Moeten we rekening houden met de mening van kinderen?

Kinderen hebben rechten. De mening van kinderen moet gehoord worden, zowel thuis als bij elk proces waarbij ze betrokken zijn, want dat helpt hen groeien. Meer informatie in dit artikel.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Bernardo Peña.

Geschreven door Thady Carabaño

Laatste update: 05 november, 2022

De mening van kinderen over verschillende fundamentele aspecten van hun leven wordt vaak onderschat. Hoewel het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de Rechten van het Kind vastlegt dat kinderen dezelfde rechten hebben als volwassenen, is de waarheid dat we niet altijd naar hen luisteren.

Kinderen hebben het recht hun mening te geven over alle aspecten die hun leven en welzijn betreffen. Dit omvat zowel hun dagelijks gezinsleven als bij belangrijke beslissingen over hun gezondheid, welzijn, onderwijs en ontwikkeling.

De mening van kinderen en hun wettelijke rechten

De mening van kinderen is net zo geldig als die van volwassenen, ook die van hun ouders. In feite stemden bijna alle landen van de wereld hiermee in toen ze in 1989 het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (Spaanse link) ondertekenden. (Alleen de Verenigde Staten zagen af van ondertekening van dit internationale verdrag).

Het is aan de regeringen om ervoor te zorgen dat de mening van kinderen vrij kan worden geuit. Bovendien moet hun mening gehoord worden en moet er rekening mee gehouden worden in alle procedures waarbij ze betrokken zijn, in overeenstemming met hun leeftijd en mate van rijpheid.

Bijvoorbeeld, in processen zoals ouderlijke echtscheiding of het opleggen van een schoolsanctie voor slecht gedrag, moeten kinderen vrij hun mening kunnen geven. Ook moeten we naar hun perspectief luisteren.

Het belang van kinderen die hun mening geven

Luisteren naar en rekening houden met de mening van kinderen hangt niet alleen samen met het respecteren van hun rechten als burgers. Het hangt ook samen met de ontwikkeling van andere waarden die fundamenteel zijn voor hun emotioneel en sociaal welzijn.

Maar als ouders die het meest van onze kinderen houden, zijn we niet altijd bereid naar hen te luisteren. Wat een tegenstrijdigheid! Vanuit onze positie van gezag geven we vaak instructies en leiding, maar we laten ze niet vrij hun mening uiten. We houden bovendien nog minder rekening met hun standpunten.

Als kinderen echter door hun gezin en hun naaste omgeving gehoord en gehoord worden, draagt dat beslissend bij tot hun ontwikkeling en geluk, zoals dit artikel dat in Z ona próxima (Engelse link) verscheen laat zien.

Vrijuit hun mening kunnen geven brengt meerdere voordelen met zich mee. Dat geldt  zowel voor henzelf als voor hun relaties met hun omgeving. Laten we eens kijken naar nog een paar voordelen.

Rekening houden met de mening van kinderen vergroot hun gevoel van eigenwaarde

Als we rekening houden met de mening van kinderen bij de beslissingen die in de gezinsomgeving genomen worden, hoe klein die beslissingen ook zijn, maakt dat ze zich gelukkig en gezien voelen.

Ze leren beslissingen nemen

Kinderen die hun mening kunnen geven, kunnen beslissingen nemen. Ze leren waarderen hoeveel moeite het kost om die beslissingen te nemen. Door hun mening te vragen worden kinderen ook meer betrokken bij en verantwoordelijk voor de uitkomsten van die beslissingen.

Wederzijds respect wordt versterkt

Als ouders naar de mening van kinderen vragen en luisteren, respecteren ze hun kinderen. Dit respect wordt dan ook teruggegeven aan de ouderlijke figuur.

Rekening houden met de mening van kinderen versterkt de band

Een kind dat zich gehoord voelt, leert dat het op zijn ouders kan rekenen. Dat blijkt uit dit werk van beroepskrachten van de CINDE, wat staat voor Stichting Internationaal Centrum voor Opvoeding en Menselijke Ontwikkeling (Spaanse link).

In feite is het bij elke omstandigheid – ook bij negatieve – van cruciaal belang dat kinderen kunnen uiten wat ze voelen en denken. Het is belangrijk dat een kind erop vertrouwt dat er rekening met hem gehouden zal worden.

Ze leren hun emoties te uiten

Alleen het kind kan zeggen hoe het zich in een bepaalde situatie voelt. Door hun emoties te benoemen en te uiten, leren ze ze gemakkelijker te beheersen en te reguleren. Dit stimuleert hun emotionele intelligentie .

Het is een geweldige manier om kinderen te helpen leren communiceren

Telkens als we mogelijkheden voor dialoog openen, helpen we onze kinderen om assertiever te zijn in de manier waarop ze met anderen communiceren. Bovendien stimuleert dit hun spraak- en taalvaardigheid.

Het helpt hen een gezond gevoel voor kritiek te ontwikkelen

Kinderen van deze 21e eeuw zijn zowel in staat tot multitasken als behoorlijk gevoelig. Het is echter ook belangrijk dat ze leren niet blindelings instructies op te volgen, maar in plaats daarvan om uitleg te vragen en te proberen te begrijpen wat er aan de hand is.

Ze moeten een mening hebben over volwassenen, hun vrienden en de situaties om hen heen. Kinderen naar wie geluisterd wordt, versterken hun vermogen om waar te nemen en te evalueren, zodat ze hun mening kunnen geven.

Het is belangrijk dat ouders naar de mening van kinderen luisteren

Je hoeft niet te aarzelen: we moeten altijd rekening houden met de mening van kinderen . Naar hen luisteren betekent niet dat je ze altijd moet geven wat ze willen. Dat geldt nog minder als hun mening een verkeerd of riskant gedrag voor henzelf of anderen impliceert. Het gaat erom hun ideeën in gedachten te houden en ze een eerlijke overweging te geven.

We moeten luisteren en aandacht schenken aan wat kinderen denken en voelen. Dit is ook de beste manier om ze te leren kennen. Zo kunnen we te weten komen hoe ze denken, wat ze leuk of interessant vinden, en wat hen raakt of stoort.

Bovendien hebben kinderen recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid om informatie te zoeken en te ontvangen van elke soort en met alle middelen die het kind verkiest, zolang het de goede naam van anderen of de nationale veiligheidswetten van elk land niet schendt.

In die zin moeten ouders dit recht garanderen en ook verantwoordelijkheid nemen voor het misbruik dat onze kinderen ervan maken. We kunnen ze bijvoorbeeld niet de vrijheid geven om sociale netwerken te gebruiken en dan niet de verantwoordelijkheid nemen als ze het slachtoffer worden van cyberpesten.

Tot slot

Wat het luisteren naar de mening van kinderen betreft: als een kind zijn mening over iets gaat geven, is het van cruciaal belang dat je vermijdt alleen maar te doen alsof je luistert. Ook is het belangrijk dat je wat hij of zij zegt nooit devalueert. Je moet begrip hebben voor hun omstandigheden, hun leeftijd en hun mate van rijpheid.

Het uiten van meningen is niet alleen een fundamenteel mensenrecht voor kinderen. Het draagt ook bij tot hun ontwikkeling en vermogen om uit te groeien tot gezonde, gelukkige menselijke wezens.