Wat is traumatisch hersenletsel precies?

De belangrijkste oorzaken van traumatisch hersenletsel zijn auto-ongelukken en valpartijen.

Traumatisch hersenletsel tast zowel de schedel als de hersenen aan. Bovendien kan dit type letsel de hersenfunctie veranderen zonder dat er uiterlijke tekenen van schade zijn.

Hersentrauma wordt veroorzaakt door een impact met een voorwerp. Dat kan komen door een klap, of door een voorwerp dat de schedel doorboort en het hersenweefsel beschadigt.

Aan de andere kant kan hersenletsel ook ontstaan zonder een directe klap. Zo kunnen plotselinge of heftige bewegingen, zoals versnellen of vertragen, ertoe leiden dat de hersenen de schedel raken, met kneuzingen of erger tot gevolg.

Traumatisch hersenletsel is de op twee na belangrijkste doodsoorzaak in ontwikkelde landen. Het is zelfs de belangrijkste oorzaak van overlijden en invaliditeit bij volwassenen onder de 45 jaar. De belangrijkste oorzaken van hoofdletsel zijn:

• auto-ongelukken
• vallen
• vechtpartijen

Jonge mannen lopen het meeste risico vanwege de relatie tussen hersenletsel en middelenmisbruik, zoals alcohol of illegale drugs. In dit artikel leggen we uit wat de oorzaken en symptomen van traumatisch hersenletsel zijn.

Wat zijn de meest voorkomende oorzaken en symptomen?

Om traumatisch hersenletsel vast te stellen, moet er een soort externe kracht zijn die een functiestoornis van de hersenen veroorzaakt. Neurologische stoornissen als gevolg van hersenletsel komen het meest voor bij twee bevolkingsgroepen:

• Jongeren: meestal veroorzaakt door auto-ongelukken of vechtpartijen. Ook arbeids- of sportongevallen kunnen leiden tot hoofdletsel.
• 65 jaar en ouder: meestal veroorzaakt door vallen.

De symptomen hangen af van de intensiteit van de klap en kunnen onmiddellijk of na enkele dagen of zelfs weken optreden.

Mild hersenletsel

Na een lichte klap op het hoofd heeft je misschien niet eens symptomen. De meest opvallende zijn echter licht gevoel in het hoofd, desoriëntatie en geheugenverlies. Ook is het mogelijk het bewustzijn te verliezen gedurende enkele seconden, of zelfs minuten. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• hoofdpijn
• misselijkheid of braken
• slaperigheid

Andere symptomen kunnen zijn:

• moeite met slapen of meer slapen dan normaal
• duizeligheid of verlies van evenwicht
• wazig zicht of suizen in de oren

Matig tot ernstig hersenletsel

In deze gevallen kunnen de eerder genoemde symptomen optreden en nog gecompliceerder worden. Het bewustzijnsverlies kan langer aanhouden, de hoofdpijn kan hardnekkiger en intenser worden en het braken kan zich herhalen.

Daarnaast kunnen mensen met matig tot ernstig hersenletsel last krijgen van stuiptrekkingen of toevallen, verwijding van de pupillen en verlies van coördinatie.

In deze categorie is desoriëntatie veel ernstiger. Ook is het belangrijk te weten dat bij dit niveau van hersenletsel de persoon in een coma kan raken.

Wat zijn de mogelijke bijkomende letsels?

Hoofdtrauma kan een breed scala aan secundaire verwondingen veroorzaken. Ten eerste kan er sprake zijn van een oppervlakkige of open wond, afhankelijk van het feit of de hoofdhuid al dan niet gewond is.

Er kunnen schedelbotbreuken zijn, maar zelfs als die er niet zijn, moet hersenletsel niet worden uitgesloten. Als er breuken zijn, zijn er meestal zichtbare tekenen, zoals blauwe plekken rond de ogen en bloedingen uit de oren of de neus.

Ook kan er een bloeding in de hersenen optreden. De bloeding kan intracerebraal zijn of optreden in de epidurale of subdurale ruimte. Hoe dan ook, elk soort hersenbloeding kan ernstigere neurologische schade veroorzaken, zoals:

• verlamming
• parese
• spraakstoornissen

In andere gevallen kan hoofdtrauma leiden tot diffuus axonaal letsel (Engelse link), waarbij belangrijke neurale axonen worden beschadigd. Deze hebben over het algemeen meer blijvende schade die vaak onomkeerbaar is.

Hoe hersenletsel te behandelen

Natuurlijk bepalen artsen de behandeling, afhankelijk van hoe ernstig het letsel is. Wanneer het letsel licht is, wordt de patiënt normaal gesproken verteld om te rusten, onder observatie te blijven en medicijnen tegen de pijn te krijgen.

In meer risicovolle gevallen is het echter uiterst belangrijk om de bloeddruk en de beademing van de patiënt te controleren.

Deze ernstige gevallen moeten in het ziekenhuis worden behandeld. Daar kunnen artsen de nodige tests uitvoeren, zoals röntgenfoto’s of cat-scans om bloedingen of andere verwondingen op te sporen. Bovendien kan het medisch personeel medicijnen toedienen om de intracraniële druk te verlagen en het risico op een bloeding te verminderen.

In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn om de volgende problemen op te lossen:

• hematomen te verwijderen
• bloedingen te stoppen
• schedelbreuken te herstellen

Conclusie

Traumatisch hersenletsel is ernstig en mogelijk levensbedreigend. Daarom is het belangrijk om de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen om jezelf te beschermen tegen hoofdletsel.

Eén manier om dit te doen is om veilig te rijden en nooit onder invloed van drugs of alcohol te rijden. Even belangrijk is dat je altijd een helm draagt als je op de fiets of motor zit. Zorg er ook voor dat je je veiligheidsgordel goed draagt.

Ten slotte, als je hoofdletsel oploopt, zoek dan medische hulp. Artsen kunnen de juiste tests uitvoeren om de ernst van het letsel te beoordelen, waardoor mogelijk ergere of langdurige complicaties kunnen worden voorkomen.