Kunststofgips of mineraalgips: wat is beter?

Kosten, sterkte, persoonlijke verzorging en gewicht zijn belangrijke factoren bij het vergelijken van kunststofgips en mineraalgips. Leer er in dit artikel meer over!

Hoewel traditioneel mineraalgips de meest voorkomende optie is voor het fixeren van fracturen, heeft kunststofgips de afgelopen decennia voor patiënten en zorgpersoneel veel voordelen gehad.

Ondanks de verschillen heeft elk van deze materialen zijn eigen voor- en nadelen. Het gebruik van de ene of de andere optie is daarom van verschillende factoren afhankelijk. Wil je meer over dit onderwerp weten? Blijf dan lezen!

Traditionele mineraalgips

Historisch gezien is dit materiaal het meest gebruikt om gebroken ledematen te immobiliseren. Het is van semi-gehydrateerd calciumsulfaat gemaakt en het heeft water nodig om uit te harden.

Als gevolg van chemische reacties waarbij water wordt gebruikt, geeft het gips geleidelijk warmte af, vormt een pasta en verhardt op het lichaam van de patiënt. Vanaf dat moment gaat het niet kapot zolang je de onderhoudsaanbevelingen opvolgt.

De voordelen van mineraalgips

Gips is gemakkelijk verkrijgbaar in bijna elke regio en het is minder duur dan kunststofgips. Daarnaast speelt het feit dat veel specialisten voor het gebruik van dit materiaal zijn opgeleid. Zorgverleners hebben dus meer vertrouwen in hun vaardigheden om ermee te werken.

Vanwege de halfvaste consistentie, voordat het volledig uithardt, is het gemakkelijk om het gips te vormen naar de delen van het lichaam die voor gezondheidswerkers moeilijk te bedekken zijn. Dit is belangrijker bij patiënten met beperkte mobiliteit door een handicap.

De nadelen van mineraalgips

Als je ooit gips hebt gehad, dan herinner je je misschien de situatie in de traumakamer voor deze procedure. Gips kan op bijna elk oppervlak vlekken veroorzaken en vereist constante reiniging.

Het is ook zwaar en ongemakkelijker in vergelijking met kunsstofgips, iets dat moeilijk kan zijn voor kinderen. Aangezien gips kwetsbaar is, moet het zorgvuldig worden behandeld om te voorkomen dat het vroegtijdig uiteenvalt. We zullen het er hieronder uitgebreider over hebben.

Zorg voor mineraalgips

Het hebben van traditionele gips gedurende enkele weken kan ongemakkelijk worden. Volgens informatie van de Mayo Clinic (Spaanse link), raden ze onder andere het volgende aan:

• Pas op dat er niet te veel water op komt. Een beetje vloeistof op het oppervlak mag geen grote problemen veroorzaken, maar als het water naar binnen sijpelt, dan kan het materiaal kapot gaan en de huid irriteren.
• Als je gaat douchen of in bad gaat, dan moet je een of meerdere plastic zakken gebruiken om te voorkomen dat het nat wordt.
• Tenzij een arts anders zegt, moet je de ledemaat de eerste paar dagen iets verhoogd houden om te voorkomen dat er vocht ophoopt (oedeem). Houd het boven je hart.

Er is enige controverse over de trend van het schrijven van namen of het tekenen van afbeeldingen op gips. De waarheid is dat het mogelijk in een aantal gevallen huidirritatie kan bevorderen en het materiaal kan verzwakken.

Kunststofgips

Het materiaal is moderner en staat ook als ‘synthetisch gips’ bekend. De plaatsingstechniek lijkt veel op de vorige, en gelukkig is het een schonere procedure, die op een meer geordende manier kan worden gedaan.

Bij beide materialen moet je een laag katoen onder het gips leggen om de huid te beschermen. Het maakt het hebben van gips bovendien comfortabeler. In een aantal landen wordt het watten genoemd en het kan ook als thermische isolator werken.

De voordelen van kunststofgips

Kunststof gips is vaak van glasvezel gemaakt. Glasvezel heeft voor zowel de arts als de patiënt grotere voordelen. De belangrijkste voordelen zijn onder andere:

• Maakt een betere visualisatie van botten mogelijk tijdens een röntgenfoto (Spaanse link). Dit is belangrijk om te zien hoe de genezing van de breuk vordert. Dit proces staat bekend als botgenezing.
• Het is minder zwaar en comfortabeler, dus makkelijker te verplaatsen.
• Een aantal zijn tegen matige hoeveelheden water bestand, maar ze mogen niet te veel worden blootgesteld.
• Ze zijn meestal duurzaam.

Al deze voordelen hebben ertoe geleid dat kunststofgips het traditionele mineraalgips in een aantal ontwikkelde regio’s heeft vervangen. Het traditionele gips is echter ook nog steeds gebruikelijk in vele landen, waaronder ontwikkelingsgebieden.

De nadelen van kunststofgips

Kunststofgips is duurder dan mineraalgips, wat het grootste nadeel is. Gezien de voordelen ervan heeft dit echter niet voorkomen dat het over de hele wereld populair is.

Hoewel de buitenkant bestand is tegen water, kan de binnenkant beschadigd raken als deze constant wordt blootgesteld. Water kan ook de huid irriteren en het materiaal verzwakken.

Zorg voor kunststofgips

Je kunt dit gips op dezelfde manier verzorgen als mineraalgips, rekening houdend met de overwegingen op water. Het is daarnaast ook handig om het volgende te onthouden:

• Je mag geen producten voor persoonlijke hygiëne op de randen van het gips aanbrengen, zoals deodorants of crèmes, zonder voorafgaande toestemming van je arts te hebben.
• Vermijd het maken van plotselinge bewegingen en het aanpassen van het gips zonder toestemming van je arts.
• Dit type immobilisatie laat meestal wat weefsel zichtbaar in het meest distale deel van de ledemaat. Let op eventuele kleurveranderingen of gevoeligheid in het gebied, vooral tijdens de eerste uren.

Ondanks dat het resistent is en meer voordelen heeft, moet je er wel goed voor zorgen. Het is nog steeds een materiaal dat kan verslechteren. Zonder de juiste zorg kan dit tot onnodige medische bezoeken leiden.

Waar rekening mee te houden bij de keuze tussen kunststofgips of mineraalgips

De beslissing over welk type gips moet worden gebruikt, is vaak een medische beslissing, vooral wanneer bepaalde middelen beperkt zijn. Vertel je arts of technisch personeel echter in ieder geval over de volgende situaties:

• Allergie voor elk type stof of voorgeschiedenis van contactdermatitis.
• Moeilijkheden om te bewegen als gevolg van een soort eerdere aandoening.
• Verlangen om een specifiek soort materiaal te gebruiken.

In ieder geval zijn er enkele contra-indicaties om een van beide materialen volledig uit te sluiten. Elke andere situatie die we niet hebben genoemd, moet ook aan het gezondheidspersoneel worden gemeld.

Kunststofgips en mineraalgips zijn veilig, maar je moet waakzaam zijn

Over het algemeen zijn complicaties na het krijgen van gips zeer zeldzaam. Je moet echter naar een arts gaan als je vervelende symptomen krijgt. De belangrijkste factor om op te letten zijn pijn en overmatige zwelling. Het doel van gips is namelijk om de pijn te verminderen en het herstel te bevorderen.