Hoe het verschil te zien tussen een puistje en een koortslip

Als je een licht prikje voelt en roodheid opmerkt aan de rand van je lip, kun je je afvragen of het een koortslip of een puistje is. Lees verder om te leren hoe je het verschil kunt zien!

Het verschil tussen een puistje en een koortslip kan een cruciale vraag zijn als je ‘s morgens wakker wordt en een licht pijnlijk rood bultje bij je lip opmerkt. Hoewel het heel verschillende huidproblemen zijn, kunnen ze op het eerste gezicht erg op elkaar lijken.

Jezelf deze vraag stellen is van cruciaal belang. Het is niet alleen een kwestie van nieuwsgierigheid, maar het verschil herkennen is de sleutel tot behandeling. In dit artikel bekijken we beide soorten: herpes koortslip en acnepuistjes. Dan leren we je hoe je ze van elkaar kunt onderscheiden op basis van hun kenmerken.

De kenmerken van puistjes

Puistjes of mee-eters ontstaan als een porie verstopt raakt door olie en de ophoping van dode cellen. Dan dringen bacteriën op de huid de porie binnen, en ontstaat er een infectie.

Kort voordat een puistje verschijnt, is het vaak te voelen als een klein bultje onder de huid dat gevoelig aanvoelt. Dan manifesteert het puistje zich in de vorm van een rood bultje. Binnen enkele dagen komt er vaak een etterplekje tevoorschijn. Puistjes kunnen bijna overal op de huid van het gezicht verschijnen: het voorhoofd, de neus, de wangen, en zelfs op de rand van de lippen.

Het is niet altijd mogelijk onderscheid te maken tussen een puistje en herpes als het over de lippen gaat. Puistjes verschijnen echter niet op het vermiljoen van de lip (de bolle plek waar lippenstift wordt aangebracht) maar reiken slechts tot aan de witte lijn.

Acne is heel gewoon. In de puberteit heeft bijna iedereen puistjes of mee-eters. Er komt echter ook acne voor bij volwassenen. Hoewel het niet besmettelijk is, kan acne zich over het gezicht verspreiden als we geen voorzorgsmaatregelen nemen. In die zin is het aan te bevelen dat de persoon de puistjes niet aanraakt, want de bacteriën kunnen zich verspreiden.

Kenmerken van een koortslip

Elke infectie veroorzaakt door het herpessimplexvirus (Engelse link), afgekort HSV. wordt meestal eenvoudig “herpes” of een “koortslip” genoemd. Het kan verschillende delen van het lichaam aantasten, maar heeft een voorkeur voor de slijmvliezen.

Een koortslip kan worden overgedragen door speeksel of door contact met geïnfecteerde mensen. Opgemerkt moet worden dat het heel gemakkelijk verspreid wordt en vrij vaak voorkomt. Naar schatting heeft 70% van de mensen er wel eens last van.

Hoewel het niet altijd uitbraken veroorzaakt, manifesteert het zich meestal in de vorm van een of meer blaasjes. Deze zijn rood. Een manier om het verschil tussen een puistje en een koortslip te zien is aan het borrelende uiterlijk van de laatste.

Anderzijds kan een koortslip zich direct op de bovenlip vormen. Een koortslip kan echter ook rond de mond, onder de onderlip, of tussen de mond en de neus verschijnen.

Wat de symptomen betreft, is herpes licht pijnlijk, het brandt, en de huid eromheen voelt vaak strak aan. Deze gewaarwordingen kun je al ervaren enkele ogenblikken voordat het verschijnt. Uiteindelijk barsten de blaasjes, waaruit vocht sijpelt. Dan vormt zich een korstje dat eraf valt.

De verschillen tussen een puistje en een koortslip

Hoewel er enkele overeenkomsten tussen deze twee zijn, is het toch mogelijk om het verschil tussen een puistje en een koortslip te onderscheiden. Laten we eens kijken wat ze verschillend maakt.

Vorm

• Een koortslip is bij verschijning een luchtbel, maar als er meerdere bij elkaar zitten, kunnen ze op een cluster van eilandjes lijken.
• Ter vergelijking: een puistje is een bultje met een meer ronde vorm.

Kleur

• Als het verschijnt, is herpes helder en parelachtig van kleur. Later wordt herpes gelig.
• Een puistje oogt eerder rood, als een irritatie.  Op zijn beurt vertoont een rijp puistje een witte vlek.

Plaats

Puistjes kunnen op de rand van de lip verschijnen, maar nooit aan de binnenkant. Dit is een van de kenmerken die het beste onderscheid maken tussen een puistje en een koortslip.

Textuur

• In het begin is herpes zacht en geeft het mee bij aanraking, hoewel het niet aangeraakt mag worden. Naarmate het droogt wordt het ruw; het wordt een droge korst, als een wond.
• De textuur van een puistje lijkt echter meer op die van de huid, hoewel het pus als het naar buiten komt zacht is.

Duur

• Bij een koortslip kunnen de blaasjes enkele dagen blijven zitten tot ze breken en korstjes krijgen. In totaal kan een koortslip 2 tot 3 weken aanhouden.
• De duur van een puistje daarentegen kan variëren van 3 tot 7 dagen als het niet aangeraakt of uitgeknepen wordt. Anders kan het meer dan een week geïrriteerd blijven.

Gevolgen

• Herpes verdwijnt zonder sporen of littekens achter te laten, hoewel het op dezelfde plaats weer kan opduiken.
• Puistjes daarentegen kunnen sporen achterlaten in de vorm van gaatjes, groeven of littekens, vooral als je er aan hebt gekrabd of als ze uitgeknepen worden.

Reactivatie

Na de eerste infectie blijft het herpessimplexvirus levenslang inactief maar sluimerend in het lichaam. Het heeft de neiging te reactiveren door stress, verstoring van het immuunsysteem, of koorts. Het hoeft echter niet beslist terug te komen.

Behandeling van puistjes en koortslip

In het geval van een koortslip verdwijnt de uitbraak na verloop van tijd vanzelf. Er zijn echter antivirale medicijnen om het ongemak te helpen verlichten, als dat nodig is.

Deze kunnen, als ze bij het begin van een uitbraak worden ingenomen, de ernst en de duur van de episode verminderen. Er zijn ook natuurlijke behandelingen tegen koortslip, zoals zwarte thee, yoghurt, tomaat, zuiveringszout en honing.

Lippenbalsems en zalven helpen ook om het ontstaan van droogheid en barstjes te voorkomen. Iets heel belangrijks om te onthouden is dat deze geneesmiddelen met een wattenstaafje aangebracht moeten worden, niet met de vingers.

Intussen zijn er verschillende alternatieven voor puistjes. In het algemeen berust de topische behandeling van acne (Spaanse link) vaak op crèmes en zalven met salicylzuur, alfahydroxyzuren, en benzoylperoxide, naast andere middelen.

Kunnen puistjes en koortsblaasjes voorkomen worden?

In het geval van puistjes kan je stellen dat sommige triggers van acne uitbraken beheersbaar zijn. Vandaar dat men, als uitgangspunt, het goed schoonhouden van de huid en het verminderen van je consumptie van vetrijke voedingsmiddelen als goede maatregelen beschouwd. De laatste tijd wordt het verband tussen voeding en acne echter in twijfel getrokken.

Voor koortslip moeten maatregelen genomen worden om te voorkomen dat ze zich verspreidt, zowel bij dezelfde persoon als in de besmetting naar anderen. Dat gezegd hebbende, is het heel belangrijk om bij een uitbraak te vermijden de zweertjes te pikken of aan te raken, anderen te kussen, of gedeelde voorwerpen te gebruiken.

Ook is het een goed idee om, als je iemand bent die vatbaar is voor een koortslip, de omstandigheden of gebeurtenissen te noteren die uitbraken uitlokken. Dit zal het gemakkelijker maken ze te voorkomen of te vermijden.