Wereld Meningitis Dag: een ziekte met een vaccin

Wereld Meningitis Dag wordt elke 24 april gevierd om enig licht te werpen op deze ziekte. Het goede nieuws is dat er een vaccin is om bacteriële gevallen te voorkomen. We leggen dit allemaal hieronder uit.
Wereld Meningitis Dag: een ziekte met een vaccin

Laatste update: 25 september, 2020

Wereld Meningitis Dag wordt elk jaar op 24 april gevierd. Tegenwoordig ligt de nadruk niet alleen op het vergroten van het bewustzijn over de ziekte, maar ook over de vaccinatie.

Meningitis is een ziekte waarvoor vaccins ontwikkeld zijn om de bacteriële vormen ervan te voorkomen. Medische verenigingen pleiten voor toenemende aantallen vaccinaties.

Je moet begrijpen dat het hier om een ernstige aandoening gaat. Meningitis begint namelijk in de hersenvliezen. Het kan echter de vorm aannemen van sepsis en vervolgens leiden tot de dood. Het sterftecijfer van deze ziekte is ongeveer 10%, wat betekent dat dus 10 op de 100 geïnfecteerde patiënten overlijden.

De gevolgen zijn ook behoorlijk ernstig. Tot 30% van de kinderen met meningitis lijdt aan vertragingen wat groei betreft en aan epileptische aanvallen. Verlies van zintuigen, zoals zicht en gehoor, zijn ook veelvoorkomende gevolgen.

Vaccinaties tegen meningitis kunnen Haemophilus influenzae type b, meningokokken en pneumokokken, de belangrijkste bacteriële oorzaken van deze ziekte, echter stoppen. Sommige landen voeren al deze immunisaties uit, terwijl andere landen er slechts enkele uitvoeren.

Maar informatie is ook belangrijk op Wereld Meningitis Dag. Volgens gegevens van de Spaanse Vereniging van Pediatrie, weet meer dan 30% van de mensen namelijk niet dat meningitis voorkomen kan worden. Deze desinformatie vormt een obstakel voor de verspreiding van immunisaties.

Wereld Meningitis Dag – wat is meningitis?

Wereld Meningitis Dag is een gelegenheid om te praten over deze ziekte die hersenvliesontsteking veroorzaakt. Dit zijn weefsellagen die de hersenen bekleden, en deze zo van de schedelbeenderen, het ruggenmerg en de wervels scheiden.

Wanneer de hersenvliezen ontstoken raken, drukken ze op andere structuren. Dit veroorzaakt de kenmerkende symptomen van de ziekte. De klassieke triade van meningitis bestaat uit koorts, hoofdpijn en een stijve nek. Een van de klinische tests om de ziekte te diagnosticeren, is om te proberen de nek van de patiënt te mobiliseren.

Bij jonge kinderen onder de twee jaar is de diagnose moeilijker. Soms vermoeden medische professionals het wanneer koorts gepaard gaat met oncontroleerbaar huilen en een zekere stijfheid in de achterkant van de nek verschijnt. Maar, zoals we al zeiden, kan het lange tijd onopgemerkt blijven.

Wereld Meningitis Dag om mensen te informeren over symptomen zoals nekklachten

De oorzaken van meningitis

Drie hoofdgroepen vertegenwoordigen de infectieuze oorzaken van meningitis: bacteriën, virussen en schimmels. Wereld Meningitis Dag richt zich op deze oorzaken. Bacteriële meningitis is te voorkomen met vaccins. De bacteriën die in de meeste gevallen tot problemen leiden zijn:

  • Meningokokken. De officiële naam van de bacterie is Neisseria meningitidis. De doelgroep is vooral tieners. Het haalt meestal het nieuws als er epidemieën zijn in gesloten of contactgemeenschappen, zoals scholen of verzorgingscentra.
  • Pneumokokken. Streptococcus pneumoniae is de bacterie die de laatste tijd de meeste gevallen van bacteriële meningitis bij baby’s veroorzaakt. Het is een micro-organisme dat niet alleen meningitis veroorzaakt, maar ook in verband wordt gebracht met longontsteking en andere aandoeningen van de luchtwegen.
  • Haemophilus influenzae type b (Hib). Deze ziekteverwekker is niet langer de meestvoorkomende oorzaak van deze ziekte bij kinderen onder de twee jaar, aangezien het vaccin een groot effect heeft gehad. Het is een duidelijk voorbeeld van de effectiviteit van vaccinatiecampagnes.
Vaccinatie tegen meningitis

Vaccins tegen meningitis

Vaccinatie is nog steeds de meest effectieve methode om infectieziekten te voorkomen. Meningitis is hier natuurlijk een voorbeeld van. Wereld Meningitis Dag bevestigt opnieuw de noodzaak om vaccinatieschema’s te ontwikkelen met alle verschillende alternatieven.

Het meningokokkenvaccin moet worden toegevoegd aan de Haemophilus- en pneumokokkenvaccins, wat er in feite twee zijn:

Bovendien is het essentieel dat de bevolking wordt geïnformeerd over deze vaccinaties en dat ze hun kinderen immuniseren. Het bestaan van niet-gevaccineerde mensen is een broedplaats voor bacteriële meningitis om zich over de hele wereld te blijven verspreiden.

Het bestaan van niet-geïmmuniseerde mensen kan ook leiden tot de mutatie van micro-organismen in wilde vormen die de verdediging van vaccins omzeilen.

Wereld Meningitis Dag om desinformatie te bestrijden

De campagnes van de Wereld Meningitis Dag zijn bedoeld om mensen te informeren over de voordelen van vaccins. Hoewel dit een in hoge mate te voorkomen ziekte is, hangt de preventie af van medische beroepsverenigingen, de politieke toewijding om de noodzakelijke vaccinatiecapaciteit te installeren en de gemeenschap zelf.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Hersi K, Gonzalez FJ, Kondamudi NP. Meningitis. [Updated 2021 Feb 26]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459360/
  • LaForce, F. Marc, et al. “Lessons from the meningitis vaccine project.” Viral immunology 31.2 (2018): 109-113.
  • Meningitis. Paediatr Child Health. 2001;6(3):126-127. doi:10.1093/pch/6.3.126
  • McGill, Fiona, et al. “Acute bacterial meningitis in adults.” The Lancet 388.10063 (2016): 3036-3047.
  • Basta, Nicole E., and Hannah Christensen. “4CMenB vaccine effectiveness: reasons for optimism.” The Lancet 388.10061 (2016): 2719-2721.
  • Young N, Thomas M. Meningitis in adults: diagnosis and management. Intern Med J. 2018 Nov;48(11):1294-1307. doi: 10.1111/imj.14102. PMID: 30387309.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.