Waarvoor wordt een zoutoplossing gebruikt?

Een zoutoplossing is een eenvoudige maar zeer efficiënte substantie. Het heeft meerdere toepassingen en redt zelfs levens wanneer uitdroging een risicofactor is. Lees er meer over in dit artikel!
Waarvoor wordt een zoutoplossing gebruikt?

Laatste update: 02 april, 2020

Mensen kennen de zoutoplossing ook gewoon als ‘zout water’. Het is een eenvoudige voorbereiding die je zelfs thuis kunt maken. Hoewel experts het in twijfel hebben getrokken, is het nut ervan in de geneeskunde vrijwel onbetwistbaar. Waar wordt een zoutoplossing dan voor gebruikt?

Een zoutoplossing bestaat uit water en zout. Dat is waar de eenvoud ligt, evenals de mogelijkheid om het thuis te maken. De concentratie van deze oplossing is 0,9%, wat betekent dat het dezelfde concentratie heeft als menselijk bloed.

Aangezien de concentraties hetzelfde zijn, is het een isotoon-preparaat. Dit betekent dat noch bloed noch zoutoplossing geconcentreerder is dan de andere. Vanwege dit kenmerk is het veilig in het menselijk lichaam te gebruiken.

Het preparaat is in 1896 uitgevonden. De Nederlandse wetenschapper Hartog Jacob Hamburger maakte het klaar voor gebruik in hemolyse-onderzoek. De uitvinder was niet van plan om het een medisch doel te geven. Uiteindelijk bleek dat echter toch nodig.

Waar een zoutoplossing voor gebruikt wordt

Iemand maakt de wond bij een kind schoon

Een zoutoplossing wordt voor veel verschillende dingen gebruikt. Je kunt het zowel uitwendig als inwendig gebruiken , dat laatste door het in de bloedsomloop te injecteren. Dit zijn de meestvoorkomende toepassingen:

  • Oogspoeling en contactlenzen. Voor dit gebruik stellen experts dat de vloeistof steriel moet zijn, zodat de ogen en de lenzen geen bacteriële invasie ondergaan. Meestal wordt een zoutoplossing voor de ogen in kleine flesjes geleverd die je in de apotheek kunt kopen.
  • Reinigen van wonden. Dit is een van de meest gebruikte vloeistoffen om wonden schoon te maken. Samen met andere ontsmettende middelen helpt het om infecties te voorkomen.
  • Nasaal gebruik. Dit is voor een verstopte neus of overmatig slijm in de bovenste luchtwegen. Het kan via spuiten of inhalatoren worden toegepast. Zout water versleept afscheidingen door de zwaartekracht. Deskundigen bevelen het ook aan aan patiënten die aan rinitis en een verstopte neus lijden als gevolg van allergieën. Het verwijdert niet alleen uitscheidingen, maar ook allergene stoffen. Na een neusoperatie bevelen artsen het aan als onderdeel van de daaropvolgende antisepsis.
  • Hydratatie. Wanneer het menselijk lichaam uitgedroogd of hypotensief is door vochtverlies, dan is een zoutoplossing een goede vervanging voor wat verloren is gegaan. Over het algemeen wordt het in deze gevallen snel intraveneus toegediend. Het is dus nuttig bij ernstige gastro-enteritis, overvloedige bloedingen en grote brandwonden.
  • Verneveling. De bereiding wordt in de vernevelaar gegoten om een mist te creëren die de luchtwegen zal binnendringen. Patiënten die aan griep, infecties van de sinussen en bronchitis lijden kunnen hiervan profiteren.

Vormen van zoutoplossing

Zoutoplossing in flessen

Een zoutoplossing is in verschillende vormen verkrijgbaar. De keuze tussen de ene of de andere optie hangt af van het gebruik dat je eraan wilt geven.

Je kunt een zoutoplossing in verschillende vormen en maten vinden. Een aantal verschillende vormen waarin een zoutoplossing te vinden is, zijn onder andere:

  • Flacons. Ze zijn klein en steriel terwijl ze gesloten zijn. Je kunt ze gemakkelijk overal naartoe vervoeren. Eenmaal geopend, zijn ze niet langer steriel. Ze zijn echter zo klein dat ze in de meeste gevallen niet vaker dan één keer kunnen worden gebruikt.
  • Druppels. Voor oculair gebruik en verneveling.
  • Spray. Mogelijk met als primair doel het bevorderen van nasale irrigatie. Je vindt ze in de apotheek. Net als flacons kun je ze gemakkelijk overal naartoe vervoeren.
  • Flessen. Het zijn grotere presentaties voor andere toepassingen die grote hoeveelheden vloeistof vereisen. Bijvoorbeeld om een wond of brandwond schoon te maken.
  • Intraveneuze zakken. Ze zijn er in verschillende maten en je kunt ze in ziekenhuizen vinden. De zak wordt aan het uiteinde met een spuit aan een buis bevestigd, die een medische professional in de ader van de patiënt inbrengt. Hiermee kun je de patiënt hydrateren en het medicatiebeheer vergemakkelijken.

Zelfgemaakte zoutoplossing

Zoals we hierboven hebben uitgelegd, kun je thuis je eigen zoutoplossing maken. Het kan handig zijn om het voor iets specifieks te doen, zoals het schoonmaken van een litteken dat je eerder hebt gedesinfecteerd. Je moet echter niet vergeten dat de oplossing niet steriel is.

Om het zelf te maken, giet je een theelepel keukenzout in 250 kubieke centimeter water. Volg dezelfde verhouding om indien nodig meer te maken. Vervolgens kun je de bereiding in schone potten bewaren. Het is maar 48 uur houdbaar. Na die tijd moet je het dus vervangen.

Je kunt het op kamertemperatuur of in de koelkast bewaren. Deskundigen hebben niet geconcludeerd dat beide methoden de levensduur verlengen. Onthoud dat kamertemperatuur verwijst naar een gematigd klimaat, niet naar een tropisch klimaat of extreme hitte.

Nu je de verbazingwekkende kenmerken van een zoutoplossing hebt ontdekt en weet waar het voor wordt gebruikt, kun je het dus zonder angst gebruiken als je het ooit nodig hebt. Het is een zeer nuttige en eenvoudige oplossing die in extreme gevallen zelfs levens kan redden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Silva, L. Dopico, and F. Oliveira Tinoco. “Recomendaciones para el empleo de solución salina 0, 9% en catéteres venosos periféricos.” Enfermería Global 6.2 (2007).
  • Trujillo-Zea, Jorge Alejandro, Natalia Aristizábal-Henao, and Nelson Fonseca-Ruiz. “Lactato de Ringer versus solución salina normal para trasplante renal. Revisión sistemática y metaanálisis.” Revista Colombiana de Anestesiología 43.3 (2015): 194-203.
  • Rojas, César A. “La solución salina fisiológica y su alta concentración de cloruro.” Ciencia e Investigación 22.1 (2019): 27-30.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.