Clonazepam: wat is het en waarvoor wordt het gebruikt?
Clonazepam is een benzodiazepine geneesmiddel dat inwerkt op het centrale zenuwstelsel (CZS). Het oefent met name anticonvulsieve, anxiolytische, sedatieve, hypnotiserende en stemmingsstabiliserende effecten uit. Het wordt daarom vaak gebruikt bij de behandeling van aanvalsstoornissen en paniekaanvallen.
Het is verkrijgbaar als tabletten en als oraal oplossende tabletten (die in de mond oplossen). Hoe werkt het? Wat zijn de bijwerkingen van dit medicijn? Laten we eens kijken.
Wellicht ben je ook geïnteresseerd in dit artikel:
Aanwijzingen voor het bewaren van medicatie
Belangrijke informatie over Clonazepam
Clonazepam is een receptgeneesmiddel vanwege het hoge risico op bijwerkingen. Door zijn eigenschappen zijn sommige mensen geneigd het verkeerd te gebruiken (Engelse link).
Daarom is het allereerst van belang aandacht te besteden aan het volgende:
- Clonazepam gebruik kan ernstige ademhalingsmoeilijkheden veroorzaken als het tegelijk met bepaalde medicijnen wordt ingenomen. Dit zijn onder andere opioïden tegen hoest of pijn. Hetzelfde effect kan optreden bij inname met alcoholische dranken of andere drugs.
- Het innemen van dit medicijn in een hogere dosis of vaker kan leiden tot verslaving, overdosis, of de dood. Daarom is het van essentieel belang het advies van je arts op te volgen. Dit betekent stoppen met de behandeling wanneer je arts je zegt te stoppen.
- Sommige mensen melden dat ze suïcidale gedachten hebben terwijl ze dit middel gebruiken. Als dit het geval is, vertel het dan aan je arts.
- Stop de behandeling niet plotseling om welke reden dan ook. Verlaag ook niet je dosis zonder advies van een arts. Deze situaties kunnen leiden tot een reactie van lichamelijke afhankelijkheid (Engelse link), die zich vertaalt in lichamelijke symptomen zoals ongewone bewegingen, suizen in de oren, angst, geheugenproblemen, toevallen, depressie, enzovoort.
- Ook de symptomen van de onderliggende ziekte kunnen verergeren.
Onder welke omstandigheden wordt dit middel voorgeschreven?
Clonazepam wordt momenteel alleen of in combinatie met andere geneesmiddelen gebruikt bij de behandeling van aanvalsstoornissen. Dit omvat epilepsie, niet-convulsieve status epilepticus, en kleine motorische aanvallen bij kinderen, zoals die veroorzaakt worden door het syndroom van Lennox-Gastaut en infantiele spasmen. Het is ook door de FDA goedgekeurd voor paniekstoornissen.
Maar, zoals gedetailleerd in een publicatie in het National Center for Biotechnology Infor mation (Engelse link), heeft het ook andere off-label toepassingen, zoals bij de behandeling van manie, rusteloze benen syndroom, slapeloosheid, REM slaap gedragsstoornis, en tardieve dyskinesie.
Lees ook dit artikel:
De meest gebruikte medicijnen die het autorijden beïnvloeden
Clonazepam werkingsmechanisme
Clonazepam is een langwerkend benzodiazepine. Het bindt zich aan hersenreceptoren die BZ (benzodiazepine) receptoren worden genoemd en activeert ze. Met andere woorden, het is een BZ receptor agonist.
BZ receptoren versterken de GABA activiteit, die tijdens epileptische aanvallen verminderd is. De toename van deze hersenremming vertraagt de uitbreiding van epileptische aanvallen, hoewel het niet inwerkt op het epileptogene brandpunt.
De voornaamste toedieningsweg van dit middel is oraal. Na inname begint de werking 20 tot 60 minuten later. De effecten verschillen meestal tussen volwassenen en kinderen, en kunnen tot 12 uur aanhouden.
In het bloed passeert het middel de bloed-hersenbarrière en bereikt het het zenuwstelsel. Bovendien wordt het in de lever gemetaboliseerd en grotendeels in de urine uitgescheiden. Daarom moet de dosis aangepast worden als het toegediend wordt aan patiënten met leverfalen.
Er moet echter opgemerkt worden dat dit middel de placentabarrière kan passeren. Daarom moet het gebruik ervan tijdens de zwangerschap door medici zeer zorgvuldig overwogen worden. Mogelijke schadelijke effecten voor de foetus zijn onder meer hypothermie en ademhalingsdepressie. Het is ook gecontra-indiceerd tijdens het geven van borstvoeding.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Frauger E, Pradel V, Natali F, Thirion X, Reggio P, Micallef J. Détournement d’usage du clonazépam (Rivotril): tendances récentes [Misuse of clonazepam (Rivotril): recent trends]. Therapie. 2006 Jan-Feb;61(1):49-55. French. doi: 10.2515/therapie:2006014. PMID: 16792154.
- Kacirova I, Grundmann M, Silhan P, Brozmanova H. A Case Report of Clonazepam Dependence: Utilization of Therapeutic Drug Monitoring During Withdrawal Period. Medicine (Baltimore). 2016;95(9):e2881. doi:10.1097/MD.0000000000002881
- Basit H, Kahwaji CI. Clonazepam. [Updated 2021 Apr 29]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK556010/
- National Center for Biotechnology Information (2021). PubChem Compound Summary for CID 2802, Clonazepam. Retrieved October 14, 2021 from https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Clonazepam.
-
Dokkedal-Silva V, Berro LF, Galduróz JCF, Tufik S, Andersen ML. Clonazepam: Indications, Side Effects, and Potential for Nonmedical Use. Harv Rev Psychiatry. 2019 Sep/Oct;27(5):279-289. doi: 10.1097/HRP.0000000000000227. PMID: 31385811.
-
Sjö O, Hvidberg EF, Naestoft J, Lund M. Pharmacokinetics and side-effects of clonazepam and its 7-amino-metabolite in man. Eur J Clin Pharmacol. 1975 Apr 4;8(3-4):249-54. doi: 10.1007/BF00567123. PMID: 1233220.
-
Welch TR, Rumack BH, Hammond K. Clonazepam overdose resulting in cyclic coma. Clin Toxicol. 1977;10(4):433-6. doi: 10.3109/15563657709046280. PMID: 862377.
