De problemen van obesitas tijdens de zwangerschap

Obesitas tijdens de zwangerschap kan later in het leven van de baby gezondheidsproblemen veroorzaken en het risico op complicaties tijdens de zwangerschap vergroten. Lees meer over de schadelijke effecten van obesitas en hoe je dit kunt voorkomen.
De problemen van obesitas tijdens de zwangerschap

Laatste update: 20 januari, 2021

Obesitas is een veel voorkomende aandoening, zowel tijdens de zwangerschap als bij de algemene bevolking. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (Spaanse link) is het een probleem dat meer dan 300 miljoen mensen in de wereld treft.

Als zodanig zijn er veel vrouwen die hun zwangerschap met een hoger gewicht dan gewenst beginnen. Obesitas tijdens de zwangerschap heeft niet alleen gevolgen voor de gezondheid van de moeder, maar kan ook complicaties voor de baby en zijn ontwikkeling veroorzaken. Daarom leggen we in dit artikel alles uit wat je moet weten.

Wat wordt tijdens de zwangerschap als obesitas beschouwd?

Obesitas tijdens de zwangerschap wordt net zoals op elk ander moment in het leven als een teveel aan lichaamsvet gedefinieerd. Over het algemeen berekenen we, om overgewicht en obesitas te classificeren, de body mass index (Spaanse link).

De body mass index wordt berekend door het gewicht door de lichaamslengte in het kwadraat te delen. Iemand wordt als zwaarlijvig beschouwd als de BMI hoger dan 30 is. Er zijn verschillende categorieën:

  • Obesitas klasse I: wanneer de BMI tussen 30 en 34,9 ligt.
  • Obesitas klasse II: wanneer de BMI tussen 35 en 39,9 ligt.
  • Morbide obesitas of obesitas klasse III: wanneer de waarde hoger is dan 40.

Het is belangrijk om te weten dat dit getal een indicatie van het vetpercentage is. In een aantal gevallen, zoals bij mensen met een hoge spiermassa, kan de BMI hoog zijn, hoewel dit niet aan een teveel aan vet te wijten is.

Het grootste probleem is dat obesitas een enorme impact heeft op alle aspecten van onze gezondheid. Het verhoogt het risico op hart- en vaatziekten (Spaanse link) en kan ook de vruchtbaarheid schaden.

Volgens een studie gepubliceerd in het Peruvian Journal of Gynecology and Obstetrics (Spaanse link) veroorzaakt deze aandoening hormonale veranderingen die uiteindelijk de vruchtbaarheid van vrouwen verminderen.

In feite verandert het niet alleen hun vermogen om op natuurlijke wijze zwanger te worden, maar het kan ook tot een vermindering van het laten slagen van technieken zoals in-vitrofertilisatie (IVF) leiden.

Hoe kan obesitas de zwangerschap beïnvloeden?

Zwangere vrouw met ongezond dieet

Obesitas tijdens de zwangerschap is voor zowel de moeder als de foetus een risicofactor. Het is duidelijk dat deze aandoening de kans op complicaties aanzienlijk vergroot.

Ten eerste, zoals uitgelegd in een publicatie van de Mayo Clinic (Spaanse link), verhoogt obesitas het risico op een miskraam. Hierbij sterft de baby tijdens de eerste 20 weken van de zwangerschap in de baarmoeder. Daarnaast wordt obesitas ook in verband gebracht met het krijgen van een doodgeboren baby.

Als het om de bevalling gaat, dan hebben vrouwen die tijdens de zwangerschap aan obesitas lijden, een grotere kans om de baby via een keizersnede te krijgen. Dit maakt op zijn beurt het genezingsproces na de bevalling langzamer en kan tot wondinfecties leiden.

Een zwangerschapsvergiftiging is een van de meest ernstige complicaties die tijdens de zwangerschap optreden en heeft een sterke associatie met obesitas. Het verhoogt de bloeddruk van de moeder en kan de placenta beschadigen, waardoor de bloedtoevoer naar de foetus in gevaar komt.

Misschien ook interessant om te lezen:
Behandeling van hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap

Gezondheidsrisico’s voor de moeder

Voor een vrouw vormt obesitas tijdens de zwangerschap een zeer ernstig gezondheidsrisico. Volgens de DORICA-studie (Spaanse link) vergroot obesitas de kans op cardiovasculaire complicaties. Specialisten brengen het bijvoorbeeld in verband met atherosclerose en coronaire aandoeningen.

Op dezelfde manier verhoogt het de bloeddruk en het risico op zwangerschapsdiabetes. Deze aandoening houdt in dat de bloedsuikerspiegel van de moeder tijdens de zwangerschap stijgt. Het kan ervoor zorgen dat de foetus meer dan normaal groeit (een aandoening die macrosomie wordt genoemd) en het kan na de geboorte bij de baby tot hypoglykemische problemen leiden.

Risico’s van obesitas tijdens de zwangerschap voor de baby

Obesitas tijdens de zwangerschap, zoals we hierboven hebben laten zien, kan ervoor zorgen dat de baby groter wordt dan normaal. Dit bemoeilijkt niet alleen de bevalling (Spaanse link), maar het betekent ook dat de baby tijdens zijn leven meer kans op obesitas en diabetes heeft.

Een onderzoek uitgevoerd door het National Institute of Child Health (Spaanse link) wees uit dat obesitas tijdens de zwangerschap ook tot neurale buisdefecten bij de baby kan leiden.

De neurale buis is de structuur die de hersenen en de wervelkolom vormt. Specialisten associëren deze aandoening bovendien ook met hartveranderingen en verwondingen tijdens de geboorte.

Hoeveel gewicht is gezond om tijdens de zwangerschap aan te komen?

Het is duidelijk dat tijdens de zwangerschap het gewicht van de vrouw gewoonlijk toeneemt, zoals het hoort. Medische professionals schatten in hoeveel iemand binnen gezonde grenzen waarschijnlijk aan zal komen.

Dit is afhankelijk van de oorspronkelijke situatie van de moeder. Dat wil zeggen dat de dokter voor de zwangerschap, op basis van de BMI van de moeder, zal aanbevelen hoeveel kilo gezond is om aan te komen.

In het geval van mensen die al zwaarlijvig zijn en van slechts één baby zwanger zijn, stellen artsen meestal een maximum van ongeveer 9 kilo voor. Als de zwangerschap met meerdere baby’s is, dan kan dat oplopen tot tussen de 10 en 19 kilo.

Dit komt omdat het idee van afvallen tijdens de zwangerschap bij de moeder angst kan veroorzaken. Daarnaast kan het tot vroeggeboorte leiden. Het kan er ook toe leiden dat de baby een stuk kleiner is bij de geboorte dan hij of zij zou moeten zijn.

Advies voor een gezonde zwangerschap

Zwangere vrouw krijgt een bloeddrukmeting

Om een gezonde zwangerschap te hebben, kun je het beste vooruit plannen. Daarnaast kun je bepaalde gezonde leefgewoonten aannemen. Je kunt bijvoorbeeld proberen om af te vallen voordat je probeert zwanger te worden om het risico op overgewicht tijdens de zwangerschap te verkleinen.

Het is ideaal om een gezond en uitgebalanceerd dieet te eten (Spaanse link). Je moet je consumptie van ultrabewerkte en zeer vette voedingsmiddelen verminderen. Ook moet je het gebruik van alcohol en andere drugs vermijden. Specialisten raden bovendien aan om voedingsmiddelen die rijk zijn aan foliumzuur en ijzer in je dieet op te nemen.

Op dezelfde manier is het belangrijk om te proberen matig intensief te bewegen (Spaanse link). Als je een goede trainingsroutine ontwikkelt voordat je zwanger wordt, dan kun je dit tijdens de zwangerschap blijven doen. Dat zal jou en je baby tal van voordelen opleveren. Zwemmen of wandelen zijn goede keuzes.

Als je tijdens de zwangerschap aan obesitas lijdt of als je erover denkt zwanger te worden terwijl je overgewicht hebt, dan is het belangrijk dat je met een arts praat. Hij of zij zal je een reeks specifieke aanbevelingen doen die jouw situatie ten goede komen en je helpen om een gezonde zwangerschap te hebben.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Embarazo y obesidad: infórmate sobre los riesgos – Mayo Clinic. (n.d.). Retrieved October 8, 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/pregnancy-and-obesity/art-20044409
  • ¿El sobrepeso y la obesidad afectan el embarazo? | NICHD Español. (n.d.). Retrieved October 8, 2020, from https://espanol.nichd.nih.gov/salud/temas/obesity/informacion/preguntas-embarazo
  • Defectos del tubo neural (DTN) | NICHD Español. (n.d.). Retrieved October 8, 2020, from https://espanol.nichd.nih.gov/salud/temas/ntds
  • Sánchez-García, Juan Carlos, et al. “Influencia del ejercicio físico sobre la calidad de vida durante el embarazo y el posparto: revisión sistemática.” Nutrición Hospitalaria 33 (2016): 1-9.
  • Diéguez Martínez, Mariela, et al. “Prevalencia de obesidad abdominal y factores de riesgo cardiovascular asociados en adultos jóvenes.” Revista Cubana de Salud Pública 43 (2017): 396-411.
  • Bustillo, Alejandra Lozano, et al. “Sobrepeso y obesidad en el embarazo: complicaciones y manejo.” Archivos de medicina 12.3 (2016): 11.
  • Obesidad y riesgo cardiovascular – Javier Aranceta – Google Libros. (n.d.). Retrieved October 8, 2020, from https://books.google.es/books?hl=es&lr=&id=ICk9TMGdDQYC&oi=fnd&pg=PR5&dq=obesidad+y+riesgo+cardiovascular&ots=sGwtchZ9PY&sig=8WJLo9euEAFR4LcBc6Zv_KjDgfM#v=onepage&q=obesidad y riesgo cardiovascular&f=false
  • Impacto de la obesidad en la salud reproductiva de la mujer adulta. (n.d.). Retrieved October 8, 2020, from http://www.scielo.org.pe/scielo.php?pid=S2304-51322017000400014&script=sci_arttext&tlng=en
  • Sandoval, Karen Vianey, Efrén René Nieves, and Miguel Ángel Luna. “Efecto de una dieta personalizada en mujeres embarazadas con sobrepeso u obesidad.” Revista chilena de nutrición 43.3 (2016): 233-246.
  • de la Plata Daza, Marina, et al. “Influencia del índice de masa corporal pregestacional y ganancia ponderal materna en los resultados perinatales materno-fetales.” Revista Cubana de Obstetricia y Ginecología 44.1 (2018): 1-9.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.