De sleutels tot geluk volgens de wetenschap
Volgens de wetenschap is geluk mogelijk. Ondanks dat het een relatief nieuw vakgebied is, suggereren veel onderzoeken zelfs dat elk mens door middel van de sleutels tot geluk, gelukkig kan zijn, zelfs in moeilijke tijden.
Het is heel begrijpelijk dat je je tijdens een pandemie rot voelt, maar er zijn veel gelegenheden om ons bestaan te vieren. We kunnen altijd manieren vinden om een beetje gelukkig te zijn, zelfs in de moeilijkste situaties in het leven.
Wat is geluk precies?
Volgens de wetenschap is geluk een abstract begrip. Het is zelfs zo dat er veel onderzoekers zijn die het al decennia lang bestuderen. Ze bedachten natuurlijk allemaal hun eigen definitie en dat zijn er tientallen.
Er zijn er bijvoorbeeld een aantal die zich op het ervaren van positieve emoties en toestanden richten, terwijl anderen dat op de gelijkwaardigheid van geluk met de afwezigheid van angst of tegenspoed doen.
Ingenieur Mo Gawdat heeft een nogal interessante visie. Hij is namelijk een voormalige medewerker van Google die een bijzonder moeilijke situatie heeft doorgemaakt.
Dit komt omdat zijn zoon tijdens een operatie voor een blindedarmontsteking door medische nalatigheid overleed. Op basis van zijn eigen lijden stelde Gawdat een wiskundige formule op waarin hij het menselijk ongelukkig zijn verklaarde.
Volgens hem lijden we, omdat we de slechte dingen die ons overkomen afwijzen. We doen dat, omdat we verwachten dat het anders zou moeten zijn. Mensen die zich bijvoorbeeld niet aan de lockdown-maatregelen willen houden, lijden veel meer dan degenen die gewoon accepteren dat ze thuis zijn en er het beste van maken.
Hetzelfde gebeurt met andere moeilijke situaties in het leven. De pijn van een gebeurtenis, zoals het niet accepteren dat onze partner ons heeft verlaten of dat we zijn ontslagen, ziekte of overlijden, leidt tot buitensporig lijden. We nemen dan ongetwijfeld afstand van het concept van geluk, althans volgens de wetenschap.
Effecten afgeleid van geluk, volgens de wetenschap
Volgens de Broaden-and-Build Theory of Positive Emotions (Engelse link) van Barbara Fredrickson maakt het ervaren van positieve emoties flexibeler gedrag mogelijk. Het helpt ook om een breder repertoire van genoemde soorten gedrag te verkrijgen.
Zo kunnen we ons beter aanpassen aan en functioneren in onze omgeving en de verschillende gebieden van ons leven. Enkele effecten van het behouden van een positieve houding zijn:
- Onze gedachten zijn creatiever.
- We zijn toleranter ten opzichte van onszelf en anderen.
- Onze reacties zijn meer adaptief.
- We kunnen negatieve emoties beter neutraliseren.
- En zijn meer altruïstisch.
- We tolereren fysieke pijn beter.
- We zijn in het geval van tegenslagen ook veerkrachtiger.
Positieve emoties hebben een groot bufferend effect op stress (Fredrickson, Mancuso, Branigan & Tugade, 2000), zoals verschillende laboratoriumstudies hebben aangetoond. Dit omvat bijvoorbeeld cardiovasculaire reactiviteit (Fredrickson & Levenson, 1998).
De wetenschap ontdekte bovendien dat positieve en negatieve emoties elkaar niet uitsluiten, maar eerder relatief onafhankelijk zijn (Avia en Vázquez, 1998). We kunnen daardoor negatieve emoties in ogenschijnlijk positieve situaties voelen. Omgekeerd ervaren we positieve emoties op bijzonder moeilijke momenten, zoals angst en blootstelling aan traumatische situaties.
De sleutels tot geluk volgens de wetenschap
Mensen kunnen veel doen om aan het lijden te ontsnappen, ook al leven we gedurende ons leven door veel gecompliceerde situaties. Hieronder zullen we de sleutels tot geluk beschrijven om volgens de wetenschap gelukkiger te zijn.
Wees dankbaar
Dankbaar zijn vermindert ons risico op depressie, angst, verslavingen en andere psychische stoornissen. Talloze experts zeggen dat het belangrijk is om elke dag dankbaar te zijn voor alles wat er goed gaat in je leven. Dit is vooral belangrijk als we door moeilijke tijden gaan.
Onderzoek naar dit onderwerp onthult een directe relatie tussen dankbaarheid en prosociaal gedrag, positieve emoties, tevredenheid met het leven, optimisme, hoop, vitaliteit en subjectieve perceptie van geluk (McCullough, Emmons en Tsang, 2002).
Dankbaar zijn vermindert bovendien je risico op het ontwikkelen van psychische stoornissen zoals depressie, angst en drugsgebruik (Bono en McCullough, 2006).
Zoals je kunt zien, kan het opnemen van dankbaarheid in ons leven in tijden van crisis en grote moeilijkheden tot een aanzienlijke verbetering van onze emotionele toestand leiden.
Ontwikkel een goed gevoel voor humor
Er zijn veel psychologische voordelen die aan een goed gevoel voor humor worden toegeschreven. Onder deze voordelen kunnen we onder andere de volgende vinden:
- Vreugde
- Gevoelens van welzijn
- Tevredenheid
- Vermindering van stress
- Preventie van depressie
Een goed gevoel voor humor heeft ook belangrijke fysieke effecten, zoals het vergroten van de pijntolerantie en het verbeteren van het immuunsysteem en het cardiovasculaire systeem. Het verbetert bovendien op sociaal niveau onze communicatie met anderen en het helpt ons om in harmonie met onze gemeenschap te zijn.
Het is daarom dus belangrijk om humoristische momenten van afleiding in ons leven op te nemen. We kunnen dit dan doen door onder andere de volgende dingen te doen:
- Onze favoriete serie opnieuw te ontdekken.
- Een film te kijken die ons non-stop aan het lachen maakt.
- Naar een grappige podcast te luisteren.
- Gewoon een hoofdstuk van een boek te lezen dat ons laat lachen.
Muziek beluisteren
The Journal of the American Medical Association publiceerde de resultaten van een muziektherapieonderzoek dat in 1996 in Austin werd uitgevoerd. Het onthulde dat muziekstimulatie de afgifte van endorfine verhoogt, waardoor de behoefte aan medicijnen afneemt.
Endorfines werken namelijk in op ons centrale zenuwstelsel. Deze endorfines motiveren ons en geven ons energie en dan zijn we dus gelukkiger en optimistischer.
Maak dus een afspeellijst met je vrolijkste favoriete nummers en luister ernaar terwijl je aan het sporten of aan het schoonmaken bent. Een dagelijkse dosis vrolijke muziek zorgt ervoor dat iedereen zich beter voelt!
Beoefen mindfulness
Mindfulness betekent aanwezig zijn in het hier en nu. Als we onze aandacht op elke activiteit richten die we doen, dan wordt het voor ons veel gemakkelijk om niet meer naar de negatieve gedachten in ons hoofd te luisteren.
We hoeven echter geen zenmeester te zijn om mindfulness te beoefenen. Het enige wat we hoeven te doen is ons concentreren op wat we doen. Bijvoorbeeld:
- Concentreer je op elke actie die je tijdens het koken doet: let op de ingrediënten.
- Voel hun textuur met je vingertoppen.
- Besteed aandacht aan hun geur en aan alle geluiden die ze maken.
- Let op hoe de consistentie van het gerecht tijdens het koken verandert.
Je kunt de beoefening van mindfulness op bijna elke dagelijkse activiteit toepassen. Volgens verschillende onderzoeken (Engelse link) is het zelfs een interessant hulpmiddel om angst te verminderen.
Een van de sleutels tot geluk is het verhogen van je plezierige activiteiten
Het menselijke ras zou zonder de neurale mechanismen van ons belonings- en motivatiesysteem zijn uitgehongerd en uitgestorven. Dit komt, omdat we waarschijnlijk alles zullen herhalen dat ons plezier geeft.
We kunnen daardoor veel plezierige activiteiten beoefenen die ons geluk zullen brengen. Bijvoorbeeld het nemen van een warm bad als we het koud hebben of een verfrissende douche tijdens de zomer om af te koelen. We halen ook plezier uit het leren van nieuwe dingen en van onder andere zingen, schrijven, schilderen en dansen.
Alle activiteiten waardoor we ons goed voelen, kunnen ons neurale circuit activeren. Ze geven een gevoel van plezier en verminderen onze stress aanzienlijk. Een van de sleutels tot geluk is daarom dat je bewust tijd aan al deze acties moet besteden, vooral in moeilijke tijden.
Plan leuke activiteiten
Zoals Eduardo Punset in zijn boek The Happiness Trip: A Scientific Journey opmerkte, overtreffen de verwachtingen van een zeer gewenste situatie vaak het geluk van de gebeurtenis zelf. Dat wil zeggen, geluk verbergt zich vaak in de ‘wachtkamer’ voor geluk.
Dit komt door wat wetenschappers het beloningscircuit noemen. Dit circuit, dat de bronnen van plezier en geluk waarschuwt, wordt vooral tijdens het zoeken geactiveerd en niet zozeer tijdens de handeling zelf. Ja, dat is in tegenstelling met wat je zou verwachten. Dopamine wordt door louter de verwachting van plezier geactiveerd, zelfs als het niet uitkomt.
Als we dus nadenken over het eten van ons favoriete ijsje, de baan van onze dromen krijgen, een idyllische vakantie plannen of een gesprek plannen met iemand die we leuk vinden, dan zal dat ons vaak meer voldoening schenken dan de handeling zelf!
Lees ook:
Zeven yogahoudingen voor geluk
De sleutels tot geluk: dingen om te onthouden
Het is geen gemakkelijke taak om in complexe situaties een positieve houding te hebben. Als we ons echter aan de hierboven beschreven acties houden, dan kunnen we dichter bij een aanzienlijk en blijvend gevoel van welzijn komen.
Houd er echter rekening mee dat de meeste negatieve emoties een functie en een doel hebben. Ze zouden niet bestaan als ze zich tijdens de menselijke evolutie niet hadden aangepast. Het belangrijkste hier is om te leren luisteren naar wat ze je proberen te vertellen om ze te begrijpen, te transformeren en ze dan achter je te laten.
Zoals met alles, zijn er momenten waarop die negatieve emotionele toestanden niet gemakkelijk verdwijnen. Dit kan zelfs gebeuren als we elke hierboven beschreven houding toepassen en vele andere die we al kennen. Soms blijft het ongemak bestaan, zelfs als we sporten, lezen of een zinvol gesprek voeren.
Als je negatieve emoties ondanks je goede houding te zwaar zijn en je gewoon niet meer weet hoe je met dergelijk leed om moet gaan, dan is het een goed idee om een specialist te raadplegen. Er zijn klinische en gezondheidspsychologen die in dit soort gevallen gespecialiseerd zijn. Zij kunnen je helpen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Armero, Montse (2019). Aprendiendo a vivir. Uno Editorial.
- Carbelo, Begoña & Jáuregui, Eduardo (2006). Emociones positivas: humor positivo. Papeles del Psicólogo, vol. 27, núm. 1, enero-abril, 20, pp. 18-30.
- Punset, Eduard (2005). El viaje a la felicidad: las nuevas claves científicas. Ediciones Destino.
- Moyano, Natalia. Gratitud en la psicología positiva. Psicodebate 10. Psicología, cultura y sociedad, pp. 103-118.
- Vázquez, Carmelo; Hervas, Gonzalo, & Ho, Samuel M. Y. (2006). Intervenciones clínicas basadas en la Psicología Positiva: Fundamentos y aplicaciones. Psicologia Conductual, vol. 14, pp. 401-432.
