Essentiële tremor: symptomen, oorzaken en behandelingen

Trillingen in de bovenste en onderste ledematen kan een symptoom zijn van verschillende ziekten. Een daarvan is een essentiële tremor. In dit artikel vertellen we je er alles over!
Essentiële tremor: symptomen, oorzaken en behandelingen

Laatste update: 04 april, 2020

Essentiële tremor komt vaak voor bij de algemene bevolking. Het is zelfs de meestvoorkomende bewegingsstoornis, die nog veel vaker voorkomt dan de ziekte van Parkinson. Statistisch gezien komt het 20 keer vaker voor dan de ziekte van Parkinson bij volwassenen.

Over het algemeen komt de ziekte het meest voor bij mensen boven de vijfenzestig. Deskundigen zijn echter van mening dat de meestvoorkomende leeftijd waarop de eerste symptomen optreden tussen de veertig en zestig jaar ligt. Er zijn echter ook gevallen van baby’s die door deze aandoening worden getroffen.

Essentiële tremor wordt gekenmerkt door onwillekeurige bewegingen die zich manifesteren als hardnekkige trillingen. De trillingen komen vooral voor in de bovenste ledematen: handen en armen.

De episoden komen meestal symmetrisch en met pauzes voor. Het is een chronische situatie die zich in de loop van de tijd voortzet. Het manifesteert zich echter niet de hele dag door en soms zelfs niet elke dag.

Essentiële tremor is niet levensbedreigend en wordt niet geassocieerd met cognitieve stoornissen of degeneratie van het zenuwstelsel. Hoewel het als goedaardig wordt beschouwd, is het erg vervelend.

Deze aandoening heeft immers ook invloed op het uitvoeren van de dagelijkse taken van de patiënt. Dit omvat bijvoorbeeld schrijven, het drinken van een kopje thee of het strikken van veters.

Oorzaken van essentiële tremor

Er zijn niet genoeg wetenschappelijke studies over de aandoening om de oorzaak van de ziekte te kunnen vaststellen. Dit komt omdat het een goedaardige aandoening is die langzaam vordert.

Het is echter bekend dat essentiële tremor een verandering is in de verbindingen van het zenuwstelsel in de bewegingskernen. De thalamus, de nigrostriatale baan, en de kleine hersenen zijn de delen van het zenuwstelsel die verantwoordelijk zijn voor het reguleren van de lichaamsbewegingen.

De wetenschappelijke hypothese is dat een aantal van deze regio’s een abnormale verandering ondergaan door essentiële tremor, waardoor uiteindelijk onvrijwillige bewegingen ontstaan.

Het zenuwstelsel van een mens

Er zijn gevallen waarbij ouders en kinderen last hebben van essentiële tremor, wat in de eerste plaats op een genetische component van de aandoening duidt. Deze aandoening staat dan ook wel eens bekend als “gezinstrilling.”

Symptomen van essentiële tremor

Ten eerste is het belangrijk om deze aandoening te onderscheiden van Parkinson. Het belangrijkste kenmerk van deze aandoening is dat de onwillekeurige bewegingen gebeuren wanneer de persoon een bepaalde beweging uitvoert of een bepaalde houding probeert aan te nemen. Bij Parkinson treden de onwillekeurige bewegingen ook in rust op.

Naast dit belangrijke symptoom, het trillen van de bovenste ledematen, zijn er nog de andere symptomen van de aandoening:

  • Veranderingen van het stemgeluid. Essentiële tremor kan het strottenhoofd aantasten, waardoor de werking van de stembanden verandert.
  • Hoofdbewegingen. Dit is alsof de persoon met zijn hoofd “ja” of “nee” zegt. Het is echter onvrijwillig.
  • Moeilijkheid om dagelijkse activiteiten uit te voeren. Soms zijn de trillingen niet duidelijk, maar de persoon merkt toch dat hij moeite heeft met het grijpen van dingen, het gebruiken van een gereedschap, of met schrijven.

Als de symptomen onbehandeld blijven, verergeren ze naarmate de persoon ouder wordt. Het is ook aangetoond dat de symptomen verergeren en zich herhalen wanneer een persoon veel cafeïne verbruikt. Dit gebeurt ook in stressvolle situaties of na een slechte nachtrust.

Een vrouw houdt een kop koffie in haar hand en doet haar duim omlaag

Behandelingsmethoden

Allereerst moeten we aangeven dat er geen genezing is voor essentiële tremor. Artsen adviseren over het algemeen om te stoppen met het consumeren van cafeïne. Ook bevelen medische deskundigen verschillende maatregelen aan die stress verlichten, zoals psychotherapie of slaappillen.

Bovendien hebben sommige patiënten baat bij fysiotherapie en kinesiotherapie, die gericht zijn op het verbeteren van de spiercontrole, de coördinatie en het evenwicht.

Ook kunnen artsen medicijnen voorschrijven. Dit zijn de medicijnen die meest worden gebruikt waarvoor het meest wetenschappelijke bewijs is:

  • Propranolol. Dit is een bètablokker. Dit misschien wel het meest effectief in het verminderen van de symptomen. Patiënten met hartaandoeningen moeten echter voorzichtig zijn met het gebruik van dit medicijn. Het mag alleen onder professioneel toezicht worden gebruikt.
  • Primidon. Dit is een anti-epilepticum.
  • Antidepressiva. Soms raden artsen deze aan om de stress die de aandoening kan veroorzaken onder controle te houden.
  • Anxiolytica. Deze kunnen helpen bij het beheersen van de stress en bij de regularisatie van de slaap.
  • Botulinetoxine. Soms raden artsen dit aan in injecteerbare doseringen in bepaalde delen van het lichaam. Meestal zijn dit het hoofd en de handen.

Adviezen

Ten slotte, als de bovenstaande behandelingen niet werken, kunnen medische professionals wijzen op complexere behandelingen. Zij bewaren deze echter voor patiënten met een zeer lage medicijnrespons en een ongeldig klinisch beeld.

Over het geheel genomen zijn er nog enkele andere therapeutische laatste redmiddelen:

  • Stereotactische radiochirurgie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een krachtige straling die gericht is op een bepaald gebied van het zenuwstelsel.
  • HIFU. Dit is hetzelfde als de bovenstaande techniek. Deze maakt echter gebruik van niet-ioniserende ultrasone golven.
  • Stimulatorimplantaat. Hiervoor plaatsen medische professionals een apparaat dat elektrische impulsen naar de thalamus stuurt.
  • Thalamotomie. Deze bestaat uit het chirurgisch openen van delen van de thalamus.

Tegenwoordig nemen medische deskundigen niet meer hun toevlucht tot traditionele technieken. In plaats daarvan kiezen ze meestal voor radiochirurgie of HIFU, wat invasieve operaties voorkomt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Louis ED. Essential tremor. Lancet Neurol 2005; 4: 100-10.
  • Labiano-Fontcuberta, A y Benito-León J. (2012) Temblor esencial: una actualización. Medicina Clinica, 140 (3). 128-133.
  • Dietrich Haubenberger, Mark Hallett N Engl J Med 2018;378:1802-10

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.