14 signalen die wijzen op een verhoogd cortisolniveau

Lees hier hoe je eenvoudig de 14 signalen kunt herkennen die wijzen op een verhoogd cortisolniveau, én wat je ertegen kunt doen.  

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Maricela Jiménez López.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 23 november, 2022

In dit artikel geven we je een lijstje met de 14 signalen die wijzen op een verhoogd cortisolniveau.

Wat is cortisol eigenlijk? Cortisol is een steroïdhormoon, dat wordt aangemaakt in de bijnierschors. Het is een belangrijk hormoon, want zijn voornaamste taak is het reguleren van je immuunsysteem. Heb je echter teveel cortisol in je lijf, dan is dat niet goed.

In stressvolle situaties zorgt dit hormoon ervoor dat je glucoseniveau toeneemt, zodat je lichaam genoeg energie heeft om met de situatie om te kunnen gaan. Het wordt daarom ook wel het stresshormoon genoemd.

Waarom is een te hoge cortisolwaarde niet goed voor je?

Een teveel aan cortisol in je lijf is schadelijk en kan zeer negatieve gevolgen hebben voor je lichaam.

Je vraagt je vast af hoe het kan dat cortisolwaardes veranderen. Eén van de belangrijkste redenen is langdurige stressvolle situaties. Het tempo van ons dagelijkse leven, met name in de grotere steden, draagt bij aan onze gevoelens van stress. Als die stress lang voortduurt, wordt het chronisch.

Andere oorzaken van een verhoogd cortisolniveau

Naast stress zijn er ook andere oorzaken die kunnen leiden tot  een verhoogd niveau van dit hormoon.

• Infecties
• Trauma’s
• Ernstige depressies
• Inname van steroïden
• Teveel lichamelijke activiteit
• Te hoge inname van alcoholische dranken
• Aandoeningen van de bijnier (in de hypothalamus of de hypofyse)

Wat zijn de signalen die wijzen op een verhoogd cortisolniveau?

De signalen die erop kunnen wijzen dat je een verhoogd cortisolniveau hebt, zijn erg uiteenlopend. Herken je echter de meeste signalen in het onderstaande lijstje? Dan is het noodzakelijk om naar de huisarts te gaan, om uit te sluiten of juist te bevestigen dat de cortisolniveau’s in je lijf uit balans zijn.

• Hoge bloeddruk
• Osteoporose
• Gevoel van uitputting
• Geïrriteerdheid
• Problemen met de spijsvertering
• Afname van spierkracht
• Plotselinge stemmingswisselingen
• Slaapproblemen
• Vochtophoping in de oogleden
• Extreme bloedglucosewaardes
• Extreme haargroei op het gezicht
• Striae op de buikstreek
• Plaatselijke zwaarlijvigheid in de buikstreek
• Vetophopingen in de nek

Wat moet je doen bij een teveel aan cortisol?

Als je je herkent in een groot deel van bovenstaande signalen van een verhoogd cortisolniveau, is het verstandig om bij je huisarts een bloedonderzoek aan te vragen. Zodra de resultaten binnen zijn, zal de arts ze met jou evalueren.

De normale waarde van dit hormoon in je bloed ligt tussen de 5 en 20 microgram per deciliter. Soms wordt de waarde ook wel aangegeven in nanomol per liter, waarbij de normale waarde ligt tussen de 140 en 550 nanomol/liter.

Zijn jouw waardes hoger, dan heb je een verhoogd cortisolniveau. De volgende stap is om te bepalen hoe het komt dat je cortisolniveau zo is gestegen, zodat de huisarts je een geschikte behandeling kan voorschrijven.

Wat kun je doen?

Om de hoeveelheid cortisol in je lijf op een normaal niveau te houden, adviseren we je om de volgende maatregelen te nemen:

• Drink voldoende. Je lichaam heeft een bepaalde hoeveelheid vocht per dag nodig om goed te kunnen functioneren.
• Probeer ‘s nachts 6 tot 8 uur aan één stuk te slapen.
• Vermijd zware en te grote hoeveelheden voeding.
• Vermijd cafeïnehoudende producten (zoals bijvoorbeeld frisdranken, energy-drankjes, koffie en alcohol).
• Beweeg regelmatig, maar overdrijf het niet.
• Vermijd ultrabewerkte voedingsproducten, die bevatten namelijk geraffineerde suikers en koolhydraten (bijvoorbeeld gebak, koekjes, cake, sommige pasta’s, de meeste snoepjes, etc.)
• Vraag je huisarts advies over hoe je het beste in slaap kunt vallen. Misschien kan hij je een natuurlijk product voorschrijven.
• Zoek een betrouwbare natuurgeneeskundige en bekijk met hem welke natuurlijke kruiden tegen stress voor jou het meest geschikt zijn.

Tot slot nog dit

Een van de manieren om een te hoog cortisolniveau te voorkomen, is door ervoor te zorgen dat dagelijkse stressvolle situaties niet de overhand krijgen. Daarvoor is het noodzakelijk dat je de volgende tips in praktijk brengt:

• Leer ademhalingstechnieken en gebruik ze ook! Je zult namelijk zien dat het zowel emotioneel als lichamelijk weldadig voor je is als je dagelijks diep ademhaalt.
• Mediteer elke dag, of kies voor een andere ontspanningstechniek.
• Aai je huisdier en speel en wandel met hem. Probeer dat minstens elke dag even te doen. Heb je geen huisdier, denk er dan eens over na om een hond of kat te nemen. Het maakt écht verschil!
• Overweeg om lachtherapie te volgen.
• En ten slotte: probeer afleiding te vinden voor je dagelijkse zorgen. Luister bijvoorbeeld naar muziek, kijk een leuke film, lees een goed boek, doe iets leuks met je vrienden of familie, of zoek een nieuwe hobby.