Het effect van het gif van een spin op hersenschade

Een groep Australische onderzoekers onder leiding van professor Glenn King ontdekte een eiwit dat de schade die een beroerte veroorzaakt aanzienlijk kan verminderen. Ze vonden deze stof in een giftige spin.
Het effect van het gif van een spin op hersenschade

Geschreven door Edith Sánchez

Laatste update: 07 november, 2022

Een groep onderzoekers van de Universiteit van Queensland en de Monash Universiteit kwam bij toeval een eiwit tegen dat hersenschade door een beroerte zou kunnen verminderen. De fascinerende bron van deze stof bleek het gif van een spin te zijn, de tunnelwebspin.

De groep, geleid door professor Glenn King van het Institute for Molecular Bioscience (IMB) van de Universiteit van Queensland, publiceerde de resultaten van hun studies in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Dit is het blad van de United States National Academy of Sciences.

Volgens de groep, zou een enkele dosis van dit eiwit namelijk voldoende zijn om de schade die een beroerte veroorzaakt aanzienlijk te verminderen. De stof werkt zelfs tot acht uur nadat de beroerte heeft plaatsgevonden.

De ontdekking: het gif van een spin

Het effect van het gif van een spin op hersenschade

Deze interessante ontdekking was volkomen toevallig. Wetenschappers waren namelijk bezig het DNA in het gif van spinnen te sequentiëren. Plotseling ontdekten ze het Hi1a-molekuul en zagen dat het een buitengewone gelijkenis vertoonde met een chemische verbinding die wordt gebruikt om hersencellen te beschermen.

Dit intrigeerde hen zozeer, dat ze vervolgens besloten de verbinding te synthetiseren en te testen. Zo verzamelden de onderzoekers spinnen op Fraser Island, aan de zuidkust van Queensland (Australië) en brachten ze naar het laboratorium. Daar voerden ze de procedures uit om hun gif uit te stoten.

Daarna filterden ze het eiwit dat ze eerder hadden gevonden om er in het lab een versie van te maken. Vervolgens injecteerden ze een groep muizen die twee uur eerder een beroerte hadden gehad. De verbinding verminderde de hersenschade met 80%.

Ze herhaalden dezelfde procedure ook met een andere groep muizen, die acht uur eerder een beroerte hadden gehad. De hersenschade was met 65% verminderd in vergelijking met een groep muizen die de stof niet kregen.

De spin die hersenschade vermindert

De technische naam voor de Australische tunnelwebspin is Atrax robustus. Hij staat echter ook bekend als de Sydney-spin of de Sydney-tarantula. Het wordt beschouwd als een van de dodelijkste spinnen op de hele planeet. Mannetjes kunnen wel tussen de 4,5-6,9 cm meten, terwijl vrouwtjes tussen de 5,8-6,9 cm kunnen zijn.

Ze leven aan de oostkust van Australië en hebben grote zakken gif op hun lichaam. Ze zijn blauwzwart of helderbruin en hebben zijdeachtige haren op hun buik. Verder zijn hun poten glanzend en hebben ze rijen tanden in de groef van de slagtand en in de klauwen.

Deze spin weeft lange webben van tussen de 18-58 cm, die eruit zien als een ‘Y’ of ‘T’. Dit is waarom het de tunnelwebspin wordt genoemd. Ze zijn verantwoordelijk voor 13 doden in Australië, die werden gedocumenteerd in de 20e eeuw.

Het eiwit uit het gif van een spin

Het gaat om het hi1a-eiwit

Het eiwit dat de onderzoekers vonden heet Hi1A. Het heeft een unieke eigenschap tegen beroerte: het blokkeert namelijk ionenkanalen (Engelse link) die gevoelig zijn voor zuur in de hersenen. Die structuren zijn in deze gevallen doorslaggevend.

We moeten opmerken dat, wanneer een beroerte optreedt, de getroffen persoon lijdt aan een gebrek aan zuurstof in de hersenen. Dit zorgt ervoor dat hun lichaam glucose op een heel andere manier gaat consumeren dan normaal. Dit helpt het de brandstof te krijgen die het nodig heeft om de hersenen aan het werk te houden.

Vooruitzichten om hersenschade te verminderen

Deskundigen schatten dat elk jaar ongeveer zes miljoen mensen aan een beroerte overlijden. Nog eens vijf miljoen getroffen patiënten lijden om dezelfde reden aan blijvende gevolgen. Zoals je kunt zien, heeft deze nieuwe behandeling een verbazingwekkend potentieel.

Wetenschappers voeren momenteel tests uit om vast te stellen of de stof veilig is voor mensen. Als dat het geval is, kan dit de eerste behandeling worden die na een beroerte wordt toegepast. Het zou dan kunnen worden toegediend in de ambulance of zodra de patiënt in het ziekenhuis arriveert.

De onderzoekers verwachten het het jaar daarop voor het eerst op mensen toe te kunnen passen. Momenteel werven ze nog de nodige fondsen om het proces te voltooien. Als alles goed gaat, zal men het product de komende jaren waarschijnlijk massaal op de markt brengen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Rodríguez Lucci, F., Pujol Lereis, V., Ameriso, S., Povedano, G., Díaz, M. F., Hlavnicka, A., … & Ameriso, S. F. (2013). MORTALIDAD INTRAHOSPITALARIA POR ACCIDENTE CEREBROVASCULAR. MEDICINA (Buenos Aires), 73(4).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.