Symptomen en behandeling van tungiasis

Tungiasis is een infectie die door een soort vlo wordt veroorzaakt. Hij valt voornamelijk de voeten aan. Normaal gesproken verdwijnt het probleem vanzelf. Lees verder om er meer over te leren!

Beoordeeld en goedgekeurd door de dokter Diego Pereira.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 13 december, 2022

In het artikel van vandaag gaan we het hebben over de symptomen en behandeling van tungiasis. Tungiasis is een ectoparasitose. Met andere woorden, het is een parasitaire ziekte. Het wordt veroorzaakt door de zandvlo tunga penetrans.

Dit is een insect kleiner dan 0,08 centimeter dat zich aan de huid hecht en intense jeuk veroorzaakt. Hij valt vooral de voeten aan. De ziekte komt voor in de tropische en jungle-regio’s van Amerika, Afrika en Azië. Door ontwikkeling wordt het steeds zeldzamer. Het gebruik van schoenen en vloeren van tegels en cement voorkomt verspreiding.

De vlo die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van tungiasis heeft weinig gastheerspecificiteit (Spaanse link). De term ‘gastheer’ verwijst naar het lichaam waardoor de vlo kan overleven.

Naast mensen kan de aandoening ook pluimvee, honden en varkens treffen. De habitat waar deze vlo vaak voorkomt, bestaat uit droge, zanderige, schaduwrijke en getemperde grond. Op zijn beurt bewoont hij ook vloeren van schuren, huizen en stallen van dieren.

Symptomen van tungiasis

Deze ziekte veroorzaakt verschillende symptomen. Het infecteert meestal de voeten. Er zijn echter gevallen gemeld van infecties aan de benen, knieën, dijen, handen, ellebogen en andere lichaamsdelen.

De laesies kunnen enkelvoudig of meervoudig zijn. Ze kunnen jeuken, pijnlijk zijn of zijn juist asymptomatisch. Het fenomeen van vlooienpenetratie is asymptomatisch. Na 24 uur kan de getroffen persoon echter een jeukende of roodachtige macule of papule gaan zien.

De getroffen persoon kan ook witachtige knobbeltjes waarnemen met een zwarte stip in het midden die met de buik van de vlo overeenkomt. Ze kunnen ook eitjes zien zitten die in de buurt van de verwonding aan de huid zijn bevestigd.

Zodra de vlo sterft, krijgt de verwonding een zwarte korst. Deze korst bestaat onder andere uit gestold bloed en dat verdwijnt, waarna er een litteken op de huid achterblijft.

Hoewel tungiasis na 4-6 weken de neiging heeft om spontaan te verdwijnen, komt herbesmetting vaak voor. De patiënt lijdt ook meestal aan andere bijkomende infecties, zoals:

• Cellulitis
• Abcessen
• Osteomyelitis
• Tromboflebitis
• Lymfangitis
• In ernstige gevallen, sepsis en overlijden

Fortaleza-classificatie

Een aantal experts hebben een classificatie opgesteld die bekend staat als Fortaleza-classificatie (Spaanse/Engelse link) om de klinische beschrijvingen te standaardiseren en de herkenning van laesies tijdens het evolueren te vergemakkelijken.

Deze classificatie bestaat uit vijf fasen, variërend van penetratie tot invasie van verwondingen. Er zijn minder vaak voorkomende klinische varianten met schurftige, pustuleuze, verzweerde en wrattenachtige, zoals plantaire wratten en laesies.

• In fase 1 is de verstreken tijd vanaf de penetratie 30-120 minuten. Tijdens deze fase verschijnt er een erythemateuze macula op de penetratieplaats.
• Fase 2 begint één tot twee dagen na de infectie. In dit geval verschijnt er een hypochrome macula of papule met een zwarte vlek (zoals we hierboven hebben uitgelegd, die overeenkomt met de buik van de vlo), omgeven door een erythemateuze halo.
• Wat fase 3 betreft, deze komt overeen met de tijd tussen 2 en 21 dagen na penetratie. Gedurende deze tijd verschijnt er een gebroken witte, pijnlijke papule met een diameter van 3 tot 10 mm met een zwarte stip in het midden. De patiënt kan ook last hebben van hyperkeratose en geelachtig exsudaat. De patiënt kan zien dat de eitjes uit de vlo worden verdreven.
• Voortzetting van fase 4 komt overeen met de periode tussen drie en vijf weken na penetratie. Tijdens deze fase sterft de vlo. Vervolgens vormt zich rond de oorspronkelijke laesie een halo van necrotische huid bedekt met korst.
• Ten slotte, in stadium 5, dat overeenkomt met ongeveer zes weken tot enkele maanden na penetratie, neemt de laesie af. Met andere woorden, het vormt een klein litteken dat na verloop van tijd vervaagt.

Behandeling van tungiasis

De eerste stap bij de behandeling van tungiasis is het verwijderen van de vlo, en zorg ervoor dat je deze niet scheurt. Voor dit doel vergroot de medische professional meestal het gat en drukt dan op de randen om de parasiet te verwijderen. Ze zouden het dan onder volledig steriele omstandigheden moeten doen.

Ze moeten ook een actueel antisepticum toepassen om andere infecties te voorkomen en het risico op complicaties te verminderen. Daarnaast moeten ze een tetanusprofylaxe-behandeling toedienen.