Alles over een wortelkanaalbehandeling
Een wortelkanaalbehandeling, of endodontische tandheelkunde, is een tandheelkundige behandeling die wordt toegepast wanneer schade door gaatjes zo ver gevorderd is dat tandartsen deze niet meer gewoon kunnen uitboren en er een vulling in kunnen zetten.
Dit komt meestal omdat het probleem te dicht bij de pulpa ligt. Dit is het meest levende deel van de tand met bloedvaten en zenuwen en ook cellen die tandweefsel kunnen aanmaken. Als gaatjes erg groot worden, kunnen ze leiden tot necrose van de pulpa. Dit proces staat bekend als pulpitis.
De tandpulpa omvat ook de zenuwen van de tand. Het bevindt zich in zijn binnenste gedeelte van de tand. Wanneer dit om welke reden dan ook wordt aangetast, veroorzaakt het incidentele of voortdurende pijn.
Normaal begint het probleem zich te uiten met ongemak bij het bijten en gevoeligheid voor kou of hitte. Dit wordt ‘omkeerbare pulpitis’ genoemd. Wanneer de pijn echter niet alleen ‘s nachts opkomt, weten we dat er sprake is van ‘onomkeerbare pulpitis’.
Andere oorzaken voor de noodzaak van het uitvoeren van een wortelkanaalbehandeling kunnen heel divers zijn zoals:
- tandheelkundig trauma
- fracturen
- slijtage of erosie van de tanden
- problemen door bijvoorbeeld bruxisme
Dit kan je ook interesseren:
4 remedies om bruxisme tegen te gaan
Methoden die worden gebruikt in wortelkanaalbehandeling
Voordat een wortelkanaalbehandeling wordt uitgevoerd, moeten tandartsen altijd proberen de tand of kies te redden met minder agressieve methoden zoals:
- bescherming van de pulpa: dit is een behandeling met iets dat lijkt op een tijdelijke vulling. Hiermee kunnen ze het element conservatief herstellen terwijl ze de schade aan de pulpa behandelen terwijl die nog omkeerbaar is.
- Een pulpacoating: dit is een manier om de blootgestelde pulpa te isoleren door het reinigen van een ontstane holte onder de vulling. Tandartsen gebruiken hiervoor een medicinaal isolatielaagje.
- Pulpotomie: bij deze behandeling wordt het oppervlakkige deel van de pulpa gedeeltelijk geëlimineerd en vervolgens worden de blootgestelde delen bedekt met medicinale stoffen.
De procedure
Een wortelkanaalbehandeling is de totale verwijdering van de tandzenuw van de getroffen locatie. Tandartsen voeren het uit onder plaatselijke verdoving en verwijderen zenuwen uit de wortelkanalen met tandvijlen.
Deze tandheelkundige vijlen kunnen handmatig zijn waarbij de tandarts roterende bewegingen met de hand maakt. Daarnaast kan de tandarts gebruik maken van gemotoriseerde vijlen, die met een laag aantal omwentelingen per minuut ronddraait.
De stappen die de tandarts uit moet voeren zijn:
- het lokaal verdoven van het te behandelen element.
- openen van het element totdat de pulpa bereikt is.
- verwijderen van de zenuw uit de kanalen en het desinfecteren van het gebied.
- de kanalen vullen met guttapercha.
- het maken van een controle-röntgenfoto om te verifiëren dat de behandeling inderdaad succesvol was.
- Wederopbouw van het tandheelkundige element door een vulling of een kroon te plaatsen.
Wortelkanaalbehandeling en tandheelkunde bij kinderen
Tandartsen zullen altijd proberen om een pulpotomie te doen voordat ze een wortelkanaalbehandeling uitvoeren. Als het niet mogelijk is, proberen ze een behandeling die ‘pulpectomie’ wordt genoemd. Het is het equivalent van wortelkanaalbehandeling, maar dan bij melktanden.
Een pulpectomie is ook een volledige verwijdering van de pulp, gevolgd door desinfectie en vullen van het wortelkanaal. Het verschil is dat het niet mogelijk is om alle pulp van het kanaal in de melktanden te verwijderen.
Daardoor blijft er aan de onderkant ongeveer 4 mm over. Op deze manier voorkomt de tandarts mogelijke schade aan de permanente tand die zich onder de melktand vormt.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals bij alle soorten medische behandelingen, is er kans op het ontstaan van neveneffecten of gevolgen voor het tandheelkundige elementen. Een paar voorbeelden zijn bijvoorbeeld:
- Breekbaarheid en groter risico op fracturen.
- Een zekere verandering in de kleur en doorschijnendheid van de tand.
- In sommige gevallen kan het eruit zien of er een permanente ontsteking aan het uiteinde van de wortel zit.
Na een wortelkanaalbehandeling
Na een wortelkanaalbehandeling zou de pijn moeten verdwijnen, omdat de tandzenuw verwijderd is. Het is echter heel gebruikelijk dat het ongemak aanhoudt tot het behandelde gebied tot rust is gekomen, ongeveer twee of drie dagen na de operatie.
Er zijn echter enkele gevallen waarin wortelkanaalbehandeling geen definitieve behandeling is. Dit kan te wijten zijn aan diverse oorzaken waaronder:
- een mislukte uitvoering van de procedure
- menselijke fouten
- de specifieke anatomie van elke tand
- infecties
- enzovoort
Als dat zo is, is de meest effectieve actie om de behandeling het opnieuw te doen. Hierbij verwijdert de tandarts de vulling uit de kanalen, reinigen en desinfecteren de kanalen opnieuw en sluiten ze daarna nogmaals goed af. Op deze manier kunnen ze voorkomen dat ze het element moeten verwijderen.
Kortom, met deze behandeling kun je een tand of kies in je mond houden, zelfs als deze erg beschadigd is. Het is een heel effectieve behandeling met over het algemeen uitstekende resultaten!
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Abbott PV. Endodontics – Current and future. J Conserv Dent. 2012;15(3):202–205. doi:10.4103/0972-0707.97935
- Tabassum S, Khan FR. Failure of endodontic treatment: The usual suspects. Eur J Dent. 2016;10(1):144–147. doi:10.4103/1305-7456.175682
- Kishen A, Peters OA, Zehnder M, Diogenes AR, Nair MK. Advances in endodontics: Potential applications in clinical practice. J Conserv Dent. 2016;19(3):199–206. doi:10.4103/0972-0707.181925