Bloedarmoede en ijzertekort: is dit hetzelfde?

IJzertekort veroorzaakt een specifiek type bloedarmoede: bloedarmoede door ijzertekort. Er zijn echter ook andere soorten die zijn afgeleid van verschillende oorzaken. Hoewel verwarring vaak voorkomt, kan een verkeerde diagnose tot een verkeerde behandeling leiden.
Bloedarmoede en ijzertekort: is dit hetzelfde?

Geschreven door Carmen Martín

Laatste update: 23 augustus, 2022

Hoewel men de termen ‘bloedarmoede’ en ‘ijzertekort’ vaak door elkaar haalt, is het een feit dat het niet hetzelfde is. Ja, het klopt dat er een verband bestaat tussen een bepaald type bloedarmoede en bloedarmoede door ijzertekort, maar ze kunnen niet als synoniemen worden gebruikt.

In werkelijkheid is bloedarmoede een heterogene ziekte die verschillende oorzaken kan hebben. Hoewel ijzertekort er een van is, zijn er andere soorten die worden veroorzaakt door storingen in de productie van rode bloedcellen of hemoglobine.

Het is belangrijk om te weten dat ijzer deel uitmaakt van de hemoglobine in rode bloedcellen. Het helpt om zuurstof naar alle cellen in je lichaam te transporteren, die het nodig hebben om hun vitale functies uit te voeren.

Beide situaties zijn in sommige gevallen gerelateerd, maar niet alle soorten bloedarmoede hebben ijzertekort. In dit artikel leggen we uit waarom bloedarmoede en ijzertekort niet hetzelfde zijn en hoe je ze van elkaar kunt onderscheiden.

Hoe maak je onderscheid tussen bloedarmoede en ijzertekort?

Om onderscheid te maken tussen bloedarmoede en ijzertekort, is het belangrijk om te weten wat het allebei is en waarom het voorkomt. We vermeldden al dat ijzer een essentieel onderdeel is van rode bloedcellen om zuurstof te transporteren.

Je krijgt ijzer uit je dieet en sommige voedingsmiddelen bevatten meer ijzer dan andere, dat weten we. Dat betekent in de eerste plaats dat bepaalde eetgewoonten, zoals vegetarisch zijn, ijzertekort kunnen veroorzaken.

Dit komt omdat rood vlees en vis beide ijzerrijk zijn. Een andere reden is dat je mogelijk een probleem hebt met de opname van ijzer. Bepaalde pathologieën die het spijsverteringskanaal beïnvloeden, zoals coeliakie, veranderen het proces van opname van voedingsstoffen.

Laten we het nu hebben over bloedarmoede. Dit wordt gedefinieerd als een afname van het aantal rode bloedcellen, een verlaagde hemoglobineconcentratie of een lage hematocrietwaarde.

Het is daarom belangrijk om te vermelden dat bloedarmoede vele oorzaken kan hebben. IJzergebrek is er één van. Dit beïnvloedt namelijk de hemaglobineconcentratie. Je kunt deze twee termen echter niet onderling verwisselen.

Bloedarmoede heeft verschillende oorzaken

Soorten bloedarmoede

Zoals we hebben gezien, zijn bloedarmoede en ijzertekort gerelateerd aan een bepaald type bloedarmoede: bloedarmoede door ijzertekort. Dit is het meestvoorkomende type bloedarmoede en treft vooral vrouwen in de vruchtbare leeftijd.

Het is een aandoening die wordt gekenmerkt door een laag ijzergehalte, wat de correcte hemoglobineproductie van het beenmerg beïnvloedt. Dit gebrek kan op zijn beurt vele oorzaken hebben, zoals:

  • Bloedverlies. Dit komt vaker voor bij vrouwen als gevolg van menstruatie. Het kan ook het gevolg zijn van een bloeding als gevolg van letsel.
  • Spijsverteringsproblemen zoals een maagzweer of ziekten die de darmabsorptie beïnvloeden.
  • Darmkanker. Hoewel het een zeldzame oorzaak is, is het belangrijk om je ervan bewust te zijn. Darmkanker veroorzaakt bloedverlies dat zich verbergt in de ontlasting. Vaak is het eerste symptoom bloedarmoede en ijzertekort.

Aan de andere kant is het belangrijk om te weten dat er veel andere soorten bloedarmoede zijn. Aplastische bloedarmoede bijvoorbeeld is wanneer het lichaam niet in staat is om voldoende rode bloedcellen te produceren. Het kan worden veroorzaakt door een verandering van het beenmerg, een infectie of bepaalde medicijnen.

Bloedarmoede en ijzertekort

Andere anemieën

Een tekort aan bepaalde vitamines, zoals vitamine B12, kan de aanmaak van rode bloedcellen veranderen. Dit is een veelvoorkomende aandoening bij mensen met chronisch alcoholisme. Een andere veelvoorkomende oorzaak is het lijden aan een chronische ontstekingsziekte, zoals reumatoïde artritis.

Daarnaast kan bloedarmoede ook het gevolg zijn van een kankerverwekkend proces dat het bloed aantast, zoals leukemie. Het kan zelfs hemolytische anemie zijn, waarbij het probleem ligt in het feit dat het lichaam rode bloedcellen sneller vernietigt dan dat het ze aanmaakt.

Kortom, bloedarmoede en ijzertekort zijn niet hetzelfde

Het gaat er hier om dat je begrijpt dat hoewel deze toestanden vaak als synoniemen worden gebruikt, ze niet dezelfde aandoeningen zijn. Slechts één type bloedarmoede, bloedarmoede door ijzertekort, wat ook de meestvoorkomende is, wordt geassocieerd met ijzertekort.

Veel andere soorten bloedarmoede zijn het resultaat van andere processen. Het belangrijkste is om tot een diagnose te komen om de juiste behandeling te starten. Niet alle bloedarmoede verbetert door ijzer als supplement te nemen. Een medisch specialist moet daarom bepalen welke stappen elke patiënt moet nemen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • DeLoughery TG. Iron Deficiency Anemia. Med Clin North Am. 2017 Mar;101(2):319-332. doi: 10.1016/j.mcna.2016.09.004. Epub 2016 Dec 8. PMID: 28189173.
  • Langan RC, Goodbred AJ. Vitamin B12 Deficiency: Recognition and Management. Am Fam Physician. 2017 Sep 15;96(6):384-389. PMID: 28925645.
  • Shepshelovich D, Rozen-Zvi B, Avni T, Gafter U, Gafter-Gvili A. Intravenous Versus Oral Iron Supplementation for the Treatment of Anemia in CKD: An Updated Systematic Review and Meta-analysis. Am J Kidney Dis. 2016 Nov;68(5):677-690. doi: 10.1053/j.ajkd.2016.04.018. Epub 2016 Jun 16. PMID: 27321965

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.