Encefalitis: symptomen, oorzaken en behandeling

Encefalitis veroorzaakt meestal koorts, hoofdpijn en vermoeidheid. Het kan ook coma en zelfs de dood veroorzaken. Het is een ernstige aandoening die kinderen onder de één jaar helaas vaker treft dan andere leeftijdsgroepen.

Encefalitis is een ziekte die bestaat uit een ontsteking van de hersenen. Het wordt normaal gesproken veroorzaakt door een virale infectie, hoewel het vele andere oorzaken kan hebben. Het is meestal een complicatie veroorzaakt door infectieziekten.

Gelukkig komt encefalitis niet vaak voor. De afgelopen jaren is het aantal gevallen aanzienlijk gedaald dankzij uitgebreide vaccinaties en officiële vaccinatieschema’s. Maar ondanks dit alles is het deel van de bevolking dat het meest door deze ziekte wordt getroffen kinderen.

Deskundigen schatten dat er tussen de 5 en 10 gevallen per 100.000 kinderen zijn. Helaas gebeurt het merendeel van deze gevallen tijdens het eerste levensjaar. Het is een gecompliceerde situatie die het leven van de persoon die eraan lijdt in gevaar brengt.

Zowel de oorzaken als de symptomen kunnen verwarrend zijn en het is essentieel om het vroegtijdig op te sporen om ernstige gevolgen te voorkomen. Om deze reden leggen we uit wat encefalitis is en wat de oorzaken en symptomen zijn en wat de behandeling is.

Wat veroorzaakt encefalitis?

Zoals we al vermeldden, is encefalitis de ontsteking van hersenweefsel. Het is een aandoening die verschillende oorzaken kan hebben, hoewel in de overgrote meerderheid van de gevallen een virus het veroorzaakt. Toch kan een bacteriële infectie het ook veroorzaken.

Wanneer de infectie rechtstreeks in de hersenen plaatsvindt, noemt men dit primaire encefalitis. Het kan echter ook zijn dat de infectie in een ander deel van het lichaam begint en vervolgens door migratie de hersenen aantast. Dit noemt men secundaire encefalitis.

De virussen die het meestal bij kinderen veroorzaken zijn de mazelen, de bof en rubella. Gelukkig zijn er vaccins voor die ziekten. Andere oorzaken zijn:

• Herpesvirus: herpes simplex, Epstein-Barrvirus of varicella (waterpokken) kunnen het veroorzaken.
• Rabiësvirus: dit wordt meestal overgedragen via een dierenbeet.
• Enterovirussen: denk bijvoorbeeld aan poliomyelitis.
• Bacteriële meningitis: als het niet goed wordt behandeld.
• Parasieten.

Het is belangrijk om te benadrukken dat encefalitis zelf geen besmettelijke ziekte is. Het wordt echter vaak veroorzaakt door een besmettelijke ziekte. Zoals we eerder vermeldden, kan het ook het gevolg zijn van andere aandoeningen, zoals kanker.

Wat zijn de symptomen?

Aangezien de meeste gevallen worden veroorzaakt door een virus, kunnen de eerste symptomen variëren en vaag zijn. Een typisch geval vertoont bijvoorbeeld:

• Vermoeidheid
• Spierpijn
• Hoofdpijn
• Koorts (in de meeste gevallen)

Naarmate de aandoening vordert, worden de symptomen normaal gesproken intenser. Je kunt epileptische aanvallen, bewustzijnsverlies en zelfs spraakproblemen ervaren. Daarnaast verliezen veel patiënten het gevoel in delen van hun lichaam.

In het geval van baby’s kan het erg moeilijk zijn om de symptomen op te merken. Kinderen vertonen normaal gesproken:

• Prikkelbaarheid
• Braken
• Niet goed eten

In de meest ernstige gevallen kan het tot coma leiden. Als je het niet behandelt, veroorzaakt encefalitis de dood.

Hoe behandel je encefalitis?

Om deze ziekte te diagnosticeren, moeten artsen verschillende tests en onderzoeken uitvoeren. Eerst moeten ze bloed- en urineanalyses doen. Dit stelt hen vervolgens in staat hun diagnose te stellen en de mogelijke oorzaken te begrijpen.

Normaal gesproken doen ze een MRI- of CAT-scan om de hersenen te observeren. In sommige gevallen moeten ze een lumbale punctie (ruggenprik) doen. Met deze procedure extraheren ze het hersenvocht, dat bij analyse in een laboratorium de oorzaak kan bevestigen.

Om het te behandelen, is het eerste dat je moet doen de persoon in kwestie stabiel houden en te laten rusten. De behandeling omvat pijnstillende medicijnen zoals paracetamol en niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen (NSAID’s).

Wat moet je doen als je symptomen van encefalitis hebt?

Hoewel het moeilijk is het bij kinderen te diagnosticeren, kunnen sommige tekenen je vermoedens de weg wijzen. Bij volwassenen zul je een intense hoofdpijn en koorts opmerken, naast enkele veranderingen in de cognitieve functies.

Er zijn enkele virussen die encefalitis veroorzaken en waarvoor een specifieke behandeling bestaat. Dat is echter niet altijd het geval. Het is erg belangrijk dat je, wanneer je met een symptoom wordt geconfronteerd, naar je arts gaat. Encefalitis kan je leven namelijk in gevaar brengen.