Wanneer moet je je bloed laten testen?
Hoewel veel mensen van mening zijn dat je bloed laten testen niet nodig is als je gezond bent, klopt dit niet helemaal. Er zijn genoeg redenen waarom je het ook dan wel zou moeten doen. Bloedonderzoek wordt in een aantal gevallen routinematig gevraagd om ziekten vroeg op te kunnen sporen. Op die manier kunnen artsen op tijd een behandeling voorschrijven indien nodig.
Wanneer artsen om routinematige bloedtests vragen, doen ze dit om te zoeken naar tekenen van bepaalde ziekten die op bepaalde leeftijden vaak voorkomen. Sommige bloedwaarden kunnen veranderen voordat de symptomen zich manifesteren. Dat creëert een enorm voordeel voor preventieve behandeling en voorkomt mogelijk toekomstige complicaties.
Aan de andere kant, als de patiënt al lijdt aan een chronische ziekte, stellen dit soort bloedtesten artsen in staat om de voortgang en de effectiviteit van de voorgeschreven behandeling te volgen.
Bloed wordt gebruikt als een middel om de inwendige situatie van het lichaam te bepalen. Dit is mogelijk door de snelheid waarmee de resultaten worden verkregen en hoe gemakkelijk het is om bloed af te nemen. Overal zijn laboratoria, de tests zijn meestal goed betaalbaar en hun bruikbaarheid is wetenschappelijk bewezen.
In de regel zullen mensen die als gezond worden beschouwd, hooguit jaarlijks hun bloed laten onderzoeken. Mensen met chronische ziekten zullen dit echter vaker moeten laten doen, vooral bij het begin van de behandeling.
Wat kunnen artsen zien in bloedonderzoek?
Als we het hebben over bloedtesten, bedoelen we biochemische testen op bloed. Bloed is een vloeistof die via de aderen en slagaders door het lichaam beweegt.
Hoewel het vloeibaar is, bestaat het bloed uit:
- Vaste deeltjes. Het vaste deel van bloed bestaat uit diverse bestanddelen zoals rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.
- Vloeistof. Het vloeibare deel van bloed is bloedplasma.
Mensen hebben bloedtesten ontwikkeld om te controleren op tekenen van ziekte. Daarnaast kunnen deze testen helpen om de huidige stand van zaken van bestaande ziekten te beoordelen.
Sommige testen concentreren zich op het vaste deel van bloed en analyseren de cellen ervan. Het aantal rode bloedcellen wordt bijvoorbeeld bepaald door het aantal van deze cellen te tellen die aanwezig zijn in een bepaalde hoeveelheid bloed.
Het aantal witte bloedcellen en bloedplaatjes kan ook worden bepaald. Bovendien kan men met een microscoop ook de vorm van de verschillende elementen beoordelen. Rode bloedcellen kunnen groter of kleiner dan gebruikelijk zijn. Daarnaast kunnen ze misvormingen hebben of in afwijkende hoeveelheden voorkomen die op de aanwezigheid van ziekte duiden.
Anderzijds hebben laboratoria talloze parameters om het vloeibare deel van bloed te meten. Ze meten meestal de plasmaconcentratie van onder andere
- suiker
- creatinine
- ureum
- urinezuur
- lipiden
Bovendien kunnen ze ook de concentratie van ionen zoals natrium, magnesium en kalium meten.
Via bloedonderzoek kan iemand informatie verkrijgen over de concentratie van bepaalde hormonen in het lichaam. Doorgaans kan een arts om schildklierfunctietests vragen. Zo kan men de hoeveelheid hormonen bepalen die de schildklier produceert.
Ten slotte is er de serologie die door laboratoria wordt gebruikt om de aanwezigheid van infectieziekten of de aanwezigheid van antilichamen tegen deze ziekten te detecteren.
Ontdek meer over bloedonderzoek in dit artikel:
Kanker kan nu door middel van bloedonderzoek sneller worden opgespoord
Wanneer moet je je bloed laten testen?
Bepaalde routinematige bloedtesten kunnen voor elke levensfase anders zijn. Met andere woorden de arts zal, gebaseerd op de leeftijd van de patiënt, zich concentreren op wat de meest geschikte biochemische tests voor de patiënt is. Deze protocollen zijn wereldwijd en op nationaal niveau vastgesteld op basis van de meestvoorkomende ziektes op een bepaalde leeftijd.
Er wordt aangenomen dat deze tests de detectie van de meeste ziekten mogelijk maken die de dood veroorzaken of de kwaliteit van leven kunnen verminderen. Laten we eens kijken waarom bloedtesten belangrijk zijn in verschillende levensfasen.
Bloedonderzoek tussen 20 en 35 jaar oud
Hoewel er niet veel ziekten op deze leeftijd ontstaan, kan men kiezen voor een jaarlijkse screening. De gegevens hiervan kunnen nuttig zijn om toekomstige complicaties te voorkomen. Ziekten die vroeg worden ontdekt, zijn over het algemeen gemakkelijker te behandelen. Routinematige laboratoriumtests voor deze leeftijdsgroep omvatten onder andere:
- volledig bloedbeeld
- nierfunctie
- leverconditie
- bloedsuikerspiegel
- lipidenprofiel
Bloedonderzoek bij zwangere vrouwen
Zwangerschap is een specifieke situatie waarvoor specifieke bloedtesten voor elk trimester mogelijk zijn. Routinematige controles tijdens de zwangerschap omvatten in veel landen ten minste eenmaal per drie maanden een volledig bloedbeeld om de gebruikelijke waarden te meten. Daarnaast bepaalt men de eventuele aanwezigheid van infecties die de foetus kunnen beïnvloeden zoals:
- toxoplasmose
- syfilis
- hepatitis B
- HIV en AIDS
Bloedonderzoek tussen de 35 en 55 jaar oud
Bij deze leeftijdsgroep kunnen artsen ook andere tests laten uitvoeren. De reden hiervoor is dat de prevalentie van chronische ziekten bij mensen na de leeftijd van veertig jaar toeneemt. Artsen kunnen naast bloedtesten ook andere onderzoeken laten uitvoeren zoals:
- beeldvormingstests, zoals een mammografie.
- pathologietests, zoals een uitstrijkje.
- invasieve tests, zoals een colonscopie.
Artsen laten meestal tests doen om eventuele hormonale onevenwichtigheden op te sporen. Ze doen dit vooral bij vrouwen die mogelijk in de menopauze zitten.
Bloedtesten na de leeftijd van 60
De prevalentie van ziektes is veel hoger bij senioren. Veel mensen boven de 60 jaar lijden al aan chronische medische aandoeningen. Daarom is het gebruikelijk dat ze regelmatig bloedtesten moeten ondergaan.
Er zijn specifieke routinetests voor elke leeftijdsgroep. Ze kunnen helpen bepalen of iemand een of meer van de ziekten ontwikkelt die vaak voorkomen in deze leeftijdsgroep.
Lees verder voor meer informatie:
Hoe bloedarmoede door ijzertekort te behandelen
Conclusie
Bloedonderzoek kan een onderdeel zijn van de medische routine van een gezond persoon. Als iemand al aan een ziekte lijdt kan het verstandig en soms noodzakelijk zijn om regelmatig biochemisch onderzoek te ondergaan om te controleren hoe de ziekte zich ontwikkelt.
Na een gesprek zal je arts weten welke testen je moet laten doen op basis van je leeftijd, je lichamelijke conditie en eventuele klachten. Vergeet niet dat tijdige analyses ernstige problemen in een vroeg stadium kunnen detecteren.
Door snel na het ontstaan van een probleem een behandeling te starten kunnen bepaalde problemen voorkomen worden. Deze problemen zouden van invloed kunnen zijn op je toekomstige gezondheid.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Bush, B., and Encuadernación Cartoné. Interpretación de los Análisis de Laboratorio. Harcourt. Madrid, España, 1999.
- Vives Corrons J., capítulo 3, Examen morfológico de las células sanguíneas, Vives Corrons J., Aguilar J., Manual de Técnicas de laboratorio en Hematología, 4a edición, Barcelona, Editorial Masson, 2014: p.59.
- Becker, K. “Interpretación del hemograma.” Revista chilena de pediatría 72.5 (2001): 460-465.
- Wine Y, Horton AP, Ippolito GC, Georgiou G. Serology in the 21st century: the molecular-level analysis of the serum antibody repertoire. Curr Opin Immunol. 2015;35:89–97. doi:10.1016/j.coi.2015.06.009
- P., MT (2015). INTERPRETACIÓN CLÍNICA DEL HEMOGRAMA. Revista Médica Clínica Las Condes, 26 (6), 713–725. https://doi.org/10.1016/j.rmclc.2015.11.001
- Mías, C., Jürschik, P., Massoni, T., Sadurní, M., Aguilà, J. J., Solá, R., Nuin, C., & Torres, J.. (2003). Evaluación del estado nutricional de los pacientes mayores atendidos en una unidad de hospitalización a domicilio. Nutrición Hospitalaria, 18(1), 6-14. Recuperado en 31 de julio de 2020, de http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0212-16112003000100002&lng=es&tlng=es.
- Osvaldo Padilla , MD, MPH, Texas Tech Health Science Center (2018). Pruebas de Sangre: valores normales. Merck and Co., Inc., Kenilworth, NJ, USA. https://www.msdmanuals.com/es/professional/recursos/valores-normales-de-laboratorio/pruebas-de-sangre-valores-normales