Koude urticaria: risicofactoren en preventie

Koude urticaria wordt voornamelijk behandeld met antihistaminica. Deze medicijnen verlichten de symptomen, maar voorkomen ze niet.

Koude urticaria is een vorm van netelroos die optreedt korte tijd na blootstelling aan kou . Hierbij ontstaan rode, jeukende bultjes op de huid.  Koude urticaria komt vaker voor bij jonge volwassenen. Het is een van de 5 meest voorkomende oorzaken van chronische urticaria oftewel netelroos.

Zoals we al zeiden, verschijnt deze huidaandoening na blootstelling aan de kou. Maar ze kan ook ontstaan door contact met een voorwerp, koude lucht of een koude vloeistof.

Koude urticaria wordt ook wel allergie voor kou genoemd , omdat de huiduitslag ervan 10-30 minuten na blootstelling van de getroffen plek optreden . Soms kan het echter meteen optreden, zodra de huid in contact komt met iets kouds.

Symptomen van koude urticaria

Patiënten met koude urticaria kunnen heel verschillende symptomen hebben . Enkele van de mogelijke verschijnselen zijn onder andere:

• Urticaria of netelroos. Zoals de naam al doet vermoeden, zal dit het meest duidelijke symptoom zijn. Roodachtige, tijdelijke bulten veroorzaken een jeukende huid op de plaatsen die aan de kou blootgesteld zijn geweest.
• Naarmate de huid opwarmt, verergert de reactie.
• Zwelling van de handen bij het vasthouden van koude voorwerpen.
• Zwelling van de lippen bij het nuttigen van koude spijzen en dranken.

In andere gevallen zijn de symptomen minder mild. Koorts, algemene malaise, en plaatselijke pijn in hoofd, buik, of gewrichten kunnen optreden. Bovendien lijden sommige patiënten aan zeer ernstige symptomen die het orofarynx aantasten. Dat omvat de mond, de glottis en de luchtpijp.

Langdurige blootstelling aan kou

Bij langdurige blootstelling aan kou, zoals kan gebeuren bij een koud waterbad in een natuurlijke omgeving, kan de patiënt aan anafylaxie lijden en zelfs beginnen te stikken. De oorzaak hiervan is het verschijnen van oropharyngeaal angio-oedeem. Dit belemmert de doorgang van lucht naar de longen.

Op dit moment kennen we de precieze oorzaken van koude urticaria niet . In sommige gevallen lijkt het erop dat mensen zeer gevoelige cellen hebben, wellicht als gevolg van een erfelijke aanleg, een virus, of zelfs een ziekte.

Meestal, wanneer iemand aan deze aandoening lijdt, triggert de kou het vrijkomen van histamine. Het kan ook het vrijkomen van andere stoffen uitlokken. Al deze stoffen zijn verantwoordelijk voor het veroorzaken van de symptomen die we in de vorige alinea hebben beschreven.

Anderzijds zijn er een reeks risicofactoren die het ontstaan van urticaria teweeg kunnen brengen. Daaronder zijn de volgende:

• Leeftijd. Zoals we gezien hebben, hebben jongvolwassenen het meeste kans op deze vorm van netelroos.
• Niet gediagnosticeerde aandoeningen. Er kan sprake zijn van een secundair verworven koude urticaria die het gevolg kan zijn van een niet gediagnosticeerde gezondheidsprobleem, zoals hepatitis.
• Erfelijkheid. In sommige gevallen is koude urticaria erfelijk.

Hoe kun je het voorkomen?

Er zijn een aantal stappen die genomen kunnen worden om een terugkerende episode van koude urticaria te voorkomen . Zo wordt bijvoorbeeld aangeraden om de volgende punten in gedachten te houden:

• Overleg met je arts over welk antihistaminicum het meest effectief is voor jouw specifieke geval. Volg de behandeling die de arts heeft voorgeschreven nauwkeurig op.
• Als je huid blootgesteld gaat worden aan de kou, bescherm jezelf dan met geschikte kleding.
  
• Probeer het water eerst met je hand te testen om te zien of het een huidreactie oproept voordat je gaat zwemmen.
• Als je arts een epinefrine-spuit heeft voorgeschreven, draag die dan altijd bij je om direct te kunnen handelen als er symptomen optreden. Zo kun je ernstige reacties voorkomen.
• Praat voordat je een operatie ondergaat met je arts over je koude urticaria.

Behandeling van koude urticaria

Koude urticaria wordt voornamelijk behandeld  (Spaanse link) met antihistaminica . Deze medicijnen verlichten de symptomen, maar ze voorkomen de reactie niet.  Het gebruik van dit soort medicijnen is niet effectief bij alle soorten koude urticaria.

Gelukkig zijn er tegenwoordig andere, meer gespecialiseerde farmacologische behandelingen beschikbaar. De dermatoloog zal deze voorschrijven als antihistaminica niet (voldoende) effect hebben.

Een andere behandelingsmaatregel is om het lichaam van de patiënt te leren om de tolerantie voor kou te verhogen. Daartoe verhoogt men geleidelijk de blootstelling van het lichaam aan de kou. Dit moet altijd in het ziekenhuis en onder medisch toezicht gebeuren.

Het is echter belangrijk om in gedachten te houden dat de beste behandeling het nemen van preventieve maatregelen is. Probeer dus altijd blootstelling aan de kou te vermijden als je last hebt van koude urticaria.