De eerste hormonale symptomen van alvleesklierkanker
Over het algemeen is kanker een ziekte die de meeste cellen in ons lichaam aan kan tasten. Alvleesklierkanker manifesteert zich wanneer de cellen van de alvleesklier zich ongecontroleerd beginnen te delen en dat geeft verschillende symptomen.
Het heeft net zoveel invloed op mannen als vrouwen en kan zich tijdens elke levensfase manifesteren. De alvleesklier is een langwerpig orgaan dat achter de maag ligt en dat vele belangrijke lichaamsfuncties uitvoert.
De alvleesklier bestaat uit twee soorten cellen:
- Endocriene cellen: deze bevinden zich meestal in de eilandjes van Langerhans. In wezen produceren ze hormonen die ze direct in de bloedbaan afgeven. Ze produceren normaal gesproken insuline en glucagon. Deze kunnen de hoeveelheid glucose in de bloedbaan reguleren.
- Exocriene cellen: aan de andere kant synthetiseren deze cellen enzymen die via kleine kanalen naar de twaalfvingerige darm reizen. Ze vormen de ductus pancreaticus. Dit hecht zich aan de galbuis (die uit de lever komt) in de richting van de dunne darm. De enzymen die ze maken helpen bij de vertering van bepaalde voedingsstoffen zoals lipiden of vetten.
Wat zijn de soorten alvleesklierkanker?
Over het algemeen zijn er twee soorten alvleesklierkanker, afhankelijk van het type cellen die ze dan beïnvloeden:
- Exocriene alvleesklierkanker: dit komt het vaakst voor. In de meeste gevallen ontwikkelt het zich in de cellen die spijsverteringsenzymen produceren.
- Neuro-endocriene tumoren van de alvleesklier (kwaadaardig of kankerachtig): deze beïnvloeden de eilandcellen van Langerhans die hormonen produceren. Daardoor laten ze deze direct in de bloedbaan vrij.
Daarnaast kunnen we onderscheid maken tussen de verschillende subtypes, afhankelijk van het type cel dat de kanker aantast (zie de meest voorkomende symptomen).
Wat zijn de meest voorkomende symptomen van alvleesklierkanker?
Sommige mensen vertonen mogelijk geen symptomen van de ziekte. Bovendien kunnen de symptomen variëren afhankelijk van het type alvleesklierkanker waaraan de patiënt lijdt. We kunnen dus onderscheid maken tussen de volgende symptomen.
Symptomen exocriene alvleesklierkanker
- Vermoeidheid, moeheid of algemene zwakte.
- Misselijkheid en braken.
- Verlies van eetlust. Dit leidt dan vaak tot ongewenst gewichtsverlies.
- Toename van de grootte van de galblaas en/of lever.
- Abdominaal ongemak dat zich kan verspreiden naar nabijgelegen gebieden (zoals de rug).
- Geelzucht of geel worden van de huid. Dit komt omdat de kanker het galkanaal blokkeert en bilirubine opbouwt. Bilirubine is een door de lever geproduceerd pigment dat normaal via dit kanaal de twaalfvingerige darm bereikt. Andere gerelateerde symptomen zijn onder andere donkerdere urine en veranderingen in de ontlasting (veranderingen van de kleur en textuur).
Hier zijn enkele van de hormonale symptomen van alvleesklierkanker
- Veranderingen in de textuur van het vetweefsel van de patiënt. Dit wordt namelijk veroorzaakt door de incorrecte afgifte van pancreasenzymen.
- Diabetes: in dit geval vernietigen de exocriene cellen namelijk de cellen die insuline synthetiseren. Hierdoor stijgen dus de bloedsuikerspiegels en manifesteren de karakteristieke symptomen van deze ziekte.
- Lichte veranderingen in de bloedglucosewaarden.
Neuro-endocriene tumoren van de pancreas (kwaadaardig of kankerachtig): afhankelijk van het type cel dat de kanker heeft ontwikkeld:
- Gastrinoom: de ziekte manifesteert zich in de cellen die gastrine produceren en verhoogt de productie ervan. Over het algemeen helpt deze stof om meer zuur in de maag te maken. Deze aandoening is ook bekend onder het syndroom van Zollinger-Ellison.
- Insulinoom: het beïnvloedt de cellen die insuline produceren, die zich ongecontroleerd delen. Het veroorzaakt dan hypoglykemie of lage bloedglucosewaarden.
- Glucagonoom: een zeldzame tumor die zich ontwikkelt in de cellen die glucagon produceren. Het veroorzaakt dan hyperglykemie of verhoogde bloedglucosespiegels.
- Somatostatinoom: dit helpt normaal om andere hormonen te reguleren. Deze tumor kan de niveaus van deze stof veranderen.
- PPoom: het is geassocieerd met een overproductie van pancreaspolypeptide (PP) dat de functies van de alvleesklier onder normale omstandigheden regelt.
- VIPoom: het verandert de cellen die vasoactief intestinaal peptide (VIP) synthetiseren. Het meest opvallende symptoom is dan langdurige diarree.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Mizrahi, J. D., Surana, R., Valle, J. W., & Shroff, R. T. (2020). Pancreatic cancer. Lancet (London, England), 395(10242), 2008–2020. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32593337/
- Rojano, J., Storino, M., Serrano, R., Contreras, J., Almonte, L., Agreda, N., & Blanca, E. (2016). Sobrevida de los islotes β pancreáticos y uso de hipoglucemiantes orales: un gran reto para el médico actual. Revista Venezolana de Endocrinología y Metabolismo, 14(1), 5-15. https://ve.scielo.org/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1690-31102016000100002
- Puckett, Y. (2022). Pancreatic Cancer. StatPearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK518996/
- Asociación Española Contra el Cáncer. (s. f.). Síntomas: Cáncer de páncreas. Consultado el 19 de junio de 2023. https://www.contraelcancer.es/es/todo-sobre-cancer/tipos-cancer/cancer-pancreas/sintomas
- Sociedad Americana contra el Cáncer. (2019, 11 de febrero). Signos y síntomas del cáncer de páncreas. (s. f.). https://www.cancer.org/es/cancer/tipos/cancer-de-pancreas/deteccion-diagnostico-clasificacion-por-etapas/senales-y-sintomas.html
- Hendifar, A. E., Petzel, M. Q. B., Zimmers, T. A., Denlinger, C. S., Matrisian, L. M., Picozzi, V. J., Rahib, L., & Precision Promise Consortium (2019). Pancreas Cancer-Associated Weight Loss. The oncologist, 24(5), 691–701. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6516128/
- Vujasinovic, M., Valente, R., Del Chiaro, M., Permert, J., & Löhr, J. M. (2017). Pancreatic Exocrine Insufficiency in Pancreatic Cancer. Nutrients, 9(3), 183. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5372846/
- Liu, Z., Gou, A., & Wu, X. (2023). Liver metastasis of pancreatic cancer: the new choice at the crossroads. Hepatobiliary Surgery and Nutrition, 12(1), 88–91. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9944539/
- Bassari, R., & Koea, J. B. (2015). Jaundice associated pruritis: a review of pathophysiology and treatment. World Journal of Gastroenterology, 21(5), 1404–1413. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4316083/
- De La Cruz, M. S., Young, A. P., & Ruffin, M. T. (2014). Diagnosis and management of pancreatic cancer. American Family Physician, 89(8), 626–632. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24784121/
- Navari R. M. (2020). Nausea and Vomiting in Advanced Cancer. Current Treatment Options in Oncology, 21(2), 14. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32025954/
- Di Marco, M., Rubbi, I., Baldi, A., Di Lorenzo, R., Magnani, D., Cremonini, V., Sarli, L., Artioli, G., & Ferri, P. (2018). Evaluation of fatigue in patients with pancreatic cancer receiving chemotherapy treatment: a cross-sectional observational study. Acta Bio-medica : Atenei Parmensis, 89(4-S), 18–27. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6357627/
- Coveler, A. L., Mizrahi, J., Eastman, B., Apisarnthanarax, S. J., Dalal, S., McNearney, T., Pant, S., & Precision Promise Consortium (2021). Pancreas Cancer-Associated Pain Management. The Oncologist, 26(6), e971–e982. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33885205/