Behandelingen van de ziekte van Dupuytren
De ziekte van Dupuytren is een misvorming van de handen die vooral invloed heeft op de beweging van de vingers. Deze aandoening verstoort de weefsellaag onder de huid van de handpalm. Het vordert in de loop van de jaren en komt vaker voor bij mannen na de leeftijd van 45 jaar.
De aandoening treft beide ledematen bij de helft van de mensen die het hebben. De frequentie van de rechterhand is bovendien twee keer die van de linker wanneer slechts één hand wordt aangetast.
De ziekte beperkt de bewegingen van de vingers en zorgt ervoor dat ze niet volledig worden gestrekt. Dit bemoeilijkt de dagelijkse activiteiten. Het manifesteert zich voornamelijk in de ring- en pinkvinger.
Handen in de zakken steken, handschoenen aantrekken en zwaaien zijn slechts enkele van de meest beperkte bewegingen. In het artikel van vandaag wordt de ziekte van Dupuytren uitgebreider uitgelegd.
Gerelateerde symptomen
De ziekte van Dupuytren vordert langzaam, hoewel het uiteindelijk de functionaliteit van de aangedane hand zal verminderen. Het begint met een verdikking van de huid op de handpalm. Later wordt deze huid gerimpeld en met depressies aan het oppervlak. Een kleine knobbel kan ook in hetzelfde gebied verschijnen.
Deze knobbel wordt dikker totdat hij een band vormt, vergelijkbaar met een koord. Het kan zacht aanvoelen, maar is niet pijnlijk. De vorming van de knobbel onder de huid trekt aan een of meer vingers, waardoor ze gebogen blijven. Door deze positie lijkt de hand op een klauw.
Oorzaken van de ziekte van Dupuytren
De specifieke oorzaak van de ziekte van Dupuytren is onbekend, hoewel onderzoekers denken dat het een erfelijke component heeft die vooral mannen treft (Engelse link). Er is geen bewijs dat handletsels in de toekomst terugkeren. Het is ook onzeker of activiteiten of banen met trillingen deze kunnen veroorzaken.
Lees ook:
5 huismiddeltjes tegen stijve handen
Risicofactoren
De ziekte van Dupuytren komt met variërende frequentie voor, afhankelijk van de genetische belasting en kenmerken van individuen. Er is een hogere frequentie bij alcoholisten en mensen met epilepsie.
Deze verandering komt vaker voor in Noord-Europese landen en bij mensen uit deze gebieden. Het is daarentegen een zeldzame aandoening in Afrika en Oost-Azië. Enkele van de risicofactoren voor deze aandoening zijn onder andere:
- Ouder zijn dan 50.
- Het komt 7 tot 10 keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
- De ziekte van Dupuytren heeft de neiging om in gezinnen te lopen.
- Mensen met diabetes lopen een verhoogd risico, blijkbaar door chronische schade aan collageen.
- Roken verhoogt het risico door microscopische schade aan de bloedvaten.
- Op dezelfde manier leidt alcoholgebruik tot giftige metabolieten en leverschade (Spaanse link).
Behandelingen beschikbaar voor de ziekte van Dupuytren
Een van de eerste fasen van de behandeling is het observeren van milde, niet-verergerende gevallen. Men moet rekening houden met deze eerste maatregel, omdat deze de functie niet beperkt.
Corticosteroïden-injecties in de knobbel kunnen het gevoel verminderen als ze worden uitgevoerd voordat de vingers beginnen te buigen. Het is belangrijk om te vermelden dat cortison de progressie niet vertraagt.
Een andere behandelingsoptie zijn collagenase-injecties en hun resultaten zijn vrij gunstig (Engelse link). Collagenase is een enzym dat het collageen oplost dat het strakke koord van de handpalm vormt.
Deze stof is de aanmaak van de bacterie Clostridium histolyticum. Men kan het fibreuze koord verzachten en verzwakken door het enzym toe te passen. Het maakt manipulatie van de hand mogelijk om het koord te breken en de vingers te strekken.
Een aantal Europese landen gebruiken bestralingstherapie (radiotherapie) en behalen goede resultaten. Dit komt omdat het de progressie van de ziekte vertraagt en de noodzaak van een chirurgische benadering. Artsen voeren het meestal maar één keer uit.
Punctie
Iemand kan vóór een chirurgische behandeling de punctietechniek ondergaan. Het maakt gebruik van een naald die door de huid wordt ingebracht. Het doel is dan om het koord van vezelig weefsel te breken dat de vinger samentrekt.
De voordelen zijn dat er geen chirurgische incisie nodig is en dat artsen het op meerdere vingers tegelijk kunnen uitvoeren. Na voltooiing vereist het weinig fysiotherapie. Het grootste nadeel is echter dat de ziekte opnieuw kan verschijnen.
Operatie
Artsen reserveren dit voor gevallen waarin de palm van de hand niet plat op een tafel kan rusten. Ook wanneer de vingers zo gebogen zijn dat ze de functie beperken of als de ziekte meerdere vingers treft
Het belangrijkste doel is dan om het door de ziekte aangetaste weefsel operatief te verwijderen (Engelse link). Het belangrijkste voordeel van chirurgie is dat de resultaten completer en duurzamer zijn dan die met collagenase-injectie of punctie verkregen worden.
In ernstige gevallen zal het proberen om al het weefsel te verwijderen dat door de ziekte van Dupuytren is aangetast, inclusief de huid die aan het fibreuze weefsel is bevestigd. Een huidtransplantatie is daarom nodig om de wond te bedekken.
Advies en preventie
De volgende veranderingen in hun activiteiten worden voor mensen met de ziekte van Dupuytren aanbevolen om verdere verslechtering zoveel mogelijk te kunnen voorkomen:
- Bescherm handen met gevoerde handschoenen bij het tillen van zware voorwerpen.
- Plaats buisisolatie of gewatteerde tape op de handgrepen van voorwerpen en gereedschappen.
Fysiotherapie helpt ook om pijn te verminderen en het bewegingsbereik bij de patiënt te vergroten. De volgende personaliseringstechnieken kunnen hierbij worden gebruikt:
- Warmtetherapie
- Echografie
- Extensie bewegingen
De ziekte van Dupuytren is progressief
De ziekte van Dupuytren kan dus onvoorspelbaar verlopen. Het veroorzaakt misvorming en functieverlies van de aangedane hand. Om deze reden is het dus belangrijk om het te herkennen en adequate medische controle te behouden.
Gevallen die een operatie als behandeling vereisen, kunnen dan met fysiotherapie worden aangevuld. Dit is dan voornamelijk om de symptomen te verminderen en de handfunctie te verbeteren. Het uiteindelijke doel is dus om de mobiliteit van de vingers te vergroten.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Feldman G, Rozen N, Rubin G. Dupuytren’s Contracture: Current Treatment Methods. Isr Med Assoc J. 2017 Oct;19(10):648-650. PMID: 29103246.
- Esper, R. C., Rosillo, F. R., Castro, F., & Córdova, L. D. C. (2008). Enfermedad de Dupuytren. Médica Sur, 15(3), 196-199.
- Walthall J, Anand P, Rehman UH. Dupuytren Contracture. 2020 Nov 2. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan–. PMID: 30252330.
- Layton T, Nanchahal J. Recent advances in the understanding of Dupuytren’s disease. F1000Res. 2019 Feb 28;8:F1000 Faculty Rev-231. doi: 10.12688/f1000research.17779.1. PMID: 30854193; PMCID: PMC6396840.
- Abdelrahman I, Elmasry M, Steinvall I, Turesson C, Sjöberg F, Hansson T. Needle Fasciotomy or Collagenase Injection in the Treatment of Dupuytren’s Contracture: A Retrospective Study. Plast Reconstr Surg Glob Open. 2020 Jan 21;8(1)
- Lanting, Rosanne, et al. “A systematic review and meta-analysis on the prevalence of Dupuytren disease in the general population of Western countries.” Plastic and reconstructive surgery 133.3 (2014): 593-603.