Kenmerken en functie van de blindedarm

De blindedarm is een klein stukje van de darm dat vaak wordt vergeten en mensen denken er alleen aan als er een blindedarmontsteking ontstaat. De wetenschap is gevorderd in haar studie die het belang ervan voor het menselijk lichaam aantoont.

Er is een algemeen idee dat de blindedarm slechts een overblijfsel is van menselijke evolutie en dat het geen nut meer heeft. Inderdaad, de functie van dit kleine orgaan is nog steeds onduidelijk voor de wetenschap. Er zijn echter veel gegevens waaruit blijkt dat het misschien niet zo nutteloos is als we eerder dachten.

Meestal veroorzaakt de blindedarm geen problemen totdat er een blindedarmontsteking ontstaat. Dat wil zeggen wanneer de uitstulping ontstoken raakt en er appendicitis optreedt. We weten allemaal dat iemand in dergelijke gevallen een operatie moet ondergaan om de blindedarm te laten verwijderen.

Ongeveer 8,6% van de mannen zal een appendectomie of verwijdering van de blinde darm moeten ondergaan. Bij vrouwen ligt het cijfer iets lager: 6,67%. Niemand denkt dat ze dit orgaan zullen missen, maar zo eenvoudig is het niet.

Wat is de blindedarm?

De blindedarm is een kleine dunne uitstulping van de dikke darm, op een punt dat de caecum of blindedarm wordt genoemd. Het bevindt zich dicht bij de dunne darm. Het is een verlenging van de stijgende deel van de dikke darm en is tussen de 7 en 12 cm lang.

De naam wormvormig aanhangsel komt door zijn uiterlijk, dat wel wat op een worm lijkt. Het is een soort zakje met een ingang maar geen uitgang. Dit is de reden waarom er gemakkelijk voedselrestjes kunnen ophopen die ontstoken kunnen raken, waardoor een blindedarmontsteking kan ontstaan.

Een verandering van perspectief

Ondanks de heersende ideeën over deze structuur ontdekten onderzoekers onlangs dat de blindedarm 26 keer is geëvolueerd bij zoogdieren. Dat wil zeggen, het is door de eeuwen heen veranderd om beter in het lichaam te passen. Dit feit kwam niet overeen met de gedachte dat het geen nut had. Want als dat zo was, waarom waren er dan zoveel aanpassingen?

Een aantal experts besloten hun krachten te bundelen om de reden voor deze schijnbare tegenstrijdigheid te onderzoeken. Zo probeerde het initiatief voor een onderzoek in 2016 vast te stellen wat de gemeenschappelijke factoren waren bij dieren wat de blindedarm betreft. Daarbij analyseerden ze honderden zoogdieren, waaronder mensen.

De eerste conclusie die ze trokken was dat de blindedarm vaker evolueerde dan dat het verdween. Met andere woorden, er waren veel meer dieren die dit stukje darm in stand hielden en aanpasten dan die waarbij hij verdween. Dit feit leidde wetenschappers op een verrassend pad.

Nieuwe bevindingen met betrekking tot de blindedarm

De onderzoekers ontdekten ook dat er een hoge concentratie lymfatisch weefsel in de blindedarm zit en dat dit dient als bescherming voor het organisme. Dit bracht hen ertoe te veronderstellen dat de blinde darm een immunologische rol zou kunnen spelen.

Fysioloog Loren Martin van de Oklahoma State University merkte op dat de wanden van de blindedarm, vooral bij kinderen en jongvolwassenen, veel lymfecellen bevatten.

Daardoor wordt dat orgaan een soort amandel van de darm, naar zijn mening vergelijkbaar met de amandelen in de keel. Dit betekent dat deze kleine flap een verdedigingsfront kan zijn tegen verschillende ziekten. Lymfecellen zouden immuuncontrole kunnen uitvoeren.

Een studie lijkt deze hypothese, althans gedeeltelijk, te bevestigen. Volgens het rapport hadden mensen die een infectie opliepen met Clostridium difficile-bacteriën (Engelse link) twee keer zoveel kans om ernstig ziek te worden als ze geen blindedarm meer hadden.

Andere interessante feiten over de blindedarm

Het bovenstaande was niet de enige conclusie die wetenschappers trokken. We vermoeden nu dat de blindedarm ook een belangrijk reservoir en toevluchtsoord is voor de darmmicrobiota. In feite is deze microbiota de sleutel tot het immuunsysteem, het metabolisme en de juiste ontwikkeling van sommige organen.

Het kan onder verschillende omstandigheden veranderen, zoals bij ernstige diarree. Wat onderzoekers vermoeden is dat de blindedarm als een soort noodhulpmiddel werkt als dat gebeurt.

Dit betekent dat het helpt de verloren micro-organismen aan te vullen. Blijkbaar duurt het herstel van de microbiota onder vergelijkbare omstandigheden langer bij mensen die een blindedarmoperatie hebben ondergaan. Zoals je hebt kunnen lezen, lijkt het erop dat de blindedarm niet zo nutteloos is als we dachten.