Artrose van de wervelkolom: diagnose en behandeling

Volwassenen boven een bepaalde leeftijd vertonen tekenen van fysieke achteruitgang. In dit artikel leert je alles over diagnose en behandeling van artrose van de wervelkolom.

Beoordeeld en goedgekeurd door de biotechnoloog Alejandro Duarte.

Geschreven door Equipo Editorial

Laatste update: 22 december, 2022

Artrose van de wervelkolom is de degeneratie van de wervels en de nucleus pulposus van de tussenwervelschijven, die hun dikte en dichtheid verliezen.

Ontwikkeling van artrose van de wervelkolom

Op jonge leeftijd zijn onze tussenwervelschijven dik en hebben ze een gelatineuze consistentie. Naarmate de jaren verstrijken drogen ze uit en verliezen ze hoogte door de wijziging van de nucleus pulposus-samenstelling.

Tussen de 30 tot 40 jaar is het normaal dat röntgenfoto’s vroege tekenen van artrose van de wervelkolom vertonen. Het is zichtbaar op de foto van een deel van de wervelkolom (meestal de onderrug) en kan pijn veroorzaken.

Wanneer de tussenwervelschijven verslijten, neemt hun schokabsorberende vermogen af. Daardoor neemt de belasting van de wervel toe en kan er sprake zijn van extra groei van het bot. Hierdoor kunnen vervolgens osteofyten of botsporen ontstaan, die soms aangrenzende wervels kunnen verbinden.

Ze veroorzaken alleen problemen wanneer hierdoor spinale stenose ontstaat of als een zenuw samengedrukt wordt. Diverse factoren beïnvloeden het begin van dit proces en de voortgang ervan zoals:

• genetische factoren
• nutritionele factoren
• traumatische factoren
• mechanische factoren

80% van de algemene bevolking heeft op enig moment last van rugpijn en alle volwassenen boven een bepaalde leeftijd vertonen tekenen van tussenwervelschijf-degeneratie.

Risicofactoren

Er zijn verschillende wetenschappelijke studies naar dit probleem gedaan. Deze onderzoeken tonen onder andere aan dat:

• overgewicht de degeneratie van de tussenwervelschijven niet versnelt.
• een progressieve gewichtstoename van maximaal 12 kilo deze degeneratie juist vertraagt. Het mechanisme hierachter is nog niet vastgesteld.
• roken heeft een negatief effect.
• het regelmatig tillen van zware lasten heeft ook een minimaal effect op de degeneratie van de wervelkolom.
• genetische factoren lijken op dit moment de belangrijkste bepalende factor voor degeneratie van de tussenwervelschijven.

Symptomen van artrose van de wervelkolom

Er is een aantal symptomen waarvan mensen die leiden aan artrose van de wervelkolom in meer of mindere mate last van hebben. Deze symptomen zijn onder andere:

• Lage rugpijn die komt en gaat.
• Stijfheid in de wervelkolom ‘s ochtends die overdag beter wordt en afneemt als men in beweging is.
• Lage rugpijn die zich uitbreidt naar de billen, dijen en bekkenregio.
• Verlies van kracht in de benen.
• Nekpijn en stijfheid van de nek.
• Beperkte mobiliteit van de wervelkolom en moeite met bukken en lopen.

Naarmate de tussenwervelschijven verslijten, moeten de spieren geleidelijk aan steeds harder werken om de wervelkolom te ondersteunen en het evenwicht tijdens beweging te behouden. Als de spieren sterk en veerkrachtig genoeg zijn en de verschillende spiergroepen goed op elkaar zijn afgestemd, kunnen ze die extra inspanning aan.

Studies tonen echter aan dat er geen verband bestaat tussen de mate van slijtage van de tussenwervelschijf en de hoeveel pijn die iemand ervaart. Hoe groter namelijk de spierontwikkeling, hoe minder direct die relatie is.

Om deze reden hebben sommige mensen met gevorderde degeneratie geen pijn doordat ze voldoende spiermassa hebben. Andere mensen hebben echter ondanks een goede spiermassa wel veel pijnklachten.

Diagnose

Artsen baseren de diagnose van artrose van de wervelkolom op basis van lichamelijk onderzoek en wat de patiënt aangeeft over symptomen zoals:

• pijn
• stijfheid
• beperkte bewegingsmogelijkheden

Bovendien zal de arts het laten maken van röntgenfoto’s bij patiënten die klagen over pijn en beperkte mobiliteit van de lumbale wervelkolom. De meeste artsen vragen om röntgenfoto’s van de wervelkolom om de diagnose te bevestigen.

Behandeling

Het doel van de behandeling is om zowel de pijn van de patiënt te verlichten als de kwaliteit van leven te verbeteren. Er zijn namelijk verschillende alternatieven om dit te bereiken die we hieronder zullen bespreken.

Fysiotherapie of oefentherapie cesar

De adviezen en behandelingen aanbevolen door een fysiotherapeut of oefentherapeut cesar kunnen zeer nuttig zijn. Zij kunnen waar nodig de houding en bewegingspatronen bijsturen, en daarnaast bepaalde oefeningen aanleren om de klachten te verminderen.

Medicatie

De behandeling omvat meestal het gebruik van pijnstillers zoals paracetamol op het moment dat de pijnklachten te hevig zijn. Als deze de pijn echter niet verlichten, kunnen patiënten ze combineren met ontstekingsremmende medicijnen die de arts voorschrijven kan.

In gevallen waarin ontstekingsremmende medicijnen niet kunnen worden gebruikt, kunnen opioïde analgetica zoals tramadol nuttig zijn.

Patiënten met ernstige artrose van de wervelkolom kunnen daarnaast ook lijden aan een bijbehorende neurologische complicaties. In deze gevallen maakt de compressie van een zenuw- of spinale stenose behandeling met andere geneesmiddelen noodzakelijk.

Chirurgie

In zeer ernstige gevallen kan het noodzakelijk zijn om over te gaan tot een operatie. Per situatie zal namelijk gekeken worden naar welke ingreep de beste keuze is om de kwaliteit van leven zo goed mogelijk te laten zijn.