Een overzicht van de immuunrespons

De immuunrespons is een proces van het menselijke immuunsysteem waarmee het lichaam externe factoren identificeert en op afstand houdt. Het is een complex mechanisme, maar we zullen het in het artikel van vandaag uitleggen.
Een overzicht van de immuunrespons

Laatste update: 08 september, 2020

De immuunrespons is een essentieel mechanisme van het menselijk lichaam en we gebruiken het om ons tegen externe factoren te beschermen die schadelijk voor onze gezondheid kunnen zijn. Het bestaat ook uit verschillende processen en cellen. Vandaag vertellen we je alles dat je erover moet weten.

Overzicht van de immuunrespons

De immuunrespons is de reeks verschijnselen die het lichaam uitvoert om externe agentia die het als schadelijk beschouwt, te herkennen en te elimineren. Deze verschijnselen zijn op de herkenning van deze vreemde stoffen gebaseerd, ook wel antigenen genoemd.

Antigenen worden meestal op het oppervlak van virussen, bacteriën en schimmels aangetroffen. Op dezelfde manier zitten ze in andere inerte stoffen zoals chemicaliën. Andere verschillende materialen of gifstoffen kunnen ook antigenen zijn. Mensen hebben twee verschillende soorten immuniteit. Vandaag gaan we je vertellen waar elk van hen over gaat.

Misschien ook interessant om te lezen:
De functie van de thymus: moderator van het immuunsysteem

Aangeboren immuniteit

Bacteriën in het lichaam

Aangeboren immuniteit is niet specifiek. Het is al aanwezig voordat het met een bepaald antigeen in contact komt en zoals de naam suggereert, worden alle mensen ermee geboren. We kunnen dit type immuunrespons in twee verschillende mechanismen onderverdelen:

  • Barrières kunnen fysiek zijn, zoals de huid die de doorgang van de stof in het lichaam verhindert of een chemische stof. Er zijn veel chemische barrières in het menselijk lichaam aanwezig. Loopneus, tranen, speeksel of vaginale afscheiding bijvoorbeeld. Deze stoffen hebben eigenschappen die het voor een virus of bacterie moeilijk maken om te overleven. We kunnen de pH van vaginale afscheiding (Spaanse link) als voorbeeld noemen, de meeste ziekteverwekkers kunnen daar niet overleven.
  • Cellulaire mechanismen bestaande uit het complementsysteem, het ontstekingsmechanisme en fagocyten. De basis van alle drie de mechanismen zijn stoffen die in het bloed aanwezig zijn en continu in de bloedvaten circuleren. Deze systemen worden actief in het elimineren van vreemde stoffen die in het lichaam terechtkomen.

Specifieke soorten immuniteit

Witte bloedcel voert immuunrespons uit

Dit is het tweede type immuunrespons. In tegenstelling tot de aangeboren reactie, worden we niet met een ontwikkelde specifieke immuniteit geboren. Het krijgt vorm wanneer het lichaam met verschillende antigenen in contact komt. Het wordt sneller en effectiever in het elimineren van ziekteverwekkers.

Het weefsel dat voor dit type immuniteit is verantwoordelijk is het lymfeweefsel, bestaande uit organen zoals de milt of thymus, en lymfevaten. Dit weefsel herbergt de productie van lymfocyten, die de cellen zijn die verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van dit type immuunrespons.

Zo herkennen specifieke delen van de antigenen, epitopen genaamd (Spaanse link), de nieuw binnendringende antigenen. Aangeboren immuniteit wordt sneller geactiveerd wanneer een van hen het lichaam binnenkomt, maar het is minder effectief. Op dezelfde manier is de adaptieve versie langzamer, maar veel effectiever.

Een lymfocyt zal het epitoop van een antigeen herkennen. Je weet het misschien niet, maar lymfocyten zijn verantwoordelijk voor het produceren van stoffen die antilichamen worden genoemd en die verantwoordelijk zijn voor het elimineren van de ziekteverwekker.

Deze lymfocyt zal bovendien meer lymfocyten activeren die naar de plek zullen komen om het antigeen te verwijderen. Dit is de primaire specifieke immuunrespons.

Afgezien van de primaire immuunrespons, is er ook een productie van geheugenlymfocyten. Deze geheugenlymfocyten zullen specifieke immuniteit veroorzaken wanneer ze met hetzelfde type antigeen in contact komen. Ze worden zelfs sneller geactiveerd om de schadelijke stof te elimineren. Dit staat bekend als een secundaire immuunrespons.

Passieve en actieve immuniteit

Actieve immuniteit heeft alles te maken met het complex dat we hierboven noemden. Het menselijk lichaam doet het van nature als het met een antigeen in contact komt. De aangeboren immuunrespons wordt eerst geactiveerd, vervolgens de primaire specifieke en ten slotte en in geval van opeenvolgende contacten, de secundaire immuunrespons.

Daarnaast circuleren specifieke antilichamen al in het lichaam zonder met antigenen in passieve immuniteit in contact te zijn geweest. Dit kan maar in twee gevallen gebeuren:

  • Bij pasgeboren baby’s, via antistoffen die een moeder tijdens haar zwangerschap aan haar baby doorgeeft.
  • Bij gevaccineerde mensen, omdat vaccins uit antilichamen of fragmenten van de ziekteverwekker kunnen bestaan die de productie van geheugenlymfocyten op gang brengen zonder de ziekte daadwerkelijk te veroorzaken.

De immuunrespons is een afweersysteem

Immuniteit is een natuurlijk afweersysteem van het lichaam en er zijn veel manieren om ervoor te zorgen en het in stand te houden. We moeten up-to-date zijn met vaccinaties en er ook alles aan doen om ons immuunsysteem in goede conditie te houden.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Brocklehurst P, Brearley S, Haque K, Leslie A, Salt A, Stenson B, et al. The INIS Study. International Neonatal Immunotherapy Study: Non-specific intravenous immunoglobulin therapy for suspected or proven neonatal sepsis: An international, placebo controlled, multicentre randomised trial. BMC Pregnancy Childbirth. 2008 Dec 8;8.
  • Tortora GJ, Derrickson B. Introducción al cuerpo humano. Editorial médica panamericana; 2008.
  • Introducción a la inmunología humana – Leonardo Fainboim, Jorge Geffner – Google Libros [Internet]. [cited 2020 Apr 6]. Available from: https://books.google.es/books?hl=es&lr=&id=V2Bds_6ubMwC&oi=fnd&pg=PA230&dq=sistema+inmune+humano&ots=AQQQS_V5It&sig=4DIw3uOHpDr1OYcfZ_Wo7YJM2jY&redir_esc=y#v=onepage&q=sistema inmune humano&f=false

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.