Antidepressiva en alcohol: welke effecten heeft de combinatie ervan?

De exacte interactie tussen alcohol en antidepressiva is nog niet bekend. Vaak hangt het af van de hoeveelheid alcohol die wordt geconsumeerd en het type antidepressivum in kwestie.
Antidepressiva en alcohol: welke effecten heeft de combinatie ervan?

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 23 november, 2022

Veel mensen combineren antidepressiva en alcohol zonder te weten dat deze combinatie van stoffen ernstige gevolgen voor de gezondheid kan hebben. Daarnaast heeft 15% van de mensen met een affectieve stoornis een alcoholverslaving, wat de situatie verder kan verergeren.

Wat zijn antidepressiva?

Antidepressiva zijn bepaalde medicijnen die een bekende behandelingsoptie vormen voor een depressie, een ziekte die 15% van de bevolking treft. In het lichaam hebben we stoffen die neurotransmitters worden genoemd en die verantwoordelijk zijn voor het verzenden van signalen.

Een daarvan – serotonine – reguleert de stemming en een tekort van deze neurotransmitter kan leiden tot depressie. Het is echter niet de enige neurotransmitter die bij deze ziekte betrokken is.

Het doel van het innemen van antidepressiva is het verhogen van de concentratie van neurotransmitters in het lichaam. Op die manier kan deze pathologische stemming gewijzigd worden.

Er zijn verschillende soorten antidepressiva beschikbaar. Een aantal voorbeelden hiervan zijn onder andere:

  • Selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s)
  • Serotonine- en noradrenalineheropnameremmers (SNRI’s)
  • Atypische antidepressiva
  • Tricyclische antidepressiva
  • Monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers)

Welke effecten hebben antidepressiva?

Een vrouw met paniekaanval

Ondanks dat ze allemaal een ander mechanisme hebben, hebben alle antidepressiva hetzelfde doel. Onder de bijwerkingen die ze in het lichaam kunnen veroorzaken, kunnen we de volgende benadrukken:

  • Vermoeidheid en sufheid
  • Misselijkheid
  • Slapeloosheid
  • Droogte van de mondholte
  • Wazig zicht
  • Constipatie
  • Agitatie, rusteloosheid en angst

Het gevaar van de combinatie van antidepressiva en alcohol

Een man met pillen en alcohol

Deskundigen zijn niet op de hoogte van de exacte interactie tussen antidepressiva en alcohol. Bovendien hangt de interactie vaak af van de hoeveelheid alcohol die iemand consumeert en het soort antidepressivum dat hij gebruikt.

Selectieve serotonineheropnameremmers verhogen bijvoorbeeld, zoals we hebben gezien, de concentratie van deze neurotransmitter, doordat de heropname ervan wordt voorkomen. Alcohol verhoogt tegelijkertijd ook de serotoninespiegel, zij het op een tijdelijke manier.

Op deze manier loopt iemand die tegelijkertijd antidepressiva en alcohol gebruikt, het risico tijdelijk te veel serotonine in de hersenen te hebben en als gevolg daarvan kunnen ze het serotoninesyndroom ontwikkelen.

Wellicht ben je ook geïnteresseerd in:
Hoe weet je of je verslaafd bent aan alcoholische dranken?

Wat is het serotoninesyndroom?

Zoals we al zeiden, is het serotoninesyndroom een klinische aandoening die het gevolg is van een teveel aan serotonine. De ernst ervan is echter zeer variabel en hangt onder andere af van de oorzaak. In de meest ernstige gevallen zou het leven van de patiënt in gevaar kunnen zijn. Patiënten met dit syndroom ervaren verschillende symptomen zoals:

Als het alcoholgebruik echter chronisch en langdurig is, kan dit juist leiden tot lage serotoninespiegels. De reden hiervoor is dat ons lichaam zich aanpast aan psychoactieve stoffen door middel van een fenomeen dat bekend staat als gewenning.

Bij het wennen aan de inname van alcohol treden dus depressieve symptomen op doordat de beschikbare hoeveelheid serotonine afneemt. En als iemand bovendien antidepressiva gebruikt, zal het resultaat een afname van de effectiviteit van deze medicijnen zijn.

De effecten van het combineren van antidepressiva en alcohol

Een man met een schotje sterke drank

Een van de gevolgen van het combineren van antidepressiva en alcohol is een verergering van de bijwerkingen van antidepressiva. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

  • Verergering van de depressieve toestand. Helaas kan het drinken van alcohol de gunstige effecten van antidepressiva tegengaan, waardoor de symptomen moeilijker kunnen worden behandeld.
  • Verminderde cognitieve activiteit. Zoals we allemaal weten, beïnvloedt alcohol de coördinatie, het denken en de reactietijd. Als beide stoffen worden gecombineerd, zullen de effecten van antidepressiva op het centrale zenuwstelsel deze problemen vervolgens verergeren.
  • Sedatieve effecten. Sommige antidepressiva kunnen slaperigheid veroorzaken en dit effect is ook kenmerkend voor alcohol. Daarom kan het kalmerende effect intenser worden wanneer iemand de inname van antidepressiva en alcohol combineert. Je moet dan ook extra voorzichtig zijn als je bijvoorbeeld gaat autorijden.
  • Risico op overlijden. Dit is duidelijk de meest ernstige consequentie die de combinatie van antidepressiva en alcohol zou kunnen hebben. Zoals we hierboven hebben uitgelegd, kan in een ernstig geval van serotoninesyndroom de dood optreden.

Conclusies

Zoals je hebt kunnen lezen kan het gecombineerde gebruik van antidepressiva en alcohol ernstige gevolgen hebben. Daarom is het erg belangrijk dat je, voordat je met de behandeling met dit type medicatie begint, je alcoholgebruik met je arts bespreekt.

Dat is extra belangrijk als je een afhankelijkheid voor alcohol hebt ontwikkeld. Anders kunnen de gevolgen mogelijk fataal zijn.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Travé Rodríguez, A. L., & Reneses Sacristán, A. (2002). Manejo de los fármacos en el tratamiento de la depresión. Información Terapéutica Del Sistema Nacional de Salud.
  • Heerlein, A. (2002). Tratamientos farmacológicos antidepresivos. Revista Chilena de Neuro-Psiquiatria.
  • Robledo, T., & Córdoba, R. (2007). Cómo Actuar Ante El Consumo De Alcohol: Guía ded Referencia para Profesionales de Atención Primaria. Sociedad Española de Medicina Familiar y Comunitaria (SemFYC).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.