10 merkwaardige dingen die gebeuren tijdens het slapen
Wanneer je ’s avonds je ogen sluit om te gaan slapen, wil je in principe gewoon een goede nachtrust krijgen. Het is eigenlijk zo dat je lichaam gedurende je slaap allerlei fascinerende fenomenen meemaakt; fenomenen waar je zeker van op de hoogte zult willen zijn. Ben je klaar om verbaasd te worden?
1. Plotselinge schokken, sprongen en draaien
Je hebt dit zeker weleens meegemaakt. Je bent net in slaap gevallen en ineens voel je een plotselinge schok door je lijf gaan. Dit is een fenomeen dat we allemaal wel vaker meemaken en het is gelukkig niets ernstigs.
Het komt alleen voor wanneer je slaapt. De plotselinge schok doet zich voor omdat je lichaam zich voorbereid op de veranderingen die het zal ondergaan gedurende de tijd dat je slaapt. Onze lichaamsfuncties vertragen en soms worden deze veranderingen door de hersenen geïnterpreteerd alsof je valt, vandaar de reactie die daaruit ontstaat.
2. Slaapverlamming
Ook dit is iets dat veel mensen meemaken. Dit fenomeen doet zich alleen voor gedurende de diepste fase van je slaap, ook wel bekend als je REM-slaap (Rapid Eye Movement). Op deze momenten realiseren we ons opeens dat we aan het dromen zijn.
We weten bijvoorbeeld dat die verschrikkelijke nachtmerrie waar we ons in bevinden niet echt is, maar wat we ook proberen, het lukt ons niet om te reageren of bewegen.
- Onze armen en benen zijn verlamd.
- Dit fenomeen kan erg beangstigend zijn, omdat we niet in staat zijn om te reageren, ook al weten we dat we dromen.
- Op deze momenten zijn de nachtmerries vaak helderder.
3. Tandenknarsen
Dit fenomeen staat ook wel bekend als bruxisme. We knarsen met onze tanden, omdat we gestrest zijn of omdat onze kaken niet recht op elkaar staan. Hierdoor kan het zijn dat we ’s ochtends wakker worden met een zere kaak of andere gebitsproblemen.
4. Hardop praten
Is dit je weleens overkomen of heb je weleens iemand die naast je lag te slapen horen praten? Praten tijdens je slaap komt erg vaak voor en kan soms zelfs voor problemen zorgen tussen twee personen. Het kan zijn dat we alleen een woord of frase uitspreken, maar we kunnen ook hele gesprekken voeren.
In de ochtend ben je alweer vergeten dat je tijdens je slaap hebt gepraat en als iemand je probeert te herinneren aan wat je in de nacht gezegd hebt, vind je het maar moeilijk te geloven.
5. Seksuele opwinding
Dit is waarschijnlijk niet zo verrassend en waarschijnlijk heb je het zelf weleens meegemaakt. Mannen hebben bijvoorbeeld vaak last van nachtelijke erecties. Dit is eigenlijk geheel normaal en een gezond gevolg van de circulatie van het bloed en de zuurstofvoorziening naar het bloed, wat uiteindelijk leidt tot een plotselinge erectie.
Maar niet alleen mannen hebben last van seksuele opwinding gedurende de nacht. Ook vrouwen kunnen soms voelen dat ze opgewonden zijn doordat ze een spannende droom hebben gehad.
Deze opwinding vindt juist plaats gedurende de nacht, omdat gedurende de nacht sprake is van de secretie van bepaalde hormonen die in staat zijn deze nieuwsgierige aard op te wekken.
6. Snelle oogbewegingen
Ondanks dat onze oogleden misschien gesloten zijn, stoppen onze ogen niet met bewegen, vooral niet tijdens de REM-slaap. Het is echter zo dat wetenschappers nog niet tot een overeenstemming zijn gekomen over waarom dit gebeurt.
Veel wetenschappers geloven dat het komt door de verhoogde neurostimulatie, de intense hersenactiviteit die ons in staat stelt onze herinneringen te ordenen, informatie te classificeren en ons geheugen te optimaliseren; oftewel de essentiële biologische behoefte om te genieten van een vredige en rustige slaap.
7. We zijn ‘s nachts wat langer
Verrast? Waarschijnlijk wel, maar wacht even… we zijn slechts een klein beetje langer. Dit komt in feite doordat onze wervelkolom gedurende de nacht beter gehydrateerd wordt en de wervels wat verder uit elkaar gaan staan, waardoor de tussenwervelschijven iets verder komen te staan en we dus net ietsjes langer zijn.
Maar ja, helaas krimpen de tussenwervelschijven in de ochtend weer terug naar hun oorspronkelijke positie. Best interessant of niet?
8. De hersenen worden gedurende de nacht ontgift
Zoals je inmiddels misschien wel hebt opgemerkt, is een goede nachtrust essentieel voor onze gezondheid en in dit geval vooral voor de gezondheid van onze hersenen. Onze hersenen zijn namelijk erg actief tijdens de uren die we slapen.
De hersenen ordenen en classificeren niet alleen informatie, maar helpen op deze momenten dankzij het lymfestelsel ook gifstoffen en andere schadelijke elementen te verwijderen.
Hierdoor worden bijvoorbeeld proteïnen die onze hersenen beschermen geoptimaliseerd, waardoor ziektes als Alzheimer kunnen worden voorkomen.
9. Secretie van groeihormonen bij kinderen
Kinderen hebben slaap nodig om te kunnen groeien. Slaap is essentieel voor de secretie van het menselijke groeihormoon (HG) en zorgt er dus voor dat spieren en botten kunnen groeien. Onthoud daarnaast dat slaap er ook voor zorgt dat lichaamsweefsel bij volwassen zich kan regenereren. Je moet daarom inderdaad heerlijk slapen.
10. Val af door te slapen!
We weten dat slapen een activiteit is die ons niet veel moeite kost, maar onthoud dat dit niet betekent dat je tijdens je slaap helemaal geen energie verbruikt. Je lichaam verbruikt tijdens je slaap namelijk wel energie en dit is niet het enige. Tijdens je slaap voert je lichaam veel basistaken uit, zoals het ontgiften en elimineren van schadelijke elementen en dit is essentieel voor een goed herstel.
Als ons lichaam niet wordt ontgift, zal het vocht vasthouden, opgezwollen zijn en zullen onze nieren niet in staat zijn naar behoren te functioneren. Dit zal allemaal gebeuren als we niet of niet goed slapen.
De aanmaak van ghreline
Daarnaast zal zich in het lichaam ook een hormoon ontwikkelen dat ghreline genoemd wordt, ook wel bekend als het ‘hongerhormoon’. En weet je wat dit hormoon doet? De bijnaam zegt het al: het versterkt onze eetlust en geeft ons het gevoel dat we honger hebben. Denk daaraan wanneer je weer eens tot laat wakker bent.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
Takahashi, Y., Kipnis, D. M., & Daughaday, W. H. (1968). Growth hormone secretion during sleep. The Journal of Clinical Investigation. https://doi.org/10.1172/JCI105893
Van Cauter, E., Spiegel, K., Tasali, E., & Leproult, R. (2008). Metabolic consequences of sleep and sleep loss. Sleep Medicine. https://doi.org/10.1016/S1389-9457(08)70013-3
Pelayo, R. (2014). Sleep Paralysis. In Encyclopedia of the Neurological Sciences. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-385157-4.00573-X
Khatwa, U., & Kothare, S. V. (2013). Sleep bruxism. In Parasomnias: Clinical Characteristics and Treatment. https://doi.org/10.1007/978-1-4614-7627-6_19
Cuellar, N. G., Whisenant, D., & Stanton, M. P. (2015). Hypnic Jerks A Scoping Literature Review. Sleep Medicine Clinics. https://doi.org/10.1016/j.jsmc.2015.05.010