Menopauzale opvliegers: wat kun je eraan doen?

De overgrote meerderheid van de vrouwen ervaart opvliegers in de menopauze. Dit is meestal te wijten aan de hormonale veranderingen die kenmerkend zijn voor deze fase. In de meeste gevallen neemt de frequentie en intensiteit van deze opvliegers af met het verstrijken van de jaren.

Menopauzale opvliegers zijn een veelvoorkomend symptoom bij vrouwen die door deze levensfase gaan. Het is een onaangenaam symptoom dat in veel gevallen gedurende meerdere jaren aanwezig is en de vrouwen die hieraan lijden ongemak veroorzaakt.

Deze opvliegers komen vaak ‘s nachts voor. In dat geval worden ze nachtelijk zweten genoemd en kunnen ze de kwaliteit van de nachtrust beïnvloeden. Veel vrouwen hebben het gevoel dat dit symptoom hun dagelijks leven beïnvloedt.

Volgens verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben vrouwen van bepaalde etnische afkomst langer last van menopauzale opvliegers dan andere. Je vindt hier een Engelse link naar het onderzoek.

Als de opvliegers mild zijn hoeven ze nauwelijks te worden behandeld. Maar wanneer de klachten ernstig zijn vraagt dit om speciale maatregelen.

Menopauzale opvliegers

Opvliegers tijdens de menopauze worden gekenmerkt door een plotseling gevoel van warmte in verschillende lichaamsdelen. Ze verergeren vaak tijdens de nacht en verstoren daardoor de slaap.

Menopauzale opvliegers zijn de belangrijkste reden voor een bezoek aan de huisarts tijdens deze fase. Meestal beginnen deze opvliegers als een plotseling gevoel van warmte dat begint in het gezicht en de borst en zich vervolgens door het hele lichaam verspreidt.

Ze duren meestal tussen de twee en vier minuten en kunnen op elk moment, zonder waarschuwingssignalen vooraf optreden. Sommige vrouwen zweten daar ook bij en hebben last van rillingen en trillingen aan het einde van deze menopauzale opvliegers.

Andere vrouwen ervaren hartkloppingen en een sterk gevoel van angst tijdens opvliegers. Hoewel ze meestal een of twee keer per dag voorkomen, is het ook mogelijk dat ze vaker optreden, tot zelfs ieder uur van de dag.

Het is gebruikelijk dat deze menopauzale opvliegers al optreden tijdens de pre-menopauzale fase. Na de overgang zelf kunnen ze gemiddeld nog gedurende vijf tot zeven jaar voorkomen. De intensiteit van de opvliegers neemt na verloop van tijd wel af. Sommige vrouwen hebben er echter wel 10 jaar last van.

Oorzaken van menopauzale opvliegers

De wetenschap weet niet wat de exacte reden is waarom opvliegers optreden tijdens de menopauze. Er wordt echter aangenomen dat ze worden veroorzaakt door de abrupte hormonale schommelingen die tijdens deze fase optreden.

Blijkbaar zorgen de verminderde oestrogeenspiegels ervoor dat het vasomotorische centrum van de hersenen zich anders gedraagt. Dit heeft vervolgens invloed op de handhaving van de lichaamstemperatuur.

Onderzoekers hebben vastgesteld dat emotionele stress de intensiteit en frequentie van opvliegers kan beïnvloeden. Daarnaast hebben zij nog meer factoren gevonden die een grote invloed hebben op menopauzale opvliegers waaronder:

• het eten van grote maaltijden
• alcoholgebruik
• het gebruiken van tabak

Naar schatting heeft 80% van de vrouwen last van deze problemen tijdens de menopauze. Daarvan lijdt één op de vier vrouwen aan intense en frequente opvliegers.

Voor andere vrouwen is het een symptoom dat nauwelijks of soms zelfs helemaal niet opgemerkt wordt. Zo nodig kan de opvlieger bestreden worden door een laagje kleding uit te trekken of met behulp van een ventilator.

Hoe kun je deze opvliegers onder controle houden?

Om dit probleem onder controle te houden kan je arts bepaalde levensstijlveranderingen en medicijnen voorstellen. We zullen hieronder de medische behandeling bespreken.

De medische behandeling voor het beheersen van menopauzale opvliegers is hormonaal. In sommige gevallen schrijven artsen hormoontherapie voor die bestaat uit de inname van pillen met oestrogeen.

Dit type behandeling brengt echter potentiële risico’s met zich mee en daarom moet elk geval zorgvuldig worden beoordeeld door een arts. Experts raden aan om niet langer dan twee jaar aan hormoonvervangende therapie te gebruiken.

In andere gevallen bevelen artsen therapieën aan die uit lage doses antidepressiva bestaan. Ze zijn echter niet zo effectief in het beheersen van ernstige opvliegers als hormoontherapie. Daarnaast hebben antidepressiva mogelijk verschillende bijwerkingen zoals:

• duizeligheid
• misselijkheid
• droge mond
• gewichtstoename
• verminderd seksueel verlangen

In sommige gevallen kunnen artsen ervoor kiezen om anticonvulsiva voor te schrijven om de symptomen bij een vrouw te verlichten. Sinds de laatste tijd wordt een procedure genaamd een ‘stellair ganglionblok’ gebruikt voor de ernstigste gevallen van menopauzale opvliegers.

Deze procedure omvat het inbrengen van verdovende medicatie in verschillende zenuwen in de nek. De effectiviteit ervan is veelbelovend, maar nog niet volledig bewezen.

Extra informatie over menopauzale opvliegers

Opvliegers in de menopauze hoeven niet noodzakelijk met medicijnen te worden behandeld. In de meeste gevallen zijn huismiddeltjes voldoende. De opvliegers duren zelden langer dan verwacht en vereisen meestal geen medische behandeling.

• Het is het beste om een gezond voedingspatroon te behouden en daarnaast scherp gekruid voedsel te vermijden.
• Vrouwen in de overgang kunnen ook beter koffie, alcohol en te veel vet voedsel vermijden.
• Als er sprake is van overgewicht is afvallen is een gezonde maatregel.
• Artsen bevelen daarnaast het gebruik van tabak af.
• Daarnaast is het verstandig om lichte kleding van natuurlijke vezels te dragen en alle kamers goed geventileerd te houden.
• Veel deskundigen bevelen het regelmatig uitvoeren van ontspanningsoefeningen aan, zoals tai chi of yoga, omdat stress een factor is die opvliegers mogelijk verergert.