Hoe beïnvloedt COVID-19 de hersenen?

Nieuw bewijs suggereert dat het coronavirus andere organen dan de longen kan beschadigen. Een aantal neurologen hebben uitgelegd hoe het mogelijk de hersenen beïnvloedt en we zullen je er in dit artikel over vertellen.

Hoe beïnvloedt COVID-19 de hersenen? Momenteel is het achterhalen van deze informatie een van de nieuwe zorgen van artsen en wetenschappers. Er zijn al aanwijzingen die wijzen op betrokkenheid van de nieren en het hart, en dus wordt er over een multisysteemziekte gesproken.

Dit is een groot verschil in vergelijking met andere virale pathologieën zoals de reeds bekende griepvarianten die worden veroorzaakt door het virus influenza. Deze veroorzaken alleen ademhalingsproblemen en koorts.

Onderzoek naar het nieuwe coronavirus wijst echter op de ACE2-celreceptoren als de sleutels toegang geven tot verschillende cellen in het lichaam. Zoals we in dit artikel zullen uitleggen, is de ACE2-receptor op veel verschillende plaatsen in ons lichaam aanwezig.

Dit is hoe COVID-19 de hersenen waarschijnlijk beïnvloedt: door van dit eiwit te profiteren. Het is belangrijk om te benadrukken dat de normale, bekende symptomen hetzelfde blijven:

• koorts
• hoesten
• vermoeidheid
• ademhalingsproblemen

Steeds meer mensen vertonen echter secundaire tekenen die kunnen helpen om de infectie eerder op te sporen en tijd te winnen. We hebben al visuele problemen en geurverlies genoemd. We moeten echter ook nieuw onderzoek met betrekking tot neurologische factoren toevoegen.

De ACE2-receptor legt uit hoe COVID-19 de hersenen beïnvloedt

Coronavirussen hebben een kroonvormige uitwendige vorm en daar komt hun naam vandaan. Die kroon bestaat uit deeltjes die de eiwitten bevatten die ze nodig hebben om toegang tot menselijke cellen te krijgen. De gebruikte receptor is het ACE2-eiwit (Engelse link).

De receptor bestaat in het menselijk lichaam om te interageren in een systeem dat renine-angiotensine wordt genoemd. Dit systeem van hormonen en interne stoffen is actief betrokken bij de regulering van de bloeddruk. Het beïnvloedt daarom zelfs mogelijk de nieren.

COVID-19 zou ook de hersenen kunnen beïnvloeden, omdat we in sommige van onze neuronen ook ACE2-receptoren hebben. Hoewel er geen volledige bevestiging is van neurotropisme of de affiniteit voor neuronen door SARS-CoV-2 zijn er verschillende gegronde vermoedens.

De relevantie van de ACE2-receptor is essentieel voor het begrijpen van de mortaliteit van het coronavirus. Verschillende studies hebben aangetoond dat mensen met hypertensieve stoornissen een hoge incidentie van sterfte (Engelse link) hebben. Dit zou verklaard kunnen worden door de invloed van het renine-angiotensinesysteem.

Symptomen die onthullen hoe COVID-19 de hersenen beïnvloedt

Niets meer kunnen ruiken was een vroeg symptoom van het coronavirus waar medici over de hele wereld op wezen. Ze schrijven dit toe aan het neurologische tropisme van SARS-CoV-2.

De naam die hieraan wordt gegeven is anosmie en neurologen zijn het erover eens dat dit zou kunnen optreden vanwege problemen in de neuronen die tot het reuksysteem behoren.

Er zijn ook gevallen beschreven van mensen die met coronavirussen zijn geïnfecteerd die problemen hebben die met het centrale en perifere zenuwstelsel te maken hebben zoals:

• myositis (spierontsteking)
• het Guillain-Barré-syndroom (Engelse link)
• meningitis hebben gehad

Een belangrijk risico van de effecten die COVID-19 mogelijk op de hersenen kan hebben heeft betrekking op het vaatstelsel in de hersenen. Naast het mogelijke tropisme van SARS-CoV-2 in neuronen, kunnen ook de binnenste lagen van de hersenslagaders beschadigd raken.

We kennen deze microscopische endotheelbeschadiging als micro-angiopathie. In het ergste geval zou dit ook tot een intracerebrale bloeding en tot een beroerte kunnen leiden.

Twee routes van het coronavirus naar hersenschade

Het coronavirus is, voor zover we weten, een systeemziekte en naast de longen kunnen verschillende organen worden aangetast. Er zijn twee mogelijke routes die het COVID-19-virus volgt om de hersenen te beïnvloeden.

• Een van deze routes is directer en is gebaseerd op de hypothese van het neuronale tropisme van het virus.
• De andere route is indirect en is te wijten aan de meerdere organen die in shock kunnen raken wanneer de patiënt op de intensive care-afdeling in ernstige shock is.

De directe route is (nog) niet volledig bewezen, zoals we al hebben gezegd. SARS-CoV-2 zou via de ACE2-receptor (Spaanse link) op dezelfde manier de neuronen binnenkomen als het de longen en nieren binnendringt.

Aan de andere kant is de indirecte route degene die de evolutie van het coronavirus in het lichaam beïnvloedt. Als eerste ontstaan er ademhalingsproblemen en benauwdheid. Vervolgens ontstaan er ook andere problemen zoals:

• longontsteking
• falen van meerdere organen
• verminderde bloedtoevoer naar de hersenen en mogelijk als gevolg daarvan de dood van neuronen die niet voldoende zuurstof krijgen.

Beïnvloedt COVID-19 de hersenen?

Over het algemeen denken we nu dat COVID-19 de hersenen direct of indirect beïnvloedt. Ondertussen zal wetenschappelijk onderzoek ons blijven informeren en ook nieuwe aspecten van deze pandemie onthullen.

Deze kennis is van vitaal belang voor zorgverleners op intensive care-afdelingen die hun therapie op basis van de bevindingen kunnen aanpassen. Dergelijke waardevolle informatie verbetert de overlevingskans van de patiënt en geeft hoop, te midden van de onzekerheid van de wereldwijde uitbraak van het coronavirus.