Ontdek hoe het oog zichzelf reinigt

Een nieuwe studie over de oogfunctie heeft pas geleden ontdekt hoe het oog zichzelf reinigt. Dit systeem is vergelijkbaar met het systeem dat de hersenen gebruiken om giftige stoffen te verwijderen. Lees verder om er meer over te weten te komen.
Ontdek hoe het oog zichzelf reinigt

Laatste update: 14 september, 2020

Door experimenten met muizen hebben wetenschappers ontdekt hoe het oog zichzelf reinigt met behulp van een gifverwijderingssysteem. Wat deze ontdekking onthulde, is dat dit zelfreinigende mechanisme vergelijkbaar is met het drainagemechanisme dat door de hersenen wordt gebruikt.

Op dezelfde manier hebben andere organen ook technieken om gifstoffen te verwijderen en zichzelf te beschermen. Het brein is een van de bekendste. Het onderzoek ernaar biedt zelfs hoop voor de behandeling en preventie van de ziekte van Parkinson en Alzheimer.

Het tijdschrift Science Translational Medicine publiceerde een nieuw artikel over het oog (Engelse link). Daarin leggen de auteurs uit dat weten hoe het oog zichzelf reinigt, nog een stap is in het begrijpen van glaucoom. Je weet het misschien niet, maar glaucoom kan tot blindheid leiden.

De nieuwe studie over hoe het oog zichzelf reinigt

Het hierboven genoemde onderzoek is vanwege de gelijkenis van hun oculaire structuur op muizen uitgevoerd. De wetenschappers injecteerden ze met een stof om het op te sporen en te ontdekken hoe het oog het verwijderde.

Zo ontdekten ze het bestaan van een alternatieve route voor traditionele afvoerroutes. Dat wil zeggen, we weten al dat het oog het lymfestelsel gebruikt, net als veel andere organen, om afval te elimineren. Dit is echter een ander mechanisme.

Wetenschappers hebben waargenomen hoe amyloïde stoffen via een intern kanaal genaamd AQP4 (aquaporin-4) de oogbal verlieten. Deze aquaporine is dezelfde die andere onderzoekers een tijdje geleden in het menselijk brein hebben ontdekt.

Naast het observeren van hoe het oog zichzelf reinigt, bedachten de onderzoekers verschillende scenario’s waarin ze controleren of de drainage toeneemt of afneemt. Ze voerden verschillende tests uit, een aantal met directe blootstelling aan licht op het netvlies, terwijl andere een atropine-injectie betroffen.

Tot slot vergeleken ze normale oogbollen en oogbollen met glaucoom. Wat ze vonden was een directe toepassing van deze ontdekking, aangezien de muizen met glaucoom een verandering in hun afvoersysteem vertoonden.

Wat gebeurt er met glaucoom?

Vrouw wijst naar haar oog

Glaucoom is een ziekte die door een verhoogde intraoculaire druk wordt gekenmerkt. Men kan deze druk meten en deze meting levert een conventionele waarde op voor de kracht die wordt uitgeoefend door het kamervocht van de oogbal.

In normale situaties gebeurt het kamervocht in het oog precies daar en het circuleert totdat het wegvloeit en het orbitale systeem verlaat. Deze stroom is constant en zorgt ervoor dat de vloeistof vrij is van giftige stoffen die anders het zicht zouden beschadigen.

Wanneer er om de een of andere reden geen goede afvoer van het kamervocht is, dan wordt de intraoculaire druk opgebouwd en verhoogd. Het kan ook meer produceren dan het systeem kan afvoeren en dus is het eindresultaat hetzelfde.

Mensen met glaucoom merken dat het zicht geleidelijk minder wordt. Ze raadplegen daarom een oogarts, die de intraoculaire druk meet, een diagnose stelt en uitlegt welke therapeutische opties te overwegen zijn.

Je kunt glaucoom misschien voorkomen door de wetenschappelijke studie die we hier bespreken te lezen over hoe het oog zichzelf reinigt. Een vroegtijdige detectie van een drainagefout kan de circulatie van het kamervocht verbeteren.

Het reinigingssysteem van de hersenen

Vrouw laat ogen nakijken

Wanneer een arts glaucoom diagnosticeert, leggen ze ook de verschillende therapeutische opties uit om het aan te pakken. Deze nieuwe ontdekking houdt verband met het reinigingssysteem van de hersenen dat een onderzoeksgroep jaren geleden ontdekte (Engelse link).

Het lymfestelsel wordt zo genoemd, omdat het werkt als lymfe, maar door gliacellen van het zenuwstelsel wordt gemedieerd. Het traditionele lymfestelsel dat de organen reinigt, is in de hersenen aanwezig, maar ook in het oog, maar het verwijdert gifstoffen langzaam.

Deze lymfesystemen zijn echter sneller en meer gespecialiseerd. Dit is waarom ze met specifieke gifstoffen omgaan. Het oog en de hersenen moeten lymfesystemen hebben, omdat het organen met een hoog metabolisme zijn. Dit betekent dat hun cellen op hoge snelheid werken en daarom veel afval produceren dat zich anders zou ophopen.

In het geval van de hersenen reguleert het systeem door polsslag en hartslag, maar ook door slaap. Tijdens de nacht beginnen bepaalde bewegingen van samentrekking en uitzetting van het hersenweefsel te reinigen en het afval te verwijderen.

De impact van weten hoe het oog zichzelf reinigt

De bovengenoemde onderzoekers hebben hun ontdekking met glaucoom in verband gebracht. Toekomstig onderzoek is echter nodig om vooruit te blijven gaan, maar het is veelbelovend om te weten hoe het oog zichzelf reinigt.

In feite zouden ze een oplossing hebben voordat glaucoom het gezichtsvermogen begint te beschadigen als het mogelijk zou zijn om fouten in het lymfestelsel vroegtijdig te identificeren. Dit is omdat het miljoenen mensen met deze ziekte problemen zou besparen, omdat ze een tijdige diagnose zouden krijgen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Wang, Xiaowei, et al. “An ocular glymphatic clearance system removes β-amyloid from the rodent eye.” Science Translational Medicine 12.536 (2020).
  • Plog, Benjamin A., and Maiken Nedergaard. “The glymphatic system in central nervous system health and disease: past, present, and future.” Annual Review of Pathology: Mechanisms of Disease 13 (2018): 379-394.
  • Iliff, Jeffrey J., et al. “A paravascular pathway facilitates CSF flow through the brain parenchyma and the clearance of interstitial solutes, including amyloid β.” Science translational medicine 4.147 (2012): 147ra111-147ra111.
  • Martínez-Tapia, Ricardo Jesús, et al. “Una nueva vía de drenaje cerebral: el sistema glinfático. Revisión histórica y conceptual.” Revista Mexicana de Neurociencia 19.1 (2018): 104-116.
  • Wostyn, Peter, et al. “Evidence for the existence of a communication between the eye and the brain?.” Acta neurochirurgica 159.8 (2017): 1413-1414.
  • Torres, Marcelino Río. “Glaucoma: pasado y presente.” Revista Cubana de Oftalmología 30.4 (2018).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.