De voordelen van muziek bij neurologische aandoeningen
De voordelen van muziek bij neurologische aandoeningen zijn onmiskenbaar. De Britse neuroloog Oliver Sacks merkt op dat muziek ons kan kalmeren en ons humeur kan verbeteren. Het kan ons bovendien opwinden en helpen om beter te presteren op het werk! Sacks ontdekte tijdens zijn carrière ook dat muziek erg nuttig was voor patiënten met neurologische problemen.
We hebben allemaal wel eens gelezen of gehoord dat muziek een verbazingwekkend effect heeft op mensen die aan de ziekte van Alzheimer lijden. In die stille werelden waar herinneringen en het leven zelf wazig zijn, kan het simpelweg luisteren naar een lied uit hun jeugd een patiënt emotioneel en gedragsmatig beïnvloeden. Het is bijna alsof de hersenen “wakker worden” na een periode van rust.
Dit helpt ons te begrijpen dat er gebieden in de hersenen zijn die intact blijven. Dit ondanks de cognitieve achteruitgang die gepaard gaat met dit type dementie. De delen van de hersenen die verband houden met het muzikale geheugen op lange termijn blijven vaak bewaard.
Muziek heeft echter niet alleen een positief effect op mensen met neurodegeneratieve ziekten! Muziektherapie kan interessante veranderingen veroorzaken bij patiënten met depressie, epilepsie, multiple sclerose, de ziekte van Parkinson en zelfs bij patiënten die een beroerte hebben gehad. Het is dus de moeite waard om kennis te nemen van deze benadering van neurorevalidatie!
De voordelen van muziek bij neurologische aandoeningen
Het gebruik van muziektherapie bij medische en neurologische revalidatie komt steeds vaker voor. Studies vertellen ons dat muziek een zeer positief effect heeft als het gaat om de behandeling van pijn en motorische revalidatie. Dat geldt bijvoorbeeld voor onderzoek zoals is uitgevoerd door Ralph Spintge van de afdeling Pijngeneeskunde aan de Universiteit van Lüdenscheid in Duitsland (Engelse link).
Het is bijvoorbeeld bemoedigend te noemen dat patiënten met de ziekte van Parkinson en multiple sclerose hun kwaliteit van leven kunnen verbeteren. Specialisten kennen de voordelen van muziek bij neurologische aandoeningen nog steeds niet op een diepgaand niveau. Het is echter duidelijk dat muziek geen enkele aandoening kan genezen of ongedaan kan maken.
Wat het bewijs wel aantoont, zoals dokter Moisés León Ruiz, lid van de Spaanse Vereniging voor Neurologie (SEN), opmerkt , is “een verbetering in de neuronale activering, van de neuroregulatie, het leren en de neuroplasticiteit. Het effect is vooral opmerkelijk bij patiënten met de ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in:
Kan slecht slapen het risico op de ziekte van Alzheimer verhogen?
De voordelen van muziek voor psychisch welzijn bij het ouder worden
In een studie uitgevoerd door de Brain Research Unit van de Universiteit van Helsinki, merkt dokter Teppo Särkämö de voordelen op van muziek bij neurologische aandoeningen zoals dementie (Engelse link). Dit is waar de voordelen van muziek het meest bemoedigend zijn en effect hebben, zoals we al hebben vermeld.
Muziek wekt sensorische, motorische, cognitieve en zware emotionele reacties op bij patiënten met de ziekte van Alzheimer, Parkinson of een andere neurodegeneratieve ziekte die gepaard gaat met veroudering. Het activeert ook de temporale regio’s in de hersenen, zoals de kleine hersenen.
Daarnaast hebben specialisten binnen neurologische revalidatie ook verbeteringen gezien bij mensen die een cerebrovasculair accident (CVA) hebben gehad waarna spraakproblemen (afasie) optraden. De grootste moeilijkheid die patiënten hebben om zich verbaal uit te drukken kan hierdoor worden verminderd.
De voordelen van muziek bij epilepsie
Onder de voordelen van muziek bij neurologische aandoeningen is er één die er specifiek uitspringt: het anti-epileptische effect. Zo hebben specialisten kunnen zien dat muziektherapie in staat is om tot 24% van het aantal aanvallen of epileptische aanvallen dat patiënten ervaren te verminderen.
Een studie uitgevoerd door dokter Aleksi J. Sihvonen aan de Universiteit van Helsinki is gepubliceerd in het tijdschrift The Lancet (Engelse link). Volgens dit onderzoek heeft muziek een opmerkelijk effect op het reguleren van het dopaminerge systeem.
Hiermee bedoelen we dat het een ontspannend effect heeft op neuronaal niveau. Hoewel muziek de aanvallen niet volledig stopt, is er wel een vermindering van het aantal aanvallen. Dit is zeer positief!
Ontdek meer over epilepsie:
Leven met epilepsie: waar moet je om denken?
De voordelen van muziek bij patiënten met neurologische aandoeningen en depressies
Depressie is een comorbide aandoening bij veel neurologische aandoeningen, zoals cerebrovasculaire accidenten, epilepsie, multiple sclerose en de ziekte van Parkinson. Het is heel gebruikelijk dat deze aandoeningen patiënten emotioneel beïnvloeden, wat vervolgens kan leiden tot een stemmingsstoornis.
In feite strekken de voordelen van muziek bij neurologische ziekten zich ook uit tot dit gebied. Muziektherapie verbetert bijvoorbeeld de therapietrouw van patiënten. Hiermee bedoelen we dat mensen zich gelukkiger voelen en ontvankelijker zijn voor het volgen van farmacologische en psychologische behandelingen.
Studies zoals die uitgevoerd door artsen Alfredo Raglio, Lapo Attardo en Guilia Gontero aan de Universiteit van Pavia in Italië (Engelse link) onderzoeken deze relatie ook. Muziek verbetert de stemming bij patiënten met neurologische aandoeningen. Daarom moeten we dit in gedachten houden, vooral als het gaat om het maken van een plan voor patiënten met zoveel therapeutische behoeften.
Er zijn niet veel behandelingen die goedkoop of zo gemakkelijk te organiseren zijn als het luisteren naar muziek. Muziek activeert de hersenen, maakt mensen blij en geeft dagelijks een beetje aanmoediging!
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Leins, A. K., Spintge, R., & Thaut, M. (2008). Music therapy in medical and neurological rehabilitation settings. In The Oxford Handbook of Music Psychology. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199298457.013.0049
- Sihvonen, AJ, Särkämö, T., Leo, V., Tervaniemi, M., Altenmüller, E. y Soinila, S. (2017, 1 de agosto). Intervenciones basadas en la música en rehabilitación neurológica. The Lancet Neurology . Grupo Editorial Lancet. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(17)30168-0
- Raglio, A. (2015). Effects of music and music therapy on mood in neurological patients. World Journal of Psychiatry, 5(1), 68. https://doi.org/10.5498/wjp.v5.i1.68