Ontdek de 6 meestvoorkomende reizigersziekten

Veel van de inheemse ziekten in tropische landen verspreiden zich als reizigersziekten. Dit komt door het feit dat er tegenwoordig veel meer mensen op reis gaan.
Ontdek de 6 meestvoorkomende reizigersziekten
María Muñoz Navarro

Geschreven en geverifieerd door de bioloog María Muñoz Navarro.

Laatste update: 16 september, 2022

Vandaag gaan we het over de meestvoorkomende reizigersziekten hebben. Wanneer je naar andere landen reist, vooral tropische landen, dan loop je een groter risico om ziekten op te lopen. Je moet daarom met preventieve maatregelen rekening houden, zoals vaccinaties en voorafgaand medisch advies opvragen, om reizigersziekten te voorkomen.

De meeste van deze ziekten zijn mild, zoals diarree of luchtweginfecties, daarom nemen we ze meestal licht op. Wanneer besmette reizigers echter naar hun land terugkeren, dan kunnen ze vanwege het risico van lokale overdracht een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid vormen.

De meestvoorkomende reizigersziekten

Het komt vaak voor dat mensen buiten hun thuisland ziektes oplopen. Het enige probleem hiermee is niet dat ze er last van hebben als ze naar huis terugkeren, maar dat ze ziekten kunnen overdragen en verspreiden. Medische professionals noemen ze daarom ‘geïmporteerde infectieziekten’.

Internationale reizen zijn tegenwoordig gebruikelijk, daarom zijn infectieziekten aan de orde van de dag. De meest voorkomende zijn gastro-intestinale, respiratoire en dermatologische aandoeningen. Laten we eens kijken naar enkele van de meestvoorkomende reizigersziekten.

Reizigersdiarree

Dit is de meestvoorkomende reizigersziekte. Hoewel het meestal mild is, kan het ongemakkelijk zijn voor degenen die er tijdens hun vakantie last van hebben. De meestvoorkomende ziektekiemen die het veroorzaken zijn:

  • Enterotoxigene Escherichia coli (ETEC). Dit is de belangrijkste bacterie die deze symptomatologie veroorzaakt. Ccoccidia-parasieten komen echter ook steeds vaker voor. Virussen zoals het rotavirus en norovirus, die tot deze pathogenen behoren, kunnen het ook veroorzaken.
  • Campylobacter jejuni en E. coli. De belangrijkste oorzaken van door voedsel overgedragen ziekten. Het consumeren van rauw of onvoldoende verhit vlees en gevogelte verhoogt de risico’s.
  • Salmonella. Dit is de bacterie die buiktyfus, paratyfus en door voedsel overgedragen ziekten veroorzaakt.
  • Shigella is een andere pathogene bacterie die zich verspreidt door besmet voedsel te eten.

Malaria

Huid met muggen

Muggen zijn dragers van verschillende reizigersziekten, waaronder malaria. Hoewel het een ziekte is die door experts jarenlang als uitgeroeid werd beschouwd, treft het nog steeds veel tropische en subtropische landen, waardoor het een risico als reizigersziekte vormt.

Volgens het Global Malaria Action Plan (Engelse link) veroorzaakt het virus tussen de 350 en 500 miljoen infecties en zijn er wel tot 1 miljoen doden per jaar.

Malaria wordt in toenemende mate naar ontwikkelde landen geïmporteerd, omdat veel mensen naar tropische landen reizen. De overdracht van de Plasmodium falciparum-parasiet vond vroeger onder de burgers van het inheemse land plaats. Tegenwoordig is het echter gewoon dat mensen die het land bezoeken, besmet raken.

Meestvoorkomende reizigersziekten: knokkelkoorts

Knokkelkoorts is een ziekte die het denguevirus van de familie Flaviviridae veroorzaakt. In feite wordt het via de vrouwelijke Aedes-muggen overgedragen. Hoewel experts het als een inheemse ziekte beschouwen die typisch voor tropische landen is, breidde het zich als gevolg van globalisering en luchtvervoer wereldwijd uit.

Deze ziekte kan zich met verschillende ernst niveaus manifesteren, van lichte koorts tot dengue hemorragische koorts. Er is een vaccin. Het probleem met het vaccin is echter dat er vier serotypen van het virus zijn. Dit maakt het dus moeilijk om de immunisatie voor te bereiden.

Zika-virus

Net als in de vorige gevallen heeft reizen bijgedragen aan de snelle uitbreiding van Zika, wat een ernstig probleem voor de volksgezondheid veroorzaakte. Het wordt door de beet van de Aedes-mug verspreid, vergelijkbaar met degene die dengue-koorts overbrengt.

Wanneer een gezonde mug een besmette persoon of zoogdier bijt, dan gaat het virus over in het bloed van de mug en vanaf dat moment verspreidt het het virus naar de rest van de wezens die het bijt.

Seksueel contact is ook bestudeerd als een van de meestvoorkomende manieren om het virus op te lopen en over te brengen. Dit komt, omdat het aanwezig is in de zaadvloeistof van de geïnfecteerde persoon. Dit is erg gevaarlijk voor zwangere vrouwen, omdat ze baby’s met microcefalie kunnen krijgen.

Aangezien het een reizigersziekte is, kan een besmet persoon het virus verspreiden door naar verschillende regio’s te reizen. Er zijn zelfs gevallen waarin besmette muggen met de toerist in hun bagage reisden.

Meestvoorkomende reizigersziekten: Chikungunya

Deze ziekte veroorzaakt ernstige gewrichtspijn bij de geïnfecteerde personen, waardoor ze voorover buigen. De andere symptomen lijken bovendien op die van knokkelkoorts en Zika.

Hoewel knokkelkoorts, ook in de familie Flaviviridae, tijdens de zwangerschap van moeder op kind kan worden overgedragen, zoals Zika, kan het niet door seksueel contact worden gecontracteerd. En chikungunya veroorzaakt zeer hoge koorts en gewrichtspijn, waardoor het zich van zikakoorts onderscheidt.

De tijgermug (Aedes albopictus) brengt deze reizigersziekte over. Het wordt zelfs elk jaar in veel verschillende landen gediagnosticeerd, dit is vooral het geval bij immigranten.

Krim-Congo- virus hemorragische koorts (CCHF)

Tot nu toe hebben we voorbeelden gezien van door insecten overgedragen reizigersziekten. De verzamelnaam van deze syndromen is virale hemorragische koorts (VHF’s). Hun symptomen variëren bovendien van asymptomatische infectie tot fatale gevallen.

Krim-Congo hemorragische koorts (CCHF) is een VHF die door tekenbeten wordt overgedragen. Deze infectie veroorzaakt koorts en mildere bloedingen dan ebola, waarvoor geen antivirale behandeling bestaat.

Gezondheidspersoneel loopt een risico, aangezien ze naast nosocomiale overdracht ook geïnfecteerde patiënten kunnen behandelen. Hoewel het gebruikelijk is in Afrika, zoals we in dit artikel hebben opgemerkt, wordt de uitbreiding ervan met de verspreiding van reizigersziekten geassocieerd.

Enkele preventie- en voorlichtingsmaatregelen voor reizigersziekten

Bagage

Zoals je hebt gezien, moet je voordat je op reis gaat met bepaalde medische overwegingen rekening houden. Reizigersziektes zijn tegenwoordig behoorlijk zorgwekkend, omdat mensen elke dag meer en meer reizen.

Door basismaatregelen te nemen kunnen we de besmetting en toekomstige overdracht van deze ziekteverwekkers in ons land en op mensen in onze omgeving voorkomen. Deze aanbevelingen omvatten onder andere:

  • Zoek eerst medisch advies voordat je op reis gaat. Dit is vooral belangrijk voor mensen met een hoog risico, zoals mensen met een chronische ziekte, ouderen, kinderen en zwangere vrouwen.
  • Neem gedrukte veiligheidsinstructies voor het land van bestemming mee.
  • Bekijk de vaccinatieschema’s van alle gezinsleden die gaan reizen.
  • Volg de strategieën voor gedrag en zelfbehandeling. Neem vooral maatregelen om je tegen insecten te beschermen.
  • Let vooral op de veiligheid van voedsel en het water dat je drinkt.

Hoewel we in dit artikel enkele van de meestvoorkomende ziekten hebben genoemd die je tijdens het reizen op kunt lopen, moet je niet vergeten dat dit niet de enige zijn.

Denk bijvoorbeeld aan de vogelgriep, influenza A, SARS, ebola en difterie. Wat de ziekte ook is, de sleutel is om de bovenstaande tips te volgen en de juiste medische hulp te krijgen als er symptomen optreden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Freedman, D.O., Chen, L.H. and Kozarsky, P.E. Medical considerations before international travel. N. Engl. J. Med. (2016) 375 (3): 247-260.
  • Pavli, A. and Maltezou, H.C. Malaria and travellers visiting friends and relatives. Travel Med. Infect. Dis. (2010) 8 (3): 161-168.
  • Ross, A.G.P., Olds, G.R., Cripps, A.W., Farrar, J.J. and McManus, D.P. Enteropathogens and chronic illness in returning travelers. N. Engl. J. Med. (2013) 368(19).
  • Noor, R. and Ahmed, T. Zika virus: epidemiological study and its association with public health risk. J. Infect. Public Health. (2018) 11(5): 611-616.
  • Weaver, S.C. and Lecuit, M. Chikungunya virus and the global spread of a mosquito-borne disease. N. Eng. J. Med. (2015) 372(13).
  • Leblebicioglu, H., Ozaras, R., Fletcher, T.E. and Beeching, N.J. ESCMID study group for infectios in travellers and migrants (ESGITM). Crimean-Congo haemorrhagic fever in travellers: a systematic review. Travel Med. Infect. Dis. (2016) 14(2):73-80.
  • Khetarpal, N. and Khanna, I. Dengue fever: causes, complications, and vaccine strategies. Journal of Immunology Research. (2016) 2016:6803098.
  • Mischilnger, J., Rönnberg, C, Álvarez-Martínez M.J. et al. Imported malaria in countries where malaria is not endemic: a comparision of semi-immune and nonimmune travelers. Clin. Microbiol. Rev. (2020) 33(2)

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.