De verschillen tussen apoptose en necrose

Apoptose en necrose zijn twee termen die verwijzen naar twee manieren waarop cellen afsterven. Ze zijn echter niet hetzelfde. Cellen kunnen op een geprogrammeerde, natuurlijke manier afsterven of een uitgebreid stervensproces ondergaan. Lees hier meer!

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Mariel Mendoza.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 23 november, 2022

Celdood in menselijke weefsels en in die van andere meercellige organismen is een normaal verschijnsel. In feite zijn apoptose en necrose twee termen die verwijzen naar twee manieren waarop cellen afsterven. Het aantal cellen in verschillende weefsels wordt bepaald door een homeostatisch evenwicht tussen de aanmaak van nieuwe cellen en de dood van uitgeputte cellen.

In het geval van apoptose is het een natuurlijk proces dat genetisch is geprogrammeerd en reageert op homeostatische mechanismen. Er zijn echter storingen in de activering van apoptose die problemen in het lichaam kunnen veroorzaken. Aan de andere kant is necrose een acuut proces dat wordt veroorzaakt door een massale cellulaire verwonding of ziekte.

Cellulaire mechanismen van apoptose en necrose

Celdood is de stopzetting van de vitale functies van een cel. Dit is het resultaat van onomkeerbare morfologische, functionele en chemische veranderingen.

Over het algemeen kan het optreden als gevolg van vele en uiteenlopende oorzaken. Deze omvatten bijvoorbeeld functieverlies, mechanische schade, infecties, chemische middelen of gebrek aan voedingsstoffen.

Het verschil tussen apoptose en necrose is echter het mechanisme waarmee ze optreden. Hieronder beschrijven we de kenmerken van apoptose en necrose.

Necrose

Ten eerste treedt necrose acuut op, op een niet-fysiologische manier, als gevolg van agressie die schade toebrengt aan een aanzienlijk deel van het weefsel. Het kan bijvoorbeeld in sommige van deze situaties voorkomen:

• Het centrum van infarctweefsel.
• In een gebied met ischemie (zonder voldoende bloed).
• Op een plek van een toxineverwonding.

De werking van toxines, een gebrek aan zuurstof, massale agressie of elke andere situatie die een afname van adenosinetrifosfaat (ATP) veroorzaakt, kan het proces van necrose veroorzaken. ATP is een stof die energie levert aan cellen en zonder welke ze geen van hun functies kunnen uitvoeren.

Dit gebrek aan energie zorgt ervoor dat de celorganellen, die verschillende structuren zijn die vitale functies in de cellen vervullen, ongeorganiseerd raken. Ook breekt het cytoplasme, het deel van het binnenste van de cellen waar de verschillende organellen zich bevinden, af. Enkele van de veranderingen die necrose in celorganellen veroorzaakt, zijn:

• Het endoplasmatisch reticulum (verantwoordelijk voor de synthese van moleculen en het transport van stoffen) en de mitochondriën verwijden zich.
• Chromatine (waar we het DNA van de cellen vinden) lost op.
• Het celmembraan verliest continuïteit en scheurt uiteindelijk.

Tijdens necrose splitst het DNA zich in willekeurige onregelmatige fragmenten. En als gevolg van het verlies van continuïteit van het celmembraan, stroomt de inhoud van het binnenste van de cel de cel uit.

Dit proces zorgt ervoor dat de cellen van het immuunsysteem zich verplaatsen naar het gebied waar de necrose heeft plaatsgevonden, wat een ontstekingsproces veroorzaakt.

Apoptose

Het proces van apoptose werd ontdekt in 1972 en was de focus van histologische studies tot het einde van de jaren tachtig. Het was echter pas in de jaren negentig dat wetenschappers de genetische en moleculaire mechanismen ontdekten die bij het proces betrokken zijn.

Dit celdoodproces kan van nature plaatsvinden of als gevolg van een ziekte, maar zonder APT-verlies. Dit komt omdat, om apoptose te laten plaatsvinden, het energie moet verbruiken.

Een genetisch en synthetisch gemotiveerd commando zet een reeks biochemische reacties in gang die leiden tot veranderingen in de celmorfologie en uiteindelijk tot celdood. Dit alles is een reactie op fysiologische of pathologische gebeurtenissen.

In gevallen waarin apoptose het gevolg is van een ziekte, is dat omdat de ziekte de cel motiveert om zijn eigen dood te veroorzaken. Histologisch gaat het om de condensatie of het krimpen van de celorganellen die in het cytoplasma worden gevonden.

Het chromatine breekt niet af, maar condenseert tot apoptotische lichamen. Het immuunsysteem degradeert dit gecondenseerde chromatine niet, dus er treedt geen ontsteking op. Integendeel, naburige cellen vangen het op. Dit proces vindt plaats in geïsoleerde cellen en niet in hele weefselgebieden.

Apoptose en necrose: conclusie

Samengevat, apoptose en necrose verschillen in de stimulus die beide processen triggert. Er zijn ook verschillen in de energiebehoefte, histologie en DNA-afbraak.

In beide processen worden echter celorganellen en het celmembraan veranderd. Terwijl apoptose incidenteel is en zich ontwikkelt in geïsoleerde cellen, wordt necrose daarentegen duidelijk in hele delen van weefsels.