Chronische ziekten: wat je moet weten

Chronische ziekten zijn wereldwijd een enorm probleem voor de volksgezondheid. De vergrijzing is een van de belangrijkste oorzaken. In het artikel van vandaag leggen we uit wat de huidige situatie is en hoe je deze ziekten kunt voorkomen.

Chronische ziekten zijn ziekten die het lichaam gedurende een aanzienlijk lange periode aantasten. Ze omvatten symptomen die langer duren dan zes maanden.

Over het algemeen evolueren chronische ziekten langzaam. Daardoor zijn ze in staat om de verschillende lichaamssystemen en organen te beschadigen. Het komt ook vaak voor dat een chronische ziekte wordt gekoppeld aan een andere.

• In feite is dit het geval bij arteriële hypertensie, omdat het vaak samengaat met diabetes.
• Ook wordt hypothyroïdie vaak geassocieerd met verschillende hormonale aandoeningen.

Schattingen geven aan dat chronische ziekten tot ongeveer 75% van de sterfgevallen wereldwijd leiden. Hartproblemen, kanker, diabetes en luchtwegaandoeningen zijn verantwoordelijk voor meer dan 60% van deze sterfgevallen.

In totaal sterft een derde van de mensen onder de zestig jaar aan chronische aandoeningen. Het is echter niet uitsluitend een probleem dat ouderen treft. Het reikt veel verder dan deze leeftijdsgroep.

Wat diabetes betreft, is de relatie met obesitas alarmerend. Diabetes komt steeds vaker voor met de prevalentie van mensen met overgewicht over de hele wereld. Volgens schattingen zal het aantal diabeten in de meeste landen in tien jaar verdubbelen.

De meest voorkomende chronische ziekten

Er zijn veel veelvoorkomende chronische ziekten en ze veroorzaken de meeste doden. De vier meest relevante ziekten in deze groep zijn echter:

• Kanker in al zijn vormen. Deze ziekte vertegenwoordigt een aanzienlijk deel van de ernstige gezondheidsproblemen die de algemene bevolking treffen.
• Acute myocardinfarcten, hartfalen en beroertes zijn voorbeelden van chronische hartaandoeningen die niet alleen tot de dood leiden, maar vaak ook een beperking vormen. De verschillende mate van invaliditeit als gevolg van deze aandoeningen treft hele gezinnen.
• COPD (chronische obstructieve longziekte) omvat astma, chronische bronchitis, emfyseem en atelectase. Roken is de meest voorkomende risicofactor voor deze aandoeningen.
• Tot slot kunnen we ook diabetes niet negeren, zowel type 1 als type 2. Dit komt omdat deze aandoening helaas op dit moment in opkomst is.

Het armoedeprobleem

Er is een wijdverbreide overtuiging dat chronische ziekten een probleem zijn in de eerste wereldlanden, maar dit is een mythe. Uit statistieken blijkt namelijk dat arme landen eigenlijk het meest worden getroffen door chronische ziekten.

In totaal komt ongeveer 80% van de sterfgevallen als gevolg van bovengenoemde ziekten in derdewereldlanden voor en slechts 20% in rijkere landen.

Ook gebeurt de helft van deze sterfgevallen bij mensen onder de 70 jaar. Mensen sterven dus op jongere leeftijd en mensen in armere landen worden vaak ziek en overlijden ruim voor hun tijd.

Risicofactoren voor chronische ziekten

Chronische ziekten worden vaak voorafgegaan door veel risicofactoren. Deze zijn vaak te wijten aan de unieke kenmerken van de omgeving of de persoon, waardoor ze vatbaarder zijn voor ziekten.

De risicofactoren zijn voor het grootste deel bekend en gezondheidsorganisaties ondernemen veel maatregelen om te proberen ze op afstand te houden.

Er zouden zelfs tot 80% minder gevallen van hartaandoeningen en diabetes zijn en 40% minder gevallen van kanker (link in het Spaans), als we de risicofactoren zouden kunnen beheersen. Onder de meest relevante risicofactoren vinden we bijvoorbeeld:

• Alcohol. De consumptie hiervan leidt wereldwijd tot ongeveer drie miljoen doden per jaar. Alcohol is verantwoordelijk voor leverkanker, cirrose, letsel en veel ongevallen.
• Overgewicht en obesitas. Deze omstandigheden leiden ook tot ongeveer drie miljoen doden per jaar. Over het algemeen zijn ze te wijten aan een slecht dieet en een zittende levensstijl. Een zwaarlijvig persoon heeft een veel hoger risico om een invaliderende, langdurige chronische ziekte te ontwikkelen.
• Tabak. Dit treft zowel de mensen die zelf roken als de mensen om hen heen. Volgens schattingen sterven tweemaal zoveel mensen door roken als door alcoholgerelateerde aandoeningen. Het gaat om ongeveer zes miljoen doden per jaar.
• Dieet. Overgewicht en obesitas zijn niet het enige gevolg van een slecht dieet. Inadequate voeding kan bijvoorbeeld betekenen dat een dieet overtollig zout, kankerverwekkende componenten of niet genoeg vezels bevat. Veel van deze gewoontes leiden tot arteriële hypertensie en het prikkelbare darmsyndroom.
• Een zittende levensstijl. Lichamelijke inactiviteit leidt vaak tot obesitas en draagt bij aan de ontwikkeling van chronische ziekten.

Het onder controle houden van de risicofactoren ligt in jouw handen

Zoals je kunt zien, kunnen al deze factoren je kansen op het ontwikkelen van een chronische ziekte aanzienlijk vergroten. Gelukkig heb je een aantal van deze factoren zelf in handen.

Door gezonde gewoonten aan te nemen en risicofactoren te verminderen, kun je je risico op het ontwikkelen van een chronische ziekte beperken. Zo help je mee de wereld een gezondere plek te maken.