Grenzen stellen voor gezonde relaties

Grenzen stellen is van elke gezonde relatie een fundamenteel onderdeel. Het is bovendien een daad van respect voor jezelf, de ander en de relatie die jullie beiden delen.

Het stellen van grenzen, onze eigen grenzen, kan in relaties moeilijk zijn. In veel gevallen zijn we ons niet eens helemaal bewust van waar onze limieten liggen of waar we deze moeten vaststellen. Grenzen zijn echter fundamenteel als het om het hebben van gezonde relaties gaat, ongeacht wat voor soort relatie het is.

Grenzen stellen

Veel mensen verwarren het stellen van grenzen met veeleisend of behoeftig zijn. Ondertussen gebruiken anderen hun eigen problemen om anderen te ‘dwingen’ zich eraan aan te passen. Geen van beide heeft in ieder geval met het stellen van gezonde grenzen voor relaties te maken.

Wat betekent het dus om grenzen te stellen? Grenzen stellen houdt in dat je anderen laat weten dat je behoeften, verlangens en persoonlijke voorkeuren hebt die van die van de ander verschillen. Toch kun je van een volledige en gezonde relatie genieten als je elkaars unieke smaken en verschillen respecteert.

In dit opzicht gaat het niet om het het opleggen van je wil. Integendeel, het gaat erom onze realiteit aan anderen bekend te maken en ook van hun realiteit bewust te worden. Het doel hier is wederzijds respect. In die zin is het stellen van grenzen echt voor iedereen gunstig:

• Door persoonlijke grenzen te stellen, voorkomen we dat we in emotionele manipulatie en chantage vervallen.
• Aangezien we onze ware behoeften en identiteit onthullen, zijn onze relaties en wederzijdse kennis waarachtiger, oprechter en reëler.
• Onze relaties groeien daardoor in kwaliteit, duur en tevredenheid.
• In die zin helpt het stellen van grenzen ons om stress en frustraties in onze relaties te voorkomen of het nu om onze familie, partner, vrienden, werk, enz. gaat.
• We zullen bovendien ons gevoel van eigenwaarde bevorderen.

Het is niet gemakkelijk om ‘nee’ te zeggen

Assertief zijn en onze emoties adequaat uitdrukken, zijn twee van de basispijlers als het om het stellen van grenzen gaat. Grenzen stellen is niet eenvoudig. In feite beïnvloeden veel factoren of we meer of minder assertief zijn.

Veel mensen zijn bijvoorbeeld niet in staat om in een bepaald type relatie ‘nee’ te zeggen, omdat ze bang zijn om door de andere partij afgewezen te worden.

Op dezelfde manier ervaren andere mensen echte stress als ze met een conflict worden geconfronteerd. Als gevolg hiervan weigeren ze koste wat het kost hun gevoelens en behoeften te uiten.

In veel gevallen is het stellen van grenzen of niet weten hoe we dit moeten doen iets wat we op jonge leeftijd leren. Het is een gedrag dat uit het leren om anderen te behagen is ontstaan.

Als gevolg hiervan vinden we het zelfs op volwassen leeftijd moeilijk om ‘nee’ te zeggen en persoonlijke grenzen te stellen. Een aantal mensen voelen zich zelfs schuldig als ze anderen niet behagen. Ze negeren daarom hun eigen behoeften en gevoelens.

Hoe je grenzen stelt

1. Vind het juiste moment

Grenzen stellen is een moment van wederzijds respect. We moeten daarom vermijden om er een situatie van woede en ruzie van te maken. Er zijn zowel goede als slechte momenten om grenzen te stellen. Het is bijvoorbeeld geen goed idee om midden in een ruzie je behoeften en grenzen uit te spreken.

Je zou eerder moeten zoeken naar een moment waarin beide partijen ontspannen zijn. Om het succesvol te zijn, moeten jullie allebei in staat zijn om jezelf zonder uitbarstingen uit te drukken. Jullie moeten allebei jullie woorden afwegen en streven naar samenwerking en begrip, waarbij je geen dingen zegt die de ander pijn doen.

We moeten niet vergeten dat het stellen van grenzen voor jullie beiden voordelig kan zijn. Het is daarom het beste om een moment te vinden waarop je niet moe bent en dat je humeur stabiel is. Met andere woorden, het zou een moment moeten zijn waarin jullie geen van beiden boos of van streek zijn.

2. Stel grenzen met liefde en respect in alle opzichten

We moeten af van het idee dat grenzen stellen betekent dat we egoïstisch zijn. Het is eerder een actie die uit een behoefte en verlangen is ontstaan om onze relaties zo gezond mogelijk te houden.

Dit betekent dat wanneer we persoonlijke grenzen stellen, we in gedachten moeten houden dat wat we doen helpt om een gezonde en evenwichtige relatie te behouden. Het is een daad van liefde en respect voor onszelf, anderen en onze relaties. We moeten daarom alle schuldgevoelens die we hebben over assertief zijn, van ons afschudden.

Zou je tenslotte niet willen weten wat het beste voor je dierbaren is? Hetzelfde geldt voor het delen van wat het beste voor jou is. Het is zowel voor jou als je geliefde de ultieme daad van vriendelijkheid, ook al is het niet altijd gemakkelijk.

3. Oefen onthechting

Vaak zijn we vanwege een emotionele band niet in staat om ‘nee’ te zeggen of grenzen te stellen. Kortom, we zijn bang om de ander pijn te doen, we houden hem hoog in het vaandel, we zijn bang dat ze ons verkeerd zullen begrijpen, enz.

In dit geval is het het beste om ‘onthechting’ te oefenen. Dit betekent dat we afstand moeten nemen tussen onze gevoelens voor die persoon en onze werkelijke behoeften. Alleen dan kunnen gezonde en noodzakelijke grenzen worden gesteld.

4. Eerlijkheid en consistentie

We moeten, als het om het stellen van grenzen gaat, eerlijk en oprecht zijn. Dit zou duidelijk moeten zijn. We moeten echter ook consequent met grenzen zijn.

Als we bijvoorbeeld willen dat anderen onze grenzen respecteren, dan moeten we ook de grenzen van anderen respecteren. En logischerwijs, als we anderen aanvallen, zullen ze ons aanvallen. Als we anderen niet respecteren, dan zullen ze ons ook niet respecteren.

Hoe het ook zij, we moeten altijd in gedachten houden dat al deze adviezen hand in hand met respect en het verlangen naar een gezonde en langdurige relatie moeten gaan. We moeten dit niet op onze bitterheid en woede baseren.

Tenslotte zou het stellen van grenzen een magisch moment moeten zijn waarop je de basis legt voor de relatie die je wilt nastreven. We moeten daarom ook altijd de grenzen respecteren die anderen stellen. Op die manier zullen alle betrokkenen van een betere geestelijke gezondheid genieten en zal de relatie in eerlijkheid groeien.