Het spenen van je baby en introductie van bijvoeding

Het spenen van je baby is een cruciale ervaring in het leven van je kind. Het proces moet met geduld worden uitgevoerd, rekening houdend met het feit dat ze nieuw voedsel kunnen weigeren, op zijn minst in eerste instantie.

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Leonardo Biolatto.

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 07 november, 2022

Het spenen van je baby is de tijd van het leven van een baby wanneer er wordt gestopt met het geven van moedermelk. Deze stap kan op verschillende leeftijden plaatsvinden. Elk gezin zal het proces op een andere manier en op verschillende tijdstippen starten. Hoe het ook wordt gedaan, het zou een geleidelijke ervaring moeten zijn, uitgevoerd met liefde en geduld.

Biologische, sociale en culturele aspecten beïnvloeden het hoe en wanneer van het proces. De wetenschap heeft niet vastgesteld wat de beste tijd is om te spenen, noch de beste manier om dat te doen.

Wat we wel weten, is dat exclusief borstvoeding geven indien mogelijk tot de leeftijd van ongeveer 6 maanden zeer wenselijk is. De Wereldgezondheidsorganisatie is echter van mening dat dit niet mag worden voortgezet na de tweede verjaardag van een kind (Engelse link).

Het spenen van je baby: een wisselend proces

Elke cultuur verschilt als het gaat om speengewoonten. In de Inuit-cultuur wordt borstvoeding geven bijvoorbeeld tot ongeveer de leeftijd van 7 jaar gedaan. In westerse culturen daarentegen is een dergelijke langdurige periode van borstvoeding geven helemaal niet gebruikelijk.

Wanneer en hoe het geven van borstvoeding te beëindigen is een beslissing die te maken heeft met verschillende sociale factoren en natuurlijk met elke moeder en haar baby.

Internationale instanties zijn het er echter wel over eens dat een kindje dat uitsluitend borstvoeding krijgt niet ouder mag zijn dan twee jaar. Ze bevelen ook aan dat het kind tot de leeftijd van 6 maanden uitsluitend moedermelk krijgt, omdat de vloeistof alle noodzakelijke voedingsstoffen bevat voor deze fase van hun leven.

Verschillende manieren voor het spenen van je baby

Het spenen van je baby kan op verschillende manieren worden uitgevoerd. Soms heeft de moeder geen keus vanwege medische redenen. Er kunnen ook andere redenen zijn die het geven van borstvoeding verhinderen, zoals langdurige scheiding tussen moeder en kind of als de moeder een infectieziekte heeft.

Vrijwillig spenen is wanneer het kind of de moeder besluit dat het tijd is om te stoppen met borstvoeding zonder directe noodzaak. Als het de ‘beslissing’ van het kind is, kan het zijn dat het gewoon zijn interesse in borstvoeding verliest en niet verder wil. Dit kan zowel plotseling als geleidelijk gebeuren.

De moeder kan ook besluiten dat de tijd rijp is om te stoppen met borstvoeding om persoonlijke of werkredenen. We moeten erop wijzen dat de baby zijn ongenoegen kan uiten als de moeder besluit de moedermelk te spenen.

Als het niet het initiatief van het kind is, kan dit vaak voorkomen. Het spenen van je baby is een proces dat veel tijd en moeite kost. We raden je aan het geleidelijk en met veel geduld uit te voeren.

Hoe de eerste vaste voedingsmiddelen te introduceren?

Over het moment waarop een kind vast voedsel begint te krijgen – en waaruit dat voedsel moet bestaan – zijn de ideeën in de loop van de tijd veranderd.

Over het algemeen raden kinderartsen aan dat je baby bijvoeding gaat eten als je kindje zijn of haar hoofd omhoog kan houden en zijn mond kan openen als hij merkt dat er voedsel aankomt. Dit gebeurt meestal tussen de 4 en 6 maanden oud (Spaanse link).

Een baby die nog niet eerder bijvoeding heeft gehad, kan er moeite mee hebben om het te eten. Hij of zij kan zelfs de eerste paar maaltijden weigeren. Daarom is het een goed idee om ze een halve lepel per keer te geven. Dit zal hen helpen het voedsel van de voorkant van de mond naar de keel te verplaatsen.

Het is niet goed om je baby te dwingen te eten. In plaats daarvan is het een goed idee om liedjes te zingen en spelletjes te gebruiken om ze geleidelijk te leren eten. Als je denkt dat ze niet genoeg hebben gegeten, kun je ze altijd wat borst- of flesvoeding geven.

Verschillende manieren van bijvoeding introduceren

Er zijn twee manieren om de eerste vaste voedingsmiddelen in het dieet van je baby te introduceren. Ouders maken de keuze voor een van deze methoden op basis van hun ervaringen en hun kindje.

• De eerste is de traditionele manier, die eerst het geven van babyvoeding omvat en vervolgens voedingsmiddelen met andere texturen.
• De tweede manier is een zelfregulerende versie door de baby. Hierbij staat de ouder het kindje toe om stukjes voedsel met de handen aan te nemen, ze in hun mond te stoppen en te proeven. Zo kunnen ze geleidelijk aan vast voedsel wennen.

Tips voor het spenen van je baby

Het spenen van je baby moet progressief gebeuren. Dit proces waarbij het geven van moedermelk wordt gestopt als de belangrijkste voedselbron van de baby verloopt niet voor alle baby’s hetzelfde.

• Onder de leeftijd van 12 maanden zal de moeder geleidelijk het aantal voedingen verminderen.
• Ouders wiens kindje ouder is dan een jaar zullen vaak de neiging hebben om afleiding te gebruiken, zoals spelletjes spelen of een wandeling maken.

We raden je aan om je kind nooit een duidelijk ‘nee’ als antwoord te geven als het eten wil. Je kunt ze vertellen dat ze eten kunnen krijgen als ze thuiskomen. In plaats daarvan kun je ze ook afleiden met speelgoed. Zo kun je proberen om je kindje zijn verlangen om te eten een tijdje te laten vergeten.

Als je kind het begrijpt, kun je beginnen met ‘onderhandelen’. Zo kun je je kindje vertellen dat moedermelk bijvoorbeeld alleen nog voor het slapengaan wordt gegeven.

Het is belangrijk om in gedachten te houden dat het spenen van je baby beter niet op bepaalde cruciale momenten in zijn leven mag beginnen. Doe het bijvoorbeeld niet als ze:

• net met kinderopvang zijn begonnen.
• onlangs zijn verhuisd.
• als je op het punt staat een nieuw kind in het gezin te verwelkomen.
• in een zogenaamde groeispurt zitten (Spaanse link).

Je moet niet vergeten dat het spenen van je baby een stressvolle tijd is voor het kind. Daarom is het een goed idee om meer tijd met je kindje door te brengen om het stoppen van de borstvoeding te compenseren.