Allergie voor schaaldieren: symptomen en behandelingen

Als jij of je kind een allergie voor schaaldieren heeft, dan zijn er een paar dingen waar je rekening mee moet houden om het risico op allergische reacties te minimaliseren. In dit artikel geven we je enkele tips om te helpen.
Allergie voor schaaldieren: symptomen en behandelingen
Saúl Sánchez Arias

Geschreven en geverifieerd door de diëtist Saúl Sánchez Arias.

Laatste update: 24 augustus, 2022

Een allergie voor schaaldieren is een van de meestvoorkomende soorten allergieën. Weekdieren en schaaldieren kunnen er gemakkelijk voor zorgen dat het immuunsysteem in overdrive springt om het allergeen te bestrijden. Dit kan in milde tot ernstige reacties resulteren.

Ernstige allergische reacties kunnen buitengewoon gevaarlijk zijn. Het is daarom belangrijk om de symptomen van de allergie te begrijpen om grote complicaties te voorkomen.

Wanneer een stof het lichaam binnendringt, beslist het immuunsysteem of het het moet bestrijden of door moet laten. In het geval van een allergie voor schaaldieren, identificeert het immuunsysteem het eiwit als schadelijk. Het lichaam reageert dan ter bescherming. Soms kunnen deze reacties zo ernstig evolueren dat ze mogelijk levensbedreigend zijn.

Wat is een allergie voor schaaldieren?

Zoals beschreven in een studie in de Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology (Engelse link), wordt een allergie voor schaaldieren door specifieke eiwitten veroorzaakt die in bepaalde zeevruchten worden aangetroffen. De meestvoorkomende allergieproducerende zeevruchten zijn schaal- en weekdieren.

Zodra het lichaam een allergeen detecteert, veroorzaakt het een afweerreactie die in milde symptomen zoals netelroos of lichte zwelling, of ernstigere symptomen zoals anafylaxie kan resulteren. Een familiegeschiedenis van allergieën voor schaaldieren is een van de grootste risicofactoren voor iemand die mogelijk de allergie ontwikkelt.

Dit type allergie komt bovendien vaker voor bij volwassenen dan bij kinderen (Engelse link), hoewel het in elk stadium van het leven kan optreden. Gevoeligheid voor schaaldieren komt bovendien vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Wat zijn de symptomen?

Verschillende soorten schaaldieren

Zoals we eerder hebben vermeld, kunnen allergiesymptomen mild of ernstig zijn. Over het algemeen verschijnen de eerste tekenen van een allergische reactie ongeveer een uur na het nuttigen van schaaldieren (Spaanse link). Typische symptomen zijn zwelling en jeuk van de lippen en/of tong.

In ernstigere gevallen kun je ademhalingsmoeilijkheden hebben of darmproblemen krijgen, zoals diarree, maagpijn en braken. Dit type reactie vereist meestal medicatie en het nemen van een probioticum, waarvan is aangetoond dat het aanhoudende diarree onder controle houdt (Engelse link).

Andere symptomen zoals duizeligheid, licht gevoel in het hoofd en flauwvallen of bewustzijnsverlies kunnen ook voorkomen. Als een van deze symptomen optreedt, zoek dan medische hulp om de voortgang te volgen en neem indien nodig medicatie.

Anafylaxie

Een allergie voor schaaldieren kan tot anafylaxie leiden, een levensbedreigende bijwerking die onmiddellijke medische aandacht vereist. In feite zijn adrenaline-injecties in de vorm van epi-pennen de eerste en fundamentele behandelingslijn.

Een studie gepubliceerd in de Jornal de Pediatria (Engelse link) heeft deze behandelingsmethode bevestigd. Symptomen van anafylaxie zijn onder andere de volgende:

  • Ademhalingsmoeilijkheden door zwelling van de keel.
  • Een verlaging van de bloeddruk.
  • Verwardheid.
  • Duizeligheid.
  • Flauwvallen of bewustzijnsverlies.

Wat zijn de mogelijke complicaties?

Er zijn bepaalde reeds bestaande aandoeningen die de gevoeligheid van een persoon voor anafylactische shock drastisch kunnen verergeren. Deze mensen lopen hierdoor dus meer risico.

Als iemand bijvoorbeeld astma, een familiegeschiedenis van anafylaxie veroorzaakt door voedselallergieën, of een persoonlijke geschiedenis van allergische reacties op schaaldieren heeft, dan is de kans groot dat overgevoeligheid gecompliceerd kan worden.

Het is daarom uitermate belangrijk om de etiketten van al het voedsel dat je koopt zorgvuldig te bekijken. Op deze manier kun je ervoor zorgen dat er geen kruisbesmetting of sporen van voedsel zijn die een allergische reactie kunnen veroorzaken.

Als je een ernstige allergie voor schaaldieren hebt, dan moet je misschien zelfs wegblijven van alles waar zeevruchten en schaaldieren worden verwerkt en gekookt. De geuren of dampen die de schaaldieren afgeven, kunnen bijwerkingen veroorzaken (Engelse link).

Misschien ook interessant om te lezen:
De relatie tussen astma en rinitis

Hoe een allergie voor schaaldieren te behandelen

Momenteel is er geen onfeilbare remedie voor een allergie voor schaaldieren. Deze voedselallergie is een proces dat, als het eenmaal verschijnt, waarschijnlijk de rest van je leven zal duren.

Het enige dat je daarom echt kunt doen, is proberen te voorkomen dat je schaaldieren binnenkrijgt en per ongeluk hun dampen inademt. Dit geldt natuurlijk alleen als je al een bevestigde allergie voor schaaldieren hebt.

Als je naar een restaurant gaat, controleer dan of het menu een allergeenkaart of -label heeft (Spaanse link). Hiermee kun je zien welke gerechten schaaldieren bevatten en welke niet.

Lees de voedseletiketten zorgvuldig om te bevestigen dat het voedsel niet is verpakt of verwerkt in een fabriek die ook zeevruchten verwerkt. Het is zeer waarschijnlijk dat als dat het geval was, het voedsel sporen van schaaldieren bevat, wat gevaarlijk kan zijn.

Allergie voor schaaldieren bij kinderen

Zoals we al hebben vermeld, is het gebruikelijker om een allergie voor schaaldieren op volwassen leeftijd te ontwikkelen dan in de kindertijd (Engelse link), hoewel dit laatste zeker mogelijk is.

Als je na het eten van schaaldieren een negatieve reactie bij je kind opmerkt, dan raden we je aan om een epi-pen mee te nemen voor noodgevallen. Dit kan het leven van het kind helpen redden door anafylactische shock te voorkomen.

Ouders en verzorgers van een kind met een allergie moeten heel voorzichtig zijn om ervoor te zorgen dat het kind geen schaaldieren of voedsel eet dat met het allergeen besmet is.

Als het kind echter voor de eerste keer symptomen van overgevoeligheid vertoont, zoals zwelling, jeuk of ontsteking in de mond, dan is het het beste om naar de spoedeisende hulp te gaan.

Hoe allergische reacties te voorkomen

Als jij of je kind een allergie voor schaaldieren heeft, volg dan deze onderstaande handige tips. Je kan hierdoor mogelijke blootstelling aan schaaldieren en/of zeevruchten voorkomen.

Lees voedseletiketten

Zorg ervoor dat alle voedselproducten die je in de supermarkt koopt, vrij zijn van allergenen door voedseletiketten te lezen. Op deze manier kun je toekomstige problemen voorkomen.

Wees voorzichtig bij het uit eten gaan

Gerecht met zeevruchten

Tegenwoordig hebben restaurantmenu’s normaal gesproken een sectie die mogelijke allergenen in hun gerechten belicht. Toch is het altijd een goed idee om de bediening op de hoogte te stellen van je allergie, zodat deze de juiste voorzorgsmaatregelen kan nemen om kruisbesmetting van voedsel te voorkomen (Engelse link).

Kruisbesmetting

Mensen met voedselallergieën kunnen al een reactie krijgen door het voedsel te eten dat in een besmet gerecht zit of dat met hetzelfde keukengerei is bereid.

Met andere woorden, je hoeft geen schaaldieren te consumeren om een reactie of anafylaxie te krijgen. Het is voldoende om voedsel te eten dat hetzelfde oppervlak als de schaaldieren heeft geraakt, daarom is hygiëne uiterst belangrijk.

Allergieën voor schaaldieren zijn een voedselgerelateerd probleem

Zoals je hebt geleerd, kan een allergie voor schaaldieren levensbedreigend zijn als iemand geen voorzorgsmaatregelen neemt. Het is daarom altijd belangrijk om voedseletiketten te lezen en onmiddellijk medische hulp in te roepen als je denkt dat je een allergische reactie hebt.

Als je angsten bevestigd worden, vergeet dan niet om altijd een epi-pen bij je te hebben voor het geval je deze op een dag nodig hebt. Dit is ook belangrijk voor ouders en verzorgers van kinderen met een allergie voor schaaldieren, die speciale voorzorgsmaatregelen moeten nemen om ervoor te zorgen dat hun kind uit de buurt van mogelijke allergenen blijft.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Szajewska H., Canani RB., Guarino A., Hosjak I., et al., Probiotics for the prevention of antibiotic associated diarrhea in children. J Pediatr Gastroenterol Nutr, 2016. 62 (3): 495-506.
  • Sarinho E., Moura MG., Severe forms of food allergy. J Pediatr, 2017. 1: 53-59.
  • Wong L., Tham EH., Lee BW., An update on shellfish allergy. Curr Opin Allergy Clin Immunol, 2019. 19 (3): 236-242.
  • Velazco-Benítez, C. “Epidemiología de la alergia alimentaria en la edad pediátrica.” Rev Gastrohnup 14.2 (2012): 62-5.
  • García Falcón, Manuel Enrique. “Papel de los probióticos en el tratamiento de alergias e intolerancias alimentarias.”
  • Borrego, J. Torres, JF Martínez Cuevas, and J. Tejero García. “Reactividad cruzada entre pescados y mariscos.” Allergologia et immunopathologia 31.3 (2003): 146-151.
  • Fernández Morales, Isidora, and María Ignacia Von Jentschykmakuc. “Abordaje nutricional en alergias alimentarias más prevalentes.” (2016).
  • Binaghi, María Julieta, et al. “Declaración de alérgenos y detección de trazas de leche, soja y huevo en alimentos de consumo frecuente por niños.” Actual. nutr (2017): 72-83.
  • Plaza-Martin, Ana María. “Alergia alimentaria en la edad pediátrica, conceptos actuales.” Anales de pediatría. Vol. 85. No. 1. Elsevier Doyma, 2016.
  • Blasco, Jaime Lozano, Sergio José Quevedo Teruel, and Mónica Piquer Gibert. “Alergia a frutos secos. Alergia a legumbres y frutas. Alergia a pescados y mariscos.”

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.