De soorten coeliakie en hun kenmerken
Het is belangrijk om te weten dat coeliakie zich niet altijd op dezelfde manier presenteert. Om deze reden hebben experts de verschillende soorten coeliakie bestudeerd en geclassificeerd.
Dit is een auto-immuunpathologie die met de consumptie van gluten te maken heeft. Gluten zijn eiwitten die in veel voedingsmiddelen voorkomt, zoals tarwe of gerst. In de Verenigde Staten schatten experts dat deze aandoening ongeveer 1% van de bevolking treft en alleen al in dat land ongeveer 3 miljoen mensen.
Het probleem is dat het in een groot aantal gevallen asymptomatisch kan zijn, waardoor het moeilijker wordt om tot de diagnose te komen en daarom langer duurt. In dit artikel leggen we daarom alles uit wat je over deze aandoening moet weten en wat de belangrijkste soorten coeliakie zijn.
Wat is coeliakie?
Zoals we hierboven vermeldden, is coeliakie een auto-immuunziekte waarbij er een reactie op gluten is. Dit betekent dat wanneer mensen met coeliakie dit eiwit binnenkrijgen, het een reactie van het immuunsysteem in de dunne darm veroorzaakt. Op deze manier veroorzaakt gluten schade aan het darmslijmvlies.
Gluten zijn eiwitten die in verschillende granen voorkomen. Ze zitten bijvoorbeeld in tarwe, rogge, gerst en soms in haver. Dit zijn voedingsmiddelen die in het westerse dieet over het algemeen heel gebruikelijk zijn als ingrediënt in brood, pasta, koekjes en nog veel meer.
De schade aan het darmslijmvlies, beïnvloedt met het verstrijken van de tijd de opname van voedingsstoffen tijdens de spijsvertering. Dit verklaart waarom in veel gevallen gewichtsverlies, bloedarmoede of groeistoornissen bij kinderen optreden.
Hoewel experts nog niet precies kunnen bepalen wat de verschillende soorten coeliakie veroorzaakt, weten we dat genetica een bepalende factor is. Op dezelfde manier wordt het vaak met andere soorten auto-immuunziekten geassocieerd.
Volgens een studie geplubiceerd in de Cuban Journal of Food and Nutrition (Spaanse link) is er mogelijk een verband tussen coeliakie en diabetes mellitus type 1.
Misschien ook interessant om te lezen:
Glutenvrije voedingsmiddelen: zijn ze goed voor iedereen?
De soorten coeliakie
Binnen coeliakie zijn er verschillende klinische vormen, afhankelijk van de symptomen en het bewijs van bepaalde aanvullende tests die het mogelijk maken om het spijsverteringsstelsel te onderzoeken.
Dit geeft aanleiding tot de soorten coeliakie en volgens de Spaanse Federatie van Coeliakieverenigingen is bijna 75% van de patiënten niet gediagnosticeerd (Spaanse link). Deze gegevens komen voort uit het feit dat experts tot voor kort niet wisten dat er gevallen zonder symptomen konden zijn.
De soorten coeliakie zijn als volgt:
- asymptomatisch
- symptomatisch
- potentieel
- latent
- refractair
Hieronder leggen we dan hun belangrijkste kenmerken uit.
Subklinisch of asymptomatisch
Asymptomatische of subklinische coeliakie (Engelse link), zoals de naam suggereert, is er een waarbij geen symptomen aanwezig zijn. Door aanvullende tests (zoals een endoscopie om de darm te observeren) wordt de aanwezigheid van de ziekte echter duidelijk.
Misschien ook interessant om te lezen:
Coeliakie bij kinderen en tieners
Klassiek of symptomatisch
Bij dit type coeliakie vertoont de patiënt zowel symptomen als positieve testresultaten. De tekenen zijn echter erg gevarieerd. Bij een aantal mensen treden de volgende zaken op:
- diarree
- gewichtsverlies
- vermoeidheid
- braken
- buikpijn
In andere gevallen kunnen we in plaats van diarree continue constipatie vinden. Andere typische tekenen zijn groeivertraging bij kinderen, meteorisme en opgezette buik. Op een indirecte manier vinden we bloedarmoede en zelfs constante prikkelbaarheid.
Potentiële coeliakie
Dit type coeliakie verwijst naar gevallen waarin mensen geen symptomen vertonen. Ze hebben echter een grote kans om de aandoening te ontwikkelen. Dat weten ze dankzij genetische tests, zoals de bepaling van het HLA-DQ2 / DQ8-gen (Spaanse link).
Bij deze patiënten vinden ze echter geen bewijs van coeliakie wanneer artsen een biopsie van het dunne darmweefsel uitvoeren. Volgens een artikel in het Chilean Medical Journal (Spaanse link) is het belangrijk om deze mensen op de voet te volgen, al hoeven ze (voorlopig) geen strikt glutenvrij dieet te volgen.
Latente coeliakie
Wat er gebeurt bij latente coeliakie is dat de diagnose van de ziekte al heeft plaatsgevonden, maar later verdwijnen de symptomen en darmaandoeningen. Iemand die als kind is gediagnosticeerd, na een volledig glutenvrij dieet te hebben gevolgd en na het opnieuw introduceren van dit eiwit bijvoorbeeld niet meer aan de ziekte lijdt.
Refractaire coeliakie
Refractaire coeliakie (Spaanse link) verwijst naar gevallen waarin, ondanks het volgen van een glutenvrij dieet, symptomen of tekenen van de ziekte blijven optreden. Om dit te bevestigen, moet de patiënt meer dan zes maanden geen contact met het eiwit hebben.
Er is niet slechts één type coeliakie
Het belangrijkste dat je over dit onderwerp moet weten, is dat er verschillende soorten coeliakie zijn. Het is vooral belangrijk om te onthouden dat er darmlaesies kunnen zijn bij mensen die geen symptomen vertonen. In veel gevallen is het dus geen gemakkelijke taak om tot een diagnose te komen.
Het is essentieel om de aanwezigheid van deze ziekte op tijd te bevestigen. Dit is, omdat schade aan het darmslijmvlies onomkeerbaar kan worden en ernstige gevolgen kan hebben. Dit leidt bijvoorbeeld tot ondervoeding of groeivertragingen bij kinderen.
Als je bij het innemen van gluten gastro-intestinale symptomen vermoedt, dan is het altijd essentieel om een arts te raadplegen. Aanvullende tests zijn toegankelijk en kunnen relatief eenvoudig worden uitgevoerd.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- De La, G., Roselló, C. U., De La, C., Pérez Labrada, C., Delgado Mosquera, A. E., Ferreiro, R. Á., & Rosa Téllez Velázquez, D. (n.d.). CELIAQUÍA, ENFERMEDAD SISTÉMICA AUTOINMUNE.
- Asociaciones entre la celiaquia y la Diabetes mellitus. La experiencia cubana | Santana Porbén | Revista Cubana de Alimentación y Nutrición. (n.d.). Retrieved September 29, 2020, from http://www.revalnutricion.sld.cu/index.php/rcan/article/view/768/pdf_129
- ¿Qué es la enfermedad celiaca? | FACE. (n.d.). Retrieved September 29, 2020, from https://celiacos.org/enfermedad-celiaca/que-es-la-enfermedad-celiaca/
- Cerda-Contreras, E., et al. “¿ Es posible una mejor identificación de la enfermedad celiaca en sujetos mexicanos por medio de HLA-DQ8 que de HLA-DQ2?.” Revista de Gastroenterología de México 83.4 (2018): 410-413.
- Bejares, M., Oyarzún, A., Lucero, Y., Espinoza, N., Bascuñán, K., & Araya, M. (2015). Búsqueda activa de enfermedad celíaca en familiares de primer grado de casos celíacos. Revista Medica de Chile, 143(12), 1521–1526. https://doi.org/10.4067/S0034-98872015001200003
- Muñoz Tello, Paola. “Prevalencia mundial de la enfermedad celíaca.” (2018).
- Gil-Gulías, Lorraine, et al. “Enfermedad celiaca refractaria: cuando la dieta sin gluten no sana.” Revista Clínica de Medicina de Familia 9.2 (2016): 110-113.
- Moscoso, Felipe, and Rodrigo Quera. “Enfermedad celíaca. revisión.” Revista médica de Chile 144.2 (2016): 211-221.
- Parera Pinilla, Clara Luna, Bárbara M. Ochoa Fernández, and Concepción Bonet de Luna. “Enfermedad celíaca: quién sabe dónde.” Pediatría Atención Primaria 20.79 (2018): 269-276.
