Cardiale revalidatie na een hartinterventie

Cardiale revalidatie is een reeks behandelingen die een patiënt die een hartaanval heeft gehad ondergaat om het mogelijk te maken de dagelijkse routine weer op te pakken. In het artikel van vandaag zullen we vertellen wat het inhoudt en wie het kan doen.
Cardiale revalidatie na een hartinterventie

Laatste update: 28 januari, 2021

Cardiale revalidatie is een gangbare vorm van een actieve vervolgbehandeling voor mensen die een hartinfarct hebben gehad of een hartoperatie hebben ondergaan. Voor elk geval zijn er verschillende behandelingen.

In het kort, hartrevalidatie is een mix van gezondheidseducatie, lichaamsbeweging en emotionele ondersteuning. Het doel is hier om de kwaliteit van leven van een hartpatiënt te verbeteren, zodat hij zo snel en normaal mogelijk kan terugkeren naar zijn of haar oude leven.

Daarnaast moet de patiënt zich verder bewust zijn van de levensgewoonten die hij moet aanpassen om geen verdere hartproblemen te krijgen. Je zou kunnen zeggen dat cardiale revalidatie-educatie belangrijker is dan de oefeningen die daarbij horen.

Veel cardiologische verenigingen over de hele wereld bevelen revalidatieprogramma’s aan. Er bestaat namelijk geen twijfel over de effectiviteit van deze programma’s. Wetenschappelijke studies tonen aan dat deze het risico van latere pijn op de borst en hartaanvallen bij deze patiënten kunnen verminderen.

Wie kan er profiteren van cardiale revalidatie?

Cardiale revalidatieprogramma’s zijn niet bedoeld voor patiënten met ischemische hartaandoeningen. Een patiënt moet aan bepaalde vereisten voldoen om in aanmerking te komen voor het programma.

Wat het geval ook is, er is concensus over de voorwaarden van in welke gevallen iemand er het meeste baat bij zou hebben:

  • Hartfalen: dit is een pathologie waarbij het hart niet voldoende kracht heeft om bloed in de bloedsomloop te pompen. Het heeft invloed op iemands dagelijkse leven, omdat veelvoorkomende activiteiten voor hen niet gemakkelijk zijn.
  • Angina pectoris: dit is de terugkerende pijn op de borst die wordt veroorzaakt doordat niet genoeg bloed het hart bereikt. Cardiale revalidatie is essentieel om te voorkomen dat het een acuut myocardinfarct wordt.
  • Acuut myocardinfarct: dit is een ernstige en vaak dodelijke pathologie. Cardiale celdood treedt op als gevolg van een overmatige afname van de bloedtoevoer naar het hart.
  • Perifere arteriële ziekte: dit treedt op wanneer arteriosclerose de bloedvaten in de bovenste of onderste ledematen verstopt. De risicofactoren zijn vergelijkbaar met die van ischemische hartziekte.
  • Cardiologische operaties: als er geen andere oplossing is dan een chirurgische ingreep, moet een patiënt een hartrevalidatie ondergaan om terug te kunnen keren naar zijn of haar oude leven.
  • Harttransplantatie: dit is het laatste redmiddel bij een hartpathologie. Ook al komt het niet vaak voor, dankzij wetenschappelijke vooruitgang is het een optie voor patiënten die in een slechte toestand verkeren en die geen ander alternatief hebben.
Cardiale revalidatie na een hartinterventie

Fasen en gebruikte elementen

Er zijn drie fasen als we het hebben over cardiale revalidatie. De laatste twee fasen hebben betrekking op het lichaambewegings- en educatieprogramma. De fasen zijn:

  • Ziekenhuisopname of diagnose: de eerste fase is het karakteriseren van patiënten. Het medische team bepaalt of iemand kan profiteren van het revalidatieprogramma na zorgvuldige evaluatie en onderzoeken. Ze worden dus opgenomen of niet.
  • Actief programma: een patiënt wordt toegelaten tot een revalidatieprogramma en begint vervolgens zijn trainingsplan, psychologische interviews, gezondheidseducatie en medische monitoring van farmacologische controle. Deze fase duurt zo lang het nodig is voor ieder afzonderlijk geval.
  • Ontslag: de derde fase is een ontslagproces dat plaatsvindt wanneer het revalidatieteam ervan overtuigd is dat een patiënt zelfstandig kan doorgaan met de verandering van levensstijl in zijn gebruikelijke dagelijkse omgeving.

Deze fasen worden allemaal geleid door een multidisciplinair team. Dit zijn de professionals die hier meestal bij betrokken zijn:

  • Cardioloog: deze specialist bepaalt het plan en voert een farmacologische behandeling uit.
  • Verpleegkundige: over het algemeen begeleiden verpleegkundigen het dagelijkse deel van het programma en ze houden de feiten die betrekking hebben op de behandeling goed bij.
  • Kinesioloog/fysiotherapeut: deze specialist is verantwoordelijk voor de oefeningen en de begeleiding ervan.
  • Fysioloog: deze ontwikkelt de oefeningen samen met een fysiotherapeut.
  • Psycholoog: deze zorgt voor de emotionele factor van een patiënt bij de hartrevalidatie en ondersteunt het emotionele proces.

Ook interessant om te lezen:
De delen van het hart en hun functies

Lichaamsbeweging is onderdeel van het revalidatieprogramma

Wat gebeurt er precies tijdens cardiale revalidatie?

Zoals we in het begin al zeiden, is cardiale revalidatie niet alleen een programma van kinesiologische oefeningen, maar gaat het eerder om gezondheidseducatie. Er zijn dus verschillende gebieden, waaronder:

  • Medische beoordeling: een medisch specialist bepaalt welke vorm van revalidatie het meest geschikt is. Ook zorgt hij voor een medicijnrecept voor het proces van de post-cardiale gebeurtenis, om de interne parameters te verbeteren.
  • Oefeningen: dit is een trainingsprogramma dat een patiënt moet volgen omdat het de hartspier helpt te verbeteren. Ze kunnen variëren en gaan van fietsen op een hometrainer tot gecontroleerd gewichtheffen.
  • Gezondheidseducatie: het belangrijkste onderdeel van het programma is dat patiënten hun levensstijl veranderen. Ze krijgen voorlichting over goede eetgewoonten en lichaamsbeweging. Er wordt hen ook geleerd hoe met stress om te gaan, wanneer ze naar de dokter moeten gaan, welke acties schadelijk zijn en hoe ze andere ziekten moeten beheersen die hun hartaandoening kunnen compliceren.

Bedankt voor het lezen van dit artikel, we hopen van harte dat je er iets van hebt opgestoken!


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Gómez-González, A., et al. “Recomendaciones sobre rehabilitación cardíaca en la cardiopatía isquémica de la Sociedad de Rehabilitación Cardio-Respiratoria (SORECAR).” Rehabilitación 49.2 (2015): 102-124.
  • Campos González, Víctor. “Fisioterapia en la Prevención Secundaria de la Rehabilitación Cardiaca Revisión bibliográfica narrativa.” (2017).
  • Centeno, Erika Hütt, and Juliana Salas Segura. “Rehabilitación cardíaca para el médico general.” Revista Clínica de la Escuela de Medicina de la Universidad de Costa Rica 5.2 (2015): 30-36.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.