd in het blad Gynecological Endocrinology (Engelse link), is aangetoond dat het effectief is voor het herstellen van normale ovulatiecycli, het verbeteren van insulineresistentie, het verminderen van acne en hirsutisme (overmatig lichaamshaar), evenals het verbeteren van het totale cholesterol- en triglyceridengehalte.
Foliumzuur
Het kan helpen bij het behandelen van ovulatoire onvruchtbaarheid. Groene bladgroenten, fruit en peulvruchten zijn rijk aan deze vitamine.
Vitamine D
Vitamine D-tekort wordt in verband gebracht met gewichtstoename en verhoogde insulineresistentie. Het beoefenen van regelmatige lichaamsbeweging en het handhaven van een gezond voedingspatroon zijn fundamentele punten bij de behandeling van PCOS. Medicijnen en hormonale behandelingen zijn ook belangrijk voor vrouwen die zwanger willen worden.
Verbeter je dieet om polycysteus ovariumsyndroom te behandelen
Hoewel experts niet met zekerheid weten wat de oorzaak is van het polycysteus ovariumsyndroom, weten ze wel dat het goed reageert op een benadering op dieet gericht. Daarom is het van fundamenteel belang om bepaalde voedingsmiddelen in je dieet op te nemen en de consumptie van koolhydraten te verminderen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Gateva A., Unfer V., Kamenov Z., The use of inositol isomers in the management of polycystic ovary síndrome: a comprehensive review. Gynecol Endocrinol, 2018. 34 (7): 545-550.
- Chiofalo, B., Laganà, A. S., Palmara, V., Granese, R., Corrado, G., Mancini, E., … & Triolo, O. (2017). Fasting as possible complementary approach for polycystic ovary syndrome: Hope or hype?. Medical hypotheses, 105, 1-3.
- Moran, L. J., Ko, H., Misso, M., Marsh, K., Noakes, M., Talbot, M., … & Teede, H. J. (2013). Dietary composition in the treatment of polycystic ovary syndrome: a systematic review to inform evidence-based guidelines. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 113(4), 520-545.
- Vivas, C. A., Castaño-Trujillo, P., García-Trujillo, G., & Ospina-Gutiérrez, M. L. (2011). Síndrome de ovario poliquístico. Fisiopatología en mujeres obesas y no obesas. CES Medicina, 25(2), 169-179.
