Hoe je erachter kunt komen of je kind drugs gebruikt

Als ouders moeten we weten of de gedragsveranderingen van onze kinderen door hun natuurlijke ontwikkeling komen of door iets anders, zoals bijvoorbeeld het gebruik van drugs.

Geschreven en geverifieerd door de arts Mario Benedetti Arzuza.

Laatste update: 09 augustus, 2022

Vandaag de dag is het gebruik van drugs één van de voornaamste dingen waar ouders zich zorgen om maken. Weten of je kind drugs gebruikt is van groot belang om op tijd hulp te kunnen inschakelen.

Elk jaar komen weer nieuwe, schokkende cijfers naar buiten. Hoewel het vaak als ‘normaal’ wordt gezien dat tieners ‘experimenteren’ met van alles en nog wat, is het niet moeilijk om verslaafd te raken.

Als tiener kom je nu eenmaal graag in opstand. Daarmee bedoelen we dat een tiener zich op allerlei ongewone manieren kan gaan gedragen. Dit hoeft echter niet te betekenen dat je kind drugs gebruikt.

Mensen van tussen de 11 en 21 jaar oud hebben gewoonlijk een verstoord beeld van wat risico’s inhouden. Dit verklaart waarom zij zich vaak gedragen op een manier waar ze spijt van hebben, als het al te laat is.

Ouders van kinderen met een verslaving zeggen dat het op tijd herkennen van het probleem niet zo makkelijk is. Dit omdat de signalen van drugsgebruik vaak niet duidelijk zijn.

In dit artikel kijken we naar een aantal van de signalen waar je als ouder op moet letten.

De rebelse tiener en drugs

Tieners zijn, per definitie, op zoek naar uitdaging en komen graag in opstand. In korte tijd maken tieners veel veranderingen door die niet altijd even makkelijk zijn.

Zo begint hun seksuele ontwikkeling, willen zij graag ergens bij horen en zich kunnen identificeren met hun leeftijdsgenoten.

Als tieners zich niet goed kunnen uitdrukken richting hun familie, bijvoorbeeld omdat zij het gevoel hebben dat zij niet altijd even open kunnen zijn, dan wordt het lastig om op tijd in te grijpen en het drugsgebruik in de kiem te smoren.

Mensen onderschatten de gevaren van drugs

Veel tieners en volwassenen zien drugsgebruik als iets kleins, iets waar ze later gemakkelijk mee kunnen stoppen. Ze gaan er niet van uit dat ze voor de rest van hun leven verslaafd kunnen raken, met alle professionele en persoonlijke gevolgen van dien. Ook kan hun gezondheid er flink onder lijden.

Tieners realiseren zich vaak niet dat het proberen van drugs gemakkelijk kan veranderen in een serieus probleem. Aan de andere kant, wij ouders weigeren vaak om te accepteren dat ons kind niet uitgezonderd is van dit soort experimenten. Daarom zijn we vaak onvoldoende voorbereid en weten we niet wat we moeten doen als het ons overkomt.

Het eerste dat we moeten doen is bepalen of de respectloze houding van ons kind komt door hormoonveranderingen of niet.

Gedrag om op te letten

Tieners die zich bezighouden met drugs zullen dit van nature proberen te verbergen. Het is daarom van groot belang om aandacht te schenken aan iedere gedragsverandering van je kind, hoe klein en onbelangrijk deze ook lijkt.

1. Let op (lichaams)geuren

Drugs zoals sigaretten, cannabis of andere vormen van tabak hebben een typische geur. Deze geur blijft hangen rond de mensen die ze gebruiken, en gaat ook in hun kleren zitten.

Één van de tactieken die dit soort gebruikers hanteren is het opdoen van veel parfum, eau de cologne of after shave. Ook het kauwen van kauwgom of het overmatig wassen van de handen komt vaak voor.

2. Kijk goed naar hun ogen

Aan iemands ogen kun je al snel zien of iemand iets gebruikt heeft. Elke drug heeft zo zijn eigen effect op de ogen. Cannabis bijvoorbeeld zorgt voor rode ogen en een slaperige blik. Drugs als cocaïne of XTC zorgen dan weer juist voor sterk vergrote pupillen, waarbij de ogen vaak zeer groot en rond zijn.

3. Is je kind snel geïrriteerd?

Bij tieners leiden hormonale veranderingen normaal gesproken tot veranderingen in hun humor. Daarbij vergeleken zijn de veranderingen die door drugs worden veroorzaakt vaak meer uitgesproken van aard. Jongens raken snel geïrriteerd en worden agressief over van alles en nog wat. Dit komt door de afkickverschijnselen die worden veroorzaakt doordat hun lichaam drugs nodig heeft.

Vaak isoleren zij zichzelf en hebben ze neiging afstand te nemen van anderen, in het bijzonder van hun vader. Op deze manier kunnen zij drugs blijven gebruiken zonder dat zij zich hiervoor hoeven te verantwoorden.

4. Verdwijnen er medicijnen uit de kast?

Als tieners drugs beginnen te gebruiken dan experimenteren ze vaak met verschillende typen drugs. Dit is dan ook de reden waarom zij zeggen dat ze slechts ‘dingen aan het uitproberen’ zijn.

Het medicijnkastje thuis is dan ook vaak een bron van drugs voor hen, zonder dat het hen iets kost. Pijnstillers of hoestdrankjes worden vaak aangeraden door mensen die ze al geprobeerd hebben en anderen ook willen overhalen ze te gaan gebruiken.

Dus merk je dat er medicijnen uit je huis verdwijnen? Ga dan het gesprek met je tiener(s) aan.

4. Ze worden steeds onverantwoordelijker

Één van de meest verwoestende effecten van verslavingen is de slechte gewoonte om alles te laten vallen, om zo meer vrije tijd te creëren. De jonge drugsgebruiker stopt vaak met zijn of haar studie en al het andere dat ook maar enige vorm van verplichting inhoudt.

Hun prestaties op school gaan achteruit en ze verkiezen vaak hun vrije tijd boven het maken van hun huiswerk.

Algemene observaties

Veranderingen in het gedrag van een kind dat drugs gebruikt zijn vaak heel gemakkelijk te herkennen. Tenminste, voor ouders die weten waar ze op moeten letten. Afhankelijk van het type drugs (uppers of downers) is er bijna altijd specifiek bewijs aan te wijzen.

Als ze sneller lopen en praten dan je gewend bent, dan zouden ze wel eens amfetaminen kunnen gebruiken. Wanneer ze twee dagen achter elkaar niet slapen, dan is het wel eens mogelijk dat ze cocaïne gebruiken. Als het juist andersom is, dus als ze moe en langzaam lijken, dan zou het wel eens cannabis kunnen zijn.

Het belangrijkste is om alert te zijn, goed op je kinderen te letten, in de gaten te houden waar ze naartoe gaan en met wie ze omgaan – en wie hun vrienden eigenlijk zijn.

Door dagelijks goed te communiceren leg je de basis voor een hechte band met je kinderen. Daarmee kun je verschrikkelijke situaties zoals een drugsverslaving voorkomen.