Wat zijn de symptomen van gastro-enteritis?
De symptomen van gastro-enteritis worden gekenmerkt door de ontsteking die de ziekte veroorzaakt in het maagdarmkanaal. Klachten zoals diarree, braken, buikpijn en spierkrampen komen daarbij vaak voor.
Volgens publicaties in The New England Journal of Medicine (Engelse link) zijn norovirussen de meestvoorkomende oorzaken van deze ziekte. Dit zijn RNA-pathogenen die behoren tot de familie Caliciviridae. Zij veroorzaken ongeveer 90% van de ziektegevallen bij volwassenen.
Dus in tegenstelling tot wat je misschien denkt, worden de meeste epidemische uitbraken van gastro-enteritis veroorzaakt door virussen en niet door bacteriën. Daarom moet je de symptomatologie van de ziekte kennen om te begrijpen hoe je deze effectief kunt behandelen.
De dodelijkheid van gastro-enteritis
Diverse epidemiologische studies schatten dat er wereldwijd tussen de drie en vijf miljard gevallen van gastro-enteritis per jaar zijn. Dit is zeker een aanzienlijk getal.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt ons dan ook dat het effect veel ernstiger is bij kinderen onder de vijf jaar. We zetten enkele feiten over deze aandoening op een rij:
- Ziektes met diarree zijn de op een na grootste doodsoorzaak bij kinderen onder de vijf jaar, wat zich vertaalt naar ongeveer 525.000 sterfgevallen per jaar.
- Studies (Engelse link) wijzen uit dat ten minste 453.000 van deze kindersterfte het gevolg is van het rotavirus. Het betreft 22% van de sterfgevallen in landen zoals Ethiopië en India.
- Een aanzienlijk deel van deze sterfgevallen zou kunnen worden voorkomen door toegang tot zowel veilig drinkwater als adequate sanitaire voorzieningen in openbare gelegenheden.
- Wereldwijd zijn er jaarlijks ongeveer 1,7 miljard gevallen van diarree bij zuigelingen.
Zoals we hebben kunnen lezen zijn de meestvoorkomende virussen die gastro-enteritis bij volwassenen veroorzaken, norovirussen. Kinderen onder de vijf zijn gevoeliger voor het rotavirus.
Als je wilt weten hoe je onderscheid kunt maken tussen de symptomen van gastro-enteritis op basis van de veroorzakers, lees dan snel verder.
Lees meer over :
5 natuurlijke remedies tegen gastro-intestinale halitose
Wat zijn de symptomen van gastro-enteritis?
Het antwoord op deze vraag hangt sterk af van de veroorzaker. Bronnen zoals de Amerikaanse National Library of Medicine (Engelse link) benadrukken dat er drie belangrijke pathogene elementen zijn:
- virussen
- bacteriën
- parasieten
Hieronder gaan we bekijken wat er bij elk van deze vormen van besmetting gebeurt en bovendien gaan we in op welke symptomen van gastro-enteritis deze oorzaak teweeg kan brengen.
Pijn in de buik is een van de klassieke symptomen van gastro-enteritis.
Virale gastro-enteritis
Volgens klinische onderzoeken is virale gastro-enteritis (ook wel buikgriep genoemd) die wordt veroorzaakt door het rotavirus meestal asymptomatisch bij volwassenen, met een incubatietijd van één tot drie dagen.
Als de patiënt wel uiterlijke symptomen vertoont duren deze gemiddeld vijf tot zeven dagen. De symptomen van virale gastro-enteritis zijn onder andere:
- waterige diarree zonder bloed
- buikpijn en krampen
- misselijkheid en overgeven
- hoofdpijn
- milde koorts, tussen 37 en 38 graden Celsius
Het is essentieel om te weten wanneer je een arts moet raadplegen, want hoewel deze ziekten gewoonlijk geen klinische interventie vereisen, kunnen sommige mensen een spoedbehandeling nodig hebben.
Bij zowel kinderen als volwassenen zijn bijvoorbeeld de aanwezigheid van bloed in het braaksel en in de ontlasting of het onvermogen om gedurende 24 uur vocht vast te houden duidelijke symptomen die directe behandeling vereisen.
Bacteriële gastro-enteritis
Wetenschappelijke studies (Engelse link) bevestigen dat de bacteriën van het geslacht Campylobacter de meest voorkomende veroorzakers zijn van bacteriële gastro-enteritis.
De helft hiervan is te wijten aan blootstelling aan besmet vlees van pluimvee. Andere infecties die dezelfde symptomen kunnen veroorzaken zijn onder andere:
- Escherichia coli
- Salmonella
- Shigella
De United States Veterans Health Library (Engelse link) heeft de algemene symptomatologie van dit type infectie samengesteld. Enkele van de meest voorkomende symptomen bij bacteriële gastro-enterisis zijn onder andere:
- waterige diarree
- misselijkheid en overgeven
- koorts en koude rillingen
- buikpijn
- bloed in de ontlasting, bij de meest ernstige gevallen
Zoals je hebt kunnen lezen zijn de verschillen tussen virale en bacteriële gastro-enteritis minimaal, hoewel koorts en bloed in de ontlasting vaker bij de laatstgenoemde oorzaak voorkomt.
Er zijn een aantal duidelijke symptomen en signalen dat medisch ingrijpen direct noodzakelijk is. Dit is onder meer vereist bij problemen zoals:
- een progressieve verslechtering, met daarbij aanhoudende toename van koorts boven 38 graden Celsius.
- de aanwezigheid van bloed in de ontlasting.
- tekenen van uitdroging (droge mond en afwezigheid van urine).
Parasitaire gastro-enteritis
Dit is een zeer brede categorie en omvat diverse soorten parasieten van protozoa tot lintwormen, maar ook nematoden en andere platwormen. Al deze parasieten kunnen algemene gastro-enteritis veroorzaken bij zowel kinderen als volwassenen.
Onderzoek (Spaanse link) toont aan dat de symptomen van dit soort gastro-enteritis vergelijkbaar zijn met de eerder genoemde klachten. Er verschijnen echter nieuwe symptomen waaronder:
- anorexie en gewichtsverlies
- bloedarmoede
- vitaminetekorten
Dit komt doordat de parasiet zich in veel gevallen (zoals bij de lintworminfectie) rechtstreeks voedt met de inhoud van de darmen of het bloed van de patiënt.
Ook duren dit soort ziekten meestal langer dan de eerder genoemde. De lintworm kan bijvoorbeeld twee of drie jaar in het lichaam overleven als er geen antiparasitaire behandeling wordt gegeven.
Niet-infectieuze gastro-enteritis
We moeten echter opmerken dat niet alle gevallen van gastro-enteritis te wijten zijn aan infectieuze oorzaken. Enkele van de aandoeningen die deze algemene symptomatologie kunnen veroorzaken, zijn onder andere:
- coeliakie
- de ziekte van Crohn, dat wil zeggen een ontsteking van bepaalde delen van de darmen.
- voedselvergiftiging
- Colitis ulcerosa
De waarschuwingssignalen van je lichaam die je vertellen dat je naar een arts toe moet zijn onder andere klachten zoals:
- hoge koorts
- hevige pijn
- bloed in de ontlasting
- uitdroging
Mogelijk ben je geïnteresseerd in:
Waarom zijn er in de zomer meer gevallen van salmonellose?
Waar je op moet letten bij gastro-enteritis
Hoewel er veel duidelijke symptomen bij gastro-enteritis optreden is ondanks de waargenomen diversiteit in alle ernstige gevallen een medische diagnose nodig om voor elke patiënt de meest effectieve behandeling te kunnen toe te kunnen passen.
Over het algemeen zijn zowel uitdroging van het lichaam als de aanwezigheid van bloed in de ontlasting duidelijke waarschuwingssignalen die aangeven dat je met spoed een arts moet raadplegen.
Samenvattend omvatten de symptomen van gastro-enteritis ongeacht de veroorzaker altijd klachten diarree, buikpijn en misselijkheid. Er zullen echter altijd zeer duidelijke variaties zijn, afhankelijk van of de ziekte is veroorzaakt door bacteriën, een virus of een parasiet is.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Glass, R. I., Parashar, U. D., & Estes, M. K. (2009). Norovirus gastroenteritis. New England Journal of Medicine, 361(18), 1776-1785.
- Enfermedades diarréicas, Organización Mundial de la Salud (OMS). Recogido a 20 de agosto en https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/diarrhoeal-disease
- Elliott, EJ (2007 Jan 6). «Acute gastroenteritis in children.». BMJ (Clinical research ed.) 334 (7583)
- Tate JE, Burton AH, Boschi-Pinto C, Steele AD, Duque J, Parashar UD (February de 2012). «2008 estimate of worldwide rotavirus-associated mortality in children younger than 5 years before the introduction of universal rotavirus vaccination programmes: a systematic review and meta-analysis». The Lancet Infectious Diseases 12 (2): 136-41.
- Gastroenteritis, MedlinePLUS.gov. Recogido a 20 de agosto en https://medlineplus.gov/spanish/gastroenteritis.html
- Blacklow, N. R., & Greenberg, H. B. (1991). Viral gastroenteritis. New England Journal of Medicine, 325(4), 252-264.
- Galanis, E (2007 Sep 11). «Campylobacter and bacterial gastroenteritis.». CMAJ : Canadian Medical Association 177 (6): 570-1.
- Gastroenteritis bacteriana, Veteran Health Library. Recogido a 20 de agosto en https://www.veteranshealthlibrary.va.gov/Spanish/DiseasesConditions/Digestive/142,89212_VA
- Sepúlveda, Sofía E., et al. “Enfermedad inflamatoria intestinal: Una mirada inmunológica.” Revista médica de Chile 136.3 (2008): 367-375.
- Meza-Lucas, Antonio, and Francisco Aguilar Rebolledo. “Teniasis humana por Taenia solium.” Revista Mexicana de Patología Clínica y Medicina de Laboratorio 49.2 (2002): 92-99.
- Sáez, Marta Lázaro, Rógger Álvaro Bendezú García, and Marina Torres Almendros. “Enfermedad celiaca.” SESIONES HOSPITALARIAS 2011-2012 COMPLEJO HOSPITALARIO TORRECÁRDENAS (2010): 53.
- Baños, N. D., Pelayo, M. P. M., Baños, P. D., & Vázquez, F. A. R. (1998). Gastroenteritis Parasitaria. Patogenia y signos clínicos. Bovis, (79), 43-59.
